Giáo trình phân tích ứng dụng kỹ thuật tổ chức phát triển tài nguyên thiên nhiên vùng tây nam bộ p7

Tham khảo tài liệu 'giáo trình phân tích ứng dụng kỹ thuật tổ chức phát triển tài nguyên thiên nhiên vùng tây nam bộ p7', khoa học tự nhiên, nông - lâm phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình phân tích ứng dụng kỹ thuật tổ chức phát triển tài nguyên thiên nhiên vùng tây nam bộ p7 DiÖn tÝch ®Êt chñ yÕu lµ ®Êt ®á bazan, tÇng phong ho¸ dµy, ®Þa h×nh l−în sãng nhÑ t¹o thµnh c¸c cao nguyªn ®Êt ®á nh− cao nguyªn Bu«n Ma Thuét, Pl©ycu, §¨k N«ng, Kon Tum chiÕm diÖn tÝch kho¶ng 1 triÖu ha, thÝch hîp víi nhiÒu lo¹i c©y trång, ®Æc biÖt lµ c©y cao su, cµ phª, chÌ, hå tiªu, ®iÒu... vµ rõng; §Êt ®á vµng diÖn tÝch kho¶ng 1,8 triÖu ha, kÐm mµu mì h¬n ®Êt ®á bazan nh−ng gi÷ Èm tèt vµ t¬i xèp nªn thÝch hîp víi nhiÒu lo¹i c©y trång. Ngoµi ra cßn cã ®Êt x¸m ph©n bè trªn c¸c s−ên ®åi tho¶i phÝa T©y Nam vµ trong c¸c thung lòng, ®Êt phï sa ven s«ng, thÝch hîp cho trång c©y l−¬ng thùc. Tuy nhiªn diÖn tÝch ®Êt trèng ®åi nói träc chiÕm tíi 1,4 triÖu ha vµ ®ang bÞ tho¸i ho¸ nghiªm träng (®Êt bazan tho¸i ho¸ tíi 71,7%; diÖn tÝch ®Êt bÞ tho¸i ho¸ nÆng chiÕm tíi 20%). * Tµi nguyªn rõng T©y nguyªn lµ mét trong nh÷ng vïng cã tÝnh ®a d¹ng sinh häc rÊt cao cña ViÖt Nam. Rõng T©y Nguyªn giµu vÒ tr÷ l−îng, ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i: Tr÷ l−îng rõng gç chiÕm tíi 45% tæng tr÷ l−îng rõng gç cña c¶ n−íc.DiÖn tÝch rõng T©y Nguyªn lµ 3015,5 ngh×n ha chiÕm 35,7% diÖn tÝch rõng c¶ n−íc. C¸c c©y d−îc liÖu quÝ ®−îc t×m thÊy ë ®©y nh− s©m bæ chØnh, sa nh©n, ®Þa liÒn, thiªn niªn kiÖn. hµ thñ « tr¾ng,... vµ c¸c c©y thuèc quÝ cã thÓ trång ®−îc ë ®©y nh− atis«, b¹ch truËt, t« méc, xuyªn khung... HÖ ®éng vËt hoang d· còng rÊt phong phó cã ý nghÜa kinh tÕ vµ khoa häc. Cã tíi 32 loµi ®éng vËt quÝ hiÕm nh− voi, bß tãt, tr©u rõng, hæ, gÊu, c«ng, gµ l«i... * Tµi nguyªn kho¸ng s¶n Chñng lo¹i kho¸ng s¶n Ýt. §¸ng kÓ nhÊt lµ quÆng b«xit víi tr÷ l−îng dù b¸o kho¶ng 10 tû tÊn, chiÕm 90% tr÷ l−îng b«xit c¶ n−íc, ph©n bè chñ yÕu ë §¾c N«ng, Gia Lai Kon Tum. ViÖc khai th¸c quÆng sÏ ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ l©m nghiÖp cña vïng. Vµng: cã 21 ®iÓm vµng tr÷ l−îng kho¶ng 8,82 tÊn ph©n bè ë Kon Tum, Gia Lai. Ngoµi ra cßn c¸c lo¹i ®¸ quÝ, c¸c má sÐt g¹ch ngãi ph©n bè ë Ch−sª - Gia Lai vµ B¶n §«n - §¾c L¾c, than bïn vµ than n©u ph©n bè ë BiÓn Hå, lµng Bua, lµng VÖ - Gia Lai, Ch− §¨ng - §¾c L¾c. c) Tµi nguyªn nh©n v¨n: D©n sè ph©n bè kh«ng ®Òu chñ yÕu tËp trung ë c¸c thÞ trÊn, thÞ x·, ven trôc ®−êng giao th«ng. MËt ®é d©n sè ë thÞ x· Bu«n Ma Thuét lµ 1.500 ng−êi/ km 2, ë 147 thÞ x· Pl©ycu lµ 2200 ng−êi / km2, thÞ x· Kon Tum lµ 1400 ng−êi; ë nh÷ng vïng nói cao mËt ®é d©n sè b×nh qu©n chØ 12-13 ng−êi/km2. C¬ cÊu d©n téc gåm h¬n 37 d©n téc, trong ®ã ng−êi kinh chiÕm tíi 60% d©n sè. C¸c d©n téc ë T©y Nguyªn sèng xen kÏ nhau, tuy nhiªn cã mét sè c− tró riªng biÖt. C¸c d©n téc Ýt ng−êi nh− £®ª, Giarai, Xª ®¨ng… Mçi d©n téc cã ®Æc tr−ng truyÒn thèng v¨n ho¸ riªng nh− lÔ héi ®©m tr©u, ®µn ®¸, ®µn t¬r−ng, móa gi· g¹o... ®Òu mang ®Ëm s¾c th¸i d©n téc, ph¶n ¸nh t×nh yªu lao ®éng, yªu ®Êt n−íc, ý chÝ quËt c−êng cña d©n téc. C¶nh quan hÊp dÉn víi th¸c n−íc trªn s«ng Kr«ng Ana, BiÓn Hå, Hå L¾c, th¸c Trinh n÷... 6.2. HiÖn tr¹ng ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi a) C¸c ngµnh kinh tÕ: - Ngµnh n«ng-l©m nghiÖp: * Ngµnh n«ng nghiÖp C©y c«ng nghiÖp dµi ngµy lµ mét trong nh÷ng thÕ m¹nh cña vïng, bao gåm c¸c c©y trång: - Cµ phª: diÖn tÝch trång 240,5 ngh×n ha, chiÕm 80% diÖn tÝch cµ phª c¶ n−íc. H×nh thµnh hai vïng chuyªn canhlín lµ vïng cµ phª Bu«n Ma Thuét, Kr«ng Pach, §¨cmin, Kr«ng Ana, Kr«ng Bóc vµ vïng cµ phª Gia Lai. S¶n l−îng cµ phª nh©n toµn vïng n¨m 1997 lµ 343,6 ngh×n tÊn, chiÕm 85% s¶n l−îng cµ phª cña c¶ n−íc. Kim ng¹ch xuÊt khÈu cµ phª n¨m 1995 cña vïng ®¹t 450 triÖu USD. - Cao su: HiÖn cã kho¶ng 71.650 ha, t¨ng 50.000 ha so n¨m 1984. Do míi khai th¸c nªn n¨ng suÊt cao su cßn thÊp, s¶n l−îng ®¹t 18.133 tÊn mñ. ViÖc trång cao su ë T©y Nguyªn 10 n¨m qua ®· kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña c©y cao su trong vïng. - C©y chÌ: C©y