Giáo trình sức khỏe môi trường_Bài 3

Hệ sinh thái là một quần xã động, thực vật và vi sinh vật sống, tác động qua lại với nhau và với môi trường xung quanh. Hệ sinh thái bao gồm cả thành phần lý học và hóa học như đất, nước và các chất dinh dưỡng cung cấp cho các vi sinh vật sống trong nó.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình sức khỏe môi trường_Bài 3 BµI 3 C¥ Së SINH TH¸I HäC CñA SøC KHOÎ Vµ BÖNH TËT MôC TI£U 1. M« t¶ ®−îc mèi quan hÖ gi÷a c¸c ho¹t ®éng cña con ng−êi víi mÊt c©n b»ng sinh th¸i. 2. Tr×nh bµy ®−îc nh÷ng t¸c ®éng cña thay ®æi hÖ sinh th¸i lªn søc khoÎ con ng−êi. 3. Gi¶i thÝch ®−îc mèi quan hÖ gi÷a søc khoÎ con ng−êi víi m«i tr−êng xung quanh. 4. Tr×nh bµy ®−îc mét sè bÖnh truyÒn nhiÔm vµ kh«ng truyÒn nhiÔm liªn quan ®Õn m«i tr−êng.1. CON NG¦êI Vµ HÖ SINH TH¸I1.1. ThÕ nµo lµ mét hÖ sinh th¸i? HÖ sinh th¸i lµ mét quÇn x· ®éng vËt, thùc vËt vµ vi sinh vËt sèng, t¸c ®éng qual¹i víi nhau vµ víi m«i tr−êng xung quanh. HÖ sinh th¸i bao gåm c¶ thµnh phÇn lý häcvµ ho¸ häc nh− ®Êt, n−íc vµ c¸c chÊt dinh d−ìng cung cÊp cho c¸c sinh vËt sèng trongnã. Nh÷ng sinh vËt nµy cã thÓ lµ nh÷ng ®éng vËt, thùc vËt bËc cao, víi cÊu tróc c¬ thÓphøc t¹p nh−ng còng cã thÓ lµ c¸c vi sinh vËt nhá bÐ. HÖ sinh th¸i bao gåm nh÷ng mèit¸c ®éng qua l¹i gi÷a c¸c sinh vËt sèng trong mét sinh c¶nh nhÊt ®Þnh vµ con ng−êi lµmét phÇn cña hÖ sinh th¸i. Søc khoÎ vµ sù phån thÞnh cña x· héi loµi ng−êi phô thuécvµo nh÷ng lîi Ých mµ hÖ sinh th¸i mang l¹i. Con ng−êi ®· ®−îc h−ëng rÊt nhiÒu s¶n phÈm cña c¸c hÖ sinh th¸i tù nhiªn nh−thøc ¨n, ®éng - thùc vËt lµm c¶nh, gç ®Ó x©y dùng vµ lµm nhiªn liÖu, cïng v« vµn c¸cloµi ®éng vËt, thùc vËt rÊt cã gi¸ trÞ trong c«ng t¸c phßng vµ ch÷a bÖnh. Nh÷ng s¶nphÈm nµy chiÕm mét phÇn quan träng trong nÒn kinh tÕ cña c¸c quèc gia. Tuy nhiªn,gÇn ®©y ng−êi ta míi nhËn thÊy r»ng c¸c hÖ sinh th¸i tù nhiªn cßn ®ãng nhiÒu vai trßhÕt søc quan träng kh¸c cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña con ng−êi. Mét sè vai trß quan58träng cã thÓ ®−îc kÓ ®Õn lµ kh¶ n¨ng lµm s¹ch kh«ng khÝ vµ n−íc, gi¶i ®éc vµ ph©ngi¶i c¸c lo¹i r¸c th¶i, ®iÒu hoµ khÝ hËu, t¨ng sù mµu mì cho ®Êt, kiÓm so¸t hÇu hÕt c¸c®éng - thùc vËt cã h¹i cho n«ng nghiÖp, t¹o ra vµ duy tr× ®a d¹ng sinh häc cung cÊpgièng cho n«ng nghiÖp, nguyªn vËt liÖu cho c«ng nghiÖp, d−îc liÖu v.v. Nh÷ng lîi Ýchnµy t−¬ng ®−¬ng hµng ngh×n