Giáo trình Nghiên cứu kinh doanh (In lần thứ 2): Phần 2

Nối tiếp nội dung phần 1, phần 2 cuốn giáo trình "Nghiên cứu kinh doanh" trình bày các nội dung: Phân tích dữ liệu, báo cáo kết quả nghiên cứu. Cuốn sách trang bị những kiến thức phương pháp luận và cách thức thực hiện các phương pháp cụ thể, nghiên cứu kinh doanh giúp cho các nhà quản trị có thể thu thập, xử lý dữ liệu cân thiêt và tạo ra những thông tin hữu ích cho việc ra quyết định kinh doanh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Nghiên cứu kinh doanh (In lần thứ 2): Phần 2 Chương 7 PHÂN TÍCH DỮLIỆU Sau khi đọc xong Chương 7, sinh viên cần: • N hận biết được những sai sót cơ bản tiềm ẩn trong dữ liệu đã thu thậpvà phương pháp xử lý các sai sót đó; • Xây dựng được bảng m ã và thự c hiện được m ã hóa dữ liệu; • Xây dựng được một số cơ sở cho phân tích định lượng và thực hiệnđược một số phân tích định lượng cơ bản; • Biết được m ột số phần mềm xử lý dữ liệu phổ biến.7.1. HIỆU C H ỈN H D ữ LIỆU Dữ liệu sau khi đã thu thập được m à chưa qua xử lý được gọi là dữ liệuthô, hay gọi một cách đơn giàn là dữ liệu. X ét theo quá trình nghiên cứukinh doanh, dữ liệu được sử dụng để tiến hành các phân tích nhằm tìm raDâu trả lời cho các câu hỏi nghiên cứu đã đề ra. Tuy nhiên, để quá trình phântích đó có ý nghĩa, nhà nghiên cứu cần phải chắc chắn ràng dữ liệu phản ánhiúng thực tế và sẽ sử dụng các phân tích phù hợp. Đ iều này là cần thiết vìỉrong một số trường hợp, dữ liệu thu thập được là không chính xác hoặc bịh iếu do lỗi trong quá trình thu thập và cần phải được hiệu chỉnh.7.1.1. Mục đích của hiệu chỉnh dữ liệu Trong quá trình thu thập dữ liệu, có thể phát sinh lỗi khiến cho dữ liệuchông đầy đù hoặc không phàn ánh chính xác thực tế và do đó ảnh hưởngỉến kết quả của quá trình phân tích. Lỗi đó có thể là từ phía người thu thậpiữ liệu, hoặc từ phía đối tượng điều tra, hoặc từ cả hai. Lỗi từ phía ngườirực tiếp thu thập dữ liệu phát sinh khi người thu thập dữ liệu không thựcliên trọn vẹn toàn bộ quy trình thu thập dữ liệu đã được xác định theo hệhống câu hỏi cùa bảng hỏi/quy trình phòng vấn hoặc không thể phát hiện raìhững khía cạnh quan trọng cần khai thác tiếp trong quá trình phòng vấn. 157M ột số sai sót phổ biến của người thu thập dữ liệu theo bảng hòi hoặc phỏngvấn theo quy trình là: - Bò sót câu hỏi; - K hông ghi lại câu trả lời cho câu hỏi đã được hòi; - Phân nhóm không đúng câu trả lời cho m ột câu hỏi; - Chi ghi lại m ột phần của toàn bộ câu trả lời; - V iết ẩu không đọc được. Lỗi cũng có thể từ phía đối tượng điều tra khi có tình trạng không thốngnhất giữa các phàn hồi từ cùng m ột đối tượng điều tra. Lỗi loại này này sinhkhi đối tượng điều tra: - K hông đọc rõ hoặc nghe rõ tất cả các câu hỏi và do đó bò sót khôngtrả lời m ột số câu hỏi; - Không hiểu rõ câu hỏi v à đ ư a ra câu trả lời không thích hợp; - N hớ nhầm và đưa ra câu trà lời khác chỉ có liên quan một phần; - N é tránh câu hỏi nhạy cảm và đưa ra câu trả lòi không đúng. Khi các lỗi trên đây xảy ra, dữ liệu sẽ không phản ánh đúng thực tế vàảnh hường đến tính chính xác của kết quả phân tích dữ liệu. Do đó, chúng cầnđược phát hiện và sửa chữa trước khi tiến hành m ã hóa và phân tích dữ liệu.7.1.2. T h òi điềm hiệu chỉnh H iệu chình dữ liệu có thể được thực hiện trong quá trình thu thập dữ liệuhoặc ở cuối giai đoạn thu thập dữ liệu. H iệu chỉnh dữ liệu hàng ngày trongquá trinh thu thập dữ liệu có thể được thực hiện khi quá trình thu thập dữliệu có thể giám sát được. Theo cách này, người chịu trách nhiệm giám sátsẽ kiểm tra định kỳ dữ liệu đã thu thập được từ m ỗi đối tượng điều tra ngaysau khi kết thúc việc thu thập dữ liệu từ đối tượng đó để phát hiện những sai sótvà yêu cầu người trực tiếp thu thập dữ liệu phải cung cấp dừ liệu bổ sune. H iệu chỉnh dữ liệu cũng có thề được thực hiện ở cuối giai đoạn thu thậpdữ liệu khi tất cả các phiếu điều tra đã được thu hồi hoặc tất cà các đốitượng điều tra đã được phòng vấn xong. Cách hiệu chinh này rõ ràn e là rấtkhó khăn và có thể m ất nhiều thời gian nếu như việc điều tra đư ợc thực hiện158trên quy mô lớn và việc liên hệ ngược trở lại với người trực tiếp thu thập dữliệu hoặc đối tượng điều tra là khó khăn. Do đó, tùy theo quy mô và tính chất cùa cuộc điều tra, thời điểm hiệuchỉnh cần được xác định một cách phù hợp. Ví dụ, hiệu chỉnh dữ liệu từcuộc điều tra công nhân trong một nhà máy có thể được tiến hành sau khiquá trình điều tra kết thúc; nhưng trong cuộc điều tra khách hàng cùa doanhnghiệp đó, việc hiệu chình dữ liệu có thể cần phải được thực hiện hàng ngày.7.1.3. Thực hiện hiệu chỉnh Việc hiệu chinh dữ liệu tập trung vào phát hiện các câu hỏi không có câutrả lời, các câu trả lời không đầy đù và các câu trà lời có nghi vấn về mức độchính xác. Việc phát hiện lỗi được thực hiện phụ thuộc vào công cụ và cáchthức thu thập dữ liệu đã được sừ dụng. Với dữ liệu được thu thập bằng phiếuđiều tra (các câu hỏi và các phương án trà lời tương ứng), cần kiểm tra câutrả lời cho mỗi câu hỏi. Với dữ liệu được thu thập thông qua phòng vấn theoquy trình, cần rà soát quy trình phòng vấn đã được thực hiện để phát hiệnnhững bước không được tiến hành và kiểm tra các câu trà lời để phát hiệnnhững điểm không nhất quán. Lỗi phát sinh trong thu thập dữ liệu bàngphiếu ...