Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng trong cơ cấu kinh tế trang trại p1

Mở đầu Kinh tế trang trại ở nước ta đã tồn tại từ lâu, nhưng chỉ phát triển mạnh mẽ trong vài năm gần đây. Có thể nói việc thực hiện chỉ thị 100 của Ban Bí thư TW Đảng (Khoá 4), Nghị quyết 10 - NQ/TW của Bộ Chính trị (Tháng 4/1988) về phát huy vai trò tự chủ của kinh tế hộ nông dân đã đặt nền móng cho sự ra đời của kinh tế trang trại với những thành tựu của công cuộc đổi mới, sản xuất nông nghiệp có bước phát triển vượt bậc, nhiều hộ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng trong cơ cấu kinh tế trang trại p1 Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng trong cơ cấu kinh tế trang trại Më ®Çu Kinh tÕ trang tr¹i ë n­íc ta ®· tån t¹i tõ l©u, nh­ng chØ ph¸t triÓn m¹nh mÏ trong vµi n¨m gÇn ®©y. Cã thÓ nãi viÖc thùc hiÖn chØ thÞ 100 cña Ban BÝ th­ TW §¶ng (Kho¸ 4), NghÞ quyÕt 10 - NQ/TW cña Bé ChÝnh trÞ (Th¸ng 4/1988) vÒ ph¸t huy vai trß tù c hñ cña kinh tÕ hé n«ng d©n ®· ®Æt nÒn mãng cho sù ra ®êi cña kinh tÕ trang tr¹i víi nh÷ng thµnh tùu cña c«ng cuéc ®æi míi, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã b­íc ph¸t triÓn v­ît bËc, nhiÒu hé n«ng d©n cã tÝch luü, ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho kinh tÕ trang tr¹i ph¸t triÓn. §Æc biÖt lµ sau khi luËt ®Êt ®ai ra ®êi n¨m 1993, th× kinh tÕ trang tr¹i míi cã b­íc ph¸t triÓn kh¸ nhanh vµ ®a d¹ng. ViÖc ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i ®· ®em l¹i lîi Ých to lín vÒ nhiÒu mÆt, lµm thay ®æi ®¸ng kÓ bé mÆt kinh tÕ - x· héi cña c¸c vïng n«ng t h«n. Trong nh÷ng n¨m ®æi míi nhê chñ tr­¬ng cña §¶ng khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong n«ng nghiÖp ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh vµ viÖc trang tr¹i tr¶ l¹i cho hé n«ng d©n quyÒn tù chñ vÒ kinh tÕ mµ kinh tÕ hé còng nh­ kinh tÕ t­ nh©n vµ kinh t Õ c¸ thÓ trong n«ng nghiÖp ®· cã b­íc ph¸t triÓn m¹nh mÏ, t¹o ®éng lùc thóc ®Èy kinh tÕ 1 n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n n­íc ta ph¸t triÓn, khai th¸c ®Çy ®ñ h¬n c¸c tiÒm n¨ng vµ nguån lùc vÒ ®Êt ®ai, vèn vµ lao ®éng. . Tõ nh÷ng thùc tÕ ®ã, em ®· chän ®Ò tµi: “Ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i n«ng nghiÖp trong c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ë n­íc ta hiÖn nay “. Do thêi gian nghiªn cøu cã h¹n, víi vèn kiÕn thøc cña b¶n th©n cßn h¹n chÕ, nªn néi dung ®Ò tµi kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. RÊt mong ®­îc sù gãp ý kiÕn c ña c¸c thÇy c«, ®Ó ®Ò tµi ®­îc tèt h¬n. 2 PhÇn I C¬ së lý luËn vÒ kinh tÕ trang tr¹i n«ng nghiÖp I. Vai trß vµ ®Æc ®iÓm cña kinh tÕ trang tr¹i. 1. Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt cña kinh tÕ trang tr¹i. 1.1. Kh¸i niÖm vÒ kinh tÕ trang tr¹i. Kinh tÕ trang tr¹i lµ mét kh¸i niÖm kh«ng cßn míi víi c¸c n­íc kinh tÕ ph¸t triÓn vµ ®ang ph¸t triÓn. Song ®èi víi n­íc ta ®ang cßn lµ mét vÊn ®Ò míi, do n­íc ta m íi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nªn viÖc nhËn thøc ch­a ®Çy ®ñ vÒ kinh tÕ trang tr¹i lµ ®iÒu kh«ng thÓ tr¸nh khái. Thêi gian qua c¸c lý luËn vÒ kinh tÕ trang tr¹i ®· ®­îc c¸c nhµ khoa häc trao ®æi trªn c¸c diÔn ®µn vµ c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng. Song cho tíi nay ë mçi quèc gia, mçi vïng kh¸c nhau c¸c nhµ khoa