chÌ gÆp nhiÒu khã kh¨n do thiÕu n−íc vµ n¾ng nãng khèc liÖt. DiÖn tÝch chÌ ®ang gi¶m dÇn ë Gia Lai. HiÖn diÖn tÝch chÌ kinh doanh chØ cßn 12.500 ha, tËp trung ë BiÓn Hå, BÇu C¹n, s¶n l−îng chÌ bóp t−¬i trªn 50.000 tÊn. - C©y hå tiªu: míi ®−îc trång ë T©y Nguyªn, n¨m 1994 diÖn tÝch hå tiªu ®¹t 1.208 ha chiÕm 24% diÖn tÝch hå tiªu c¶ n−íc, s¶n l−îng ®¹t 1.315 tÊn ®øng thø hai sau vïng §«ng Nam Bé. Trong vïng, hå tiªu ph©n bè nhiÒu ë §¾c N«ng - §¾c L¾c. 148 - D©u t»m: H×nh thµnh vïng d©u t»m tËp trung lín nhÊt cña c¶ n−íc, diÖn tÝch kho¶ng 10.000 ha d©u, s¶n l−îng t¬ ®¹t trªn d−íi 1.200 tÊn chiÕm trªn 80% s¶n l−îng t¬ c¶ n−íc. Tuy nhiªn tõ n¨m 1993 ®Õn nay diÖn tÝch d©u kh«ng t¨ng, riªng ë §¾c L¾c gi¶m do gi¸ t¬ xuÊt khÈu gi¶m. - C©y ¨n qu¶: ChiÕm tû lÖ thÊp trong c¸c c©y dµi ngµy ë T©y Nguyªn. C¸c lo¹i c©y ¨n qu¶ nh− xoµi, hång xiªm, sÇu riªng, b¬, chuèi... C©y ¨n qu¶ ph©n bè ë hÇu hÕt c¸c tØnh. Tuy nhiªn vïng ch−a chó träng ®Çu t− nghiªn cøu t¹o gièng, kü thuËt canh t¸c, t¹o nguån n−íc, tæ chøc tiªu thô. - C©y l−¬ng thùc: T©y Nguyªn còng coi träng ph¸t triÓn c©y l−¬ng thùc, diÖn tÝch ®Õn n¨m 1995 lµ 220,7 ngh×n ha, trong ®ã 151,5 ngh×n ha lóa, b×nh qu©n l−¬ng thùc ®¹t 247,6 kg/ng−êi. - Ch¨n nu«i: ThÕ m¹nh lµ ch¨n nu«i ®¹i gia sóc mµ chñ yÕu lµ ®µn bß. N¨m 2001, ®µn bß 435,4 ngh×n con chiÕm 11,2% ®µn bß c¶ n−íc, ngoµi ra cßn nu«i tr©u, dª. * Ngµnh l©m nghiÖp Tæng diÖn tÝch rõng T©y Nguyªn chiÕm 35,7% diÖn tÝch rõng c¶ n−íc. Kh©u chÕ biÕn l©m s¶n chñ yÕu ë d¹ng s¬ chÕ. DiÖn tÝch rõng lµ 3.015,5 ngh×n ha n¨m 2001, trong ®ã rõng trång lµ 96 ngh×n ha chiÕm h¬n 3% cßn l¹i lµ rõng tù nhiªn. Tuy nhiªn tû lÖ rõng sèng chØ ®¹t 40-50%. S¶n l−îng gç khai th¸c ®¹t 385,5 ngh×n m3/n¨m, chñ yÕu ®−îc vËn chuyÓn vÒ §«ng Nam Bé vµ vïng Nam Trung Bé ®Ó chÕ biÕn. - Ngµnh c«ng nghiÖp: §i theo h−íng khai th¸c lîi thÕ cña vïng, c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp chñ yÕu phôc vô tiªu dïng, s¶n xuÊt n«ng, l©m nghiÖp vµ ®êi sèng nh©n d©n. Ngoµi ra s¶n phÈm mñ cao su phôc vô nhu cÇu vïng kh¸c vµ xuÊt khÈu. C¸c ngµnh c«ng nghiÖp nh− ch ...