Giáo trình sức khỏe môi trường_Bài 2

Môi trường có ảnh hưởng trực tiếp đến tình trạng sức khỏe của mỗi cá nhân, cộng đồng và quốc gia. Sự tác động của môi trường có thể theo hai chiều hướng: có hại cho sức khỏe và không có hại cho sức khỏe, hoặc cũng có thể vừa có hại vừa không có hại.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình sức khỏe môi trường_Bài 2 BµI 2 QU¶N Lý NGUY C¥ Tõ M¤I TR¦êNG MôC TI£U 1. Ph©n tÝch ®−îc c¸c nguyªn t¾c qu¶n lý nguy c¬. 2. X¸c ®Þnh ®−îc c¸c yÕu tè t¸c ®éng dùa trªn sù nhËn biÕt nguy c¬ vµ ¶nh h−ëng tíi qu¸ tr×nh th«ng tin vÒ nguy c¬. 3. Tr×nh bµy ®−îc nh÷ng −u, nh−îc ®iÓm cña c¸c gi¶i ph¸p phßng chèng « nhiÔm. 4. M« t¶ ®−îc c¸c biÖn ph¸p theo dâi, gi¸m s¸t nguy c¬ tõ m«i tr−êng.1. §ÆT VÊN §Ò M«i tr−êng cã ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn t×nh tr¹ng søc khoÎ cña mçi c¸ nh©n,céng ®ång vµ quèc gia. Sù t¸c ®éng cña m«i tr−êng cã thÓ theo hai chiÒu h−íng: cãh¹i cho søc khoÎ vµ kh«ng cã h¹i cho søc khoÎ, hoÆc còng cã thÓ võa cã h¹i võakh«ng cã h¹i. Qu¶n lý m«i tr−êng mµ chóng ta sÏ ®Ò cËp tíi trong bµi nµy lµ qu¶n lýc¸c yÕu tè nguy c¬ m«i tr−êng cã h¹i cho søc khoÎ. VÒ danh tõ qu¶n lý ë ®©y ®−îcsö dông víi nghÜa x¸c ®Þnh møc ®é cña nguy c¬ vµ nÕu x¸c ®Þnh nguy c¬ ®ã lµ cÇnthiÕt ph¶i phßng chèng th× ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p ®Ó phßng chèng c¸c t¸c h¹i tõ « nhiÔmm«i tr−êng, qu¸ tr×nh qu¶n lý nguy c¬ bao gåm c¸c b−íc chÝnh sau: − L−îng ho¸ møc ®é « nhiÔm. − NhËn thøc vµ chuyÓn t¶i c¸c th«ng tin vÒ t×nh tr¹ng « nhiÔm. − Dù phßng vµ kiÓm so¸t t×nh tr¹ng tiÕp xóc qu¸ møc. − Theo dâi vµ gi¸m s¸t c¸c nguy c¬ « nhiÔm m«i tr−êng. Qu¶n lý nguy c¬ lµ mét qu¸ tr×nh phøc t¹p, ®ßi hái sù tham gia cña nhiÒu ngµnh,nhiÒu bªn liªn quan ngay tõ b−íc x¸c ®Þnh vÊn ®Ò vµ lùa chän nguy c¬ −u tiªn cÇnph¶i gi¶i quyÕt. Qu¶n lý nguy c¬ m«i tr−êng kh¸c víi c¸c d¹ng qu¶n lý nguy c¬ kh¸cnh− qu¶n lý nguy c¬ tµi chÝnh, qu¶n lý nguy c¬ cña mét doanh nghiÖp v. v. do nãmang ®Çy ®ñ c¸c ®Æc ®iÓm ph¶n ¸nh b¶n chÊt phøc t¹p cña m«i tr−êng. Mét vÝ dô ®Ó chøng minh tÝnh phøc t¹p trong viÖc x¸c ®Þnh c¸c nguy c¬ tõ m«itr−êng lµ ngé ®éc ch×. Mét ng−êi tr−ëng thµnh ®−îc chÈn ®o¸n lµ cã c¸c triÖu chøngcña nhiÔm ch× th× sù th©m nhiÔm cã thÓ tõ rÊt nhiÒu nguån vµ khã x¸c ®Þnh ®©u lµnguån chÝnh. C¸c nguån cã thÓ lµ ch× do khÝ x¶ ®éng c¬ cña c¸c ph−¬ng