häc l¹i ®­a ra c¸c kh¸i niÖm kh¸c nhau vÒ kinh tÕ trang tr¹i. 3 Theo mét sè nhµ khoa häc trªn thÕ giíi th× kh¸i niÖm vÒ kinh tÕ trang tr¹i nh­ sau: Lªnin ®· ph©n biÖt kinh tÕ trang tr¹i “Ng­êi chñ trang tr¹i b¸n ra thÞ tr­êng hÇu hÕt c¸c s¶n phÈm lµm ra, cßn ng­êi tiÓu n«ng th× dïng ®¹i bé phËn s¶n phÈm s¶n xuÊt ®­îc, mua b¸n cµng Ýt cµng tèt” . Quan ®iÓm cña M¸c ®· kh¼ng ®Þnh, ®iÓm c¬ b¶n cña trang tr¹i gia ®×nh lµ s¶n xuÊt hµng ho¸, kh¸c víi kinh tÕ tiÓu n«ng lµ s¶n xuÊt tù cÊp tù tóc, nh­ng cã ®iÓm gièng nhau lµ lÊy gia ®×nh lµm c¬ së lµm nßng cèt. ë c¸c n­íc t­ b¶n ph¸t triÓn nh­ Mü, Anh vµ mét sè vïng l·nh thæ ë Ch©u ¸: nh­ NhËt B¶n, §µi Loan, Hµn Quèc vµ mét sè n¬i kh¸c trong khu vùc. Hä quan niÖm: “Trang tr¹i lµ lo¹i h×nh s¶n xuÊt N«ng - L©m - Ng­ nghiÖp cña hé gia ®×nh n«ng d©n sau khi ph¸ vì vá bä c s¶n xuÊt tù cÊp, tù tóc khÐp kÝn cña hé tiÓu n«ng, v­¬n lªn s¶n xuÊt nhiÒu n«ng s¶n, hµng ho¸, tiÕp cËn víi thÞ tr­êng, tõng b­íc thÝch nghi víi nÒn kinh tÕ c¹nh tranh”. Quan ®iÓm trªn ®· nªu ®­îc b¶n chÊt cña kinh tÕ trang tr¹i lµ hé n«ng d©n, nh­ng ch­ a ®Ò cËp ®Õn vÞ trÝ cña 4 chñ trang tr¹i trong toµn bé qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt s¶n phÈm cña trang tr¹i. Trªn ®©y lµ mét sè quan ®iÓm cña c¸c nhµ khoa häc trªn thÕ giíi, cßn c¸c nhµ khoa häc trong n­íc nhËn xÐt vÒ kinh tÕ trang tr¹i nh­ thÕ nµo? Sau ®©y em x in ®­îc ®Ò cËp ®Õn mét sè nhµ khoa häc trong n­íc ®· ®­a ra nh­ sau: Quan ®iÓm 1:“Kinh tÕ trang tr¹i (hay kinh tÕ n«ng tr¹i, l©m tr¹i, ng­ tr¹i ,...) lµ h×nh thøc tæ chøc kinh tÕ c¬ së cña nÒn s¶n xuÊt x· héi, dùa trªn c¬ së hîp t¸c vµ ph©n c«ng lao ®éng x · héi, bao gåm mét sè ng­êi lao ®éng nhÊt ®Þnh ®­îc chñ trang bÞ nh÷ng t­ liÖu s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh phï hîp víi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ ®­îc nhµ n­íc b¶o hé”. Quan ®iÓm trªn ®· kh¼ng ®Þnh kinh tÕ trang tr¹i lµ m ét ®¬n vÞ s¶n xuÊt hµng ho¸, c¬ së cho nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ vai trß cña ng­êi chñ trang tr¹i trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh­ng ch­a thÊy ®­îc vai trß cña hé gia ®×nh trong c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ vµ sù ph©n biÖt gi÷a ng­êi chñ víi ng­êi lao ®éng kh¸c. Quan ®iÓm 2: “Kinh tÕ trang tr¹i lµ kinh tÕ hé n«ng d©n s¶n xuÊt hµng ho¸ ë møc ®é cao”. 5 Quan ®iÓm trªn cho thÊy c¬ b¶n quyÕt ®Þnh cña kinh tÕ trang tr¹i lµ s¶n xuÊt hµng ho¸ ë tr×nh ®é cao nh­ng ch­a thÊy ®­îc vÞ trÝ, vai trß cña nÒn kinh tÕ trang t r¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ ch­a thÊy ®­îc vai trß cña ng­êi chñ trang tr¹i trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Quan ®iÓm 3 cho r»ng: “Kinh tÕ trang tr¹i lµ h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt hµng ho¸ lín trong N«ng - L ©m - Ng­ nghiÖp cña c¸c thµnh phÇn ki nh tÕ kh¸c ë n«ng th«n, cã søc ®Çu t­ lín, cã n¨ng lùc qu¶n lý trùc tiÕp qu¸ tr×nh ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, cã ph­¬ng ph¸p t¹o ra tû suÊt sinh lîi cao h¬n b×nh th­êng trªn ®ång vèn bá ra, cã tr×nh ®é ®­a thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ míi kÕt tinh tro ng hµng ho¸ t¹o ra søc c¹nh tranh cao trªn thÞ tr­êng, m ang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cao”. Quan ®iÓm trªn ®· kh¼ng ...