tiÖn giaoth«ng sö dông x¨ng pha ch×, cã thÓ trong nguån thøc ¨n cã nhiÔm ch×, nguån n−íc södông nhiÔm ch× hoÆc thËm chÝ anh ta lao ®éng trong mét m«i tr−êng ph¬i nhiÔm víich× hoÆc nång ®é ch× trong m¸u cña anh ta lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ph¬i nhiÔm víi haihoÆc thËm chÝ tÊt c¶ c¸c nguån trªn.26 Chu tr×nh qu¶n lý nguy c¬ ®−îc kh¸i qu¸t theo s¬ ®å sau X¸c ®Þnh vÊn ®Ò §¸nh gi¸ Ph©n tÝch møc can thiÖp ®é nguy hiÓm C¸c bªn liªn quan TiÕn hµnh Lùa chän can thiÖp gi¶i ph¸p Ra quyÕt ®Þnh can thiÖp H×nh 2.1. S¬ ®å chu tr×nh qu¶n lý nguy c¬ Tr−íc khi ®−a ra c¸c biÖn ph¸p phßng chèng t¸c h¹i cña « nhiÔm m«i tr−êng,ng−êi ta ®· ph¶i x¸c ®Þnh xem: (1) yÕu tè « nhiÔm lµ yÕu tè nµo; (2) nh÷ng ®Æc tr−ng« nhiÔm ®ã lµ g× sau khi ®· biÕt mèi quan hÖ gi÷a tiÕp xóc víi nh÷ng hËu qu¶ ®èi víisøc khoÎ còng nh− gi÷a tiÕp xóc víi qu¸ tr×nh thÊm nhiÔm, møc ®é thÊm nhiÔm. VÝ dô: tr−íc ®©y khi ng−êi ta sö dông x¨ng pha ch× th× « nhiÔm ch× trong kh«ngkhÝ lµ mét vÊn ®Ò søc khoÎ céng ®ång kh¸ râ, ®Æc biÖt ®èi víi trÎ em. B»ng nhiÒu biÖnph¸p kh¸c nhau, ng−êi ta tÝnh to¸n ®−îc c¸c con ®−êng tiÕp xóc vµ hÊp thô ch× vµo c¬thÓ, trong ®ã cã mét l−îng ch× ®¸ng kÓ tõ khãi khÝ x¶ ®éng c¬. Ng−êi ta còng biÕt®−îc khi ch× x©m nhËp vµo c¬ thÓ lµm t¨ng l−îng ch× tÝch luü trong c¸c m« (x−¬ng,tãc, r¨ng, m¸u...) vµ t¨ng l−îng ch× trong n−íc tiÓu. L−îng ch× cã trong c¬ thÓ ®−îccoi lµ sù thÊm nhiÔm. Møc « nhiÔm ch× trong m«i tr−êng cµng cao th× møc ®é thÊmnhiÔm cµng lín. Møc ®é thÊm nhiÔm cµng lín còng cã thÓ lµm tæn th−¬ng ®Õn c¸c hÖ 27thèng c¬ quan ë c¸c møc ®é d−íi l©m sµng hoÆc l©m sµng. LiÒu tiÕp xóc cµng lín cãthÓ lµm cho møc ®é tæn th−¬ng c¬ thÓ cµng lín (mèi liªn quan liÒu - hËu qu¶). C¸cmèi liªn quan gi÷a « nhiÔm víi tiÕp xóc, tiÕp xóc víi thÊm nhiÔm, thÊm nhiÔm víi c¸chËu qu¶ tæn th−¬ng hÖ thèng c¬ quan cña c¬ thÓ còng nh− t×nh tr¹ng bÖnh lý cïng c¸cyÕu tè lµm t¨ng c−êng hoÆc h¹n chÕ c¸c mèi quan hÖ trªn ®−îc coi lµ c¸c ®Æc tr−ngcña nguy c¬ do « nhiÔm ch× trong khãi khÝ x¶ ®éng c¬ dïng x¨ng pha ch×. §Ó khèng chÕ c¸c t¸c h¹i cña « nhiÔm ch× trong m«i tr−êng, ng−êi ta ph¶i qu¶nlý nguy c¬ « nhiÔm ch× tõ nguån x¨ng pha ch×. Trong ®ã ph¶i ®o l−êng c¸c yÕu tènguy c¬ lªn søc khoÎ mµ « nhiÔm ch× g©y ra, sau ®ã t×m hiÓu xem céng ®ång ®· ýthøc ®−îc c¸c hËu qu¶ lªn søc khoÎ ch−a vµ b»ng c¸ch nµo ®Ó th«ng b¸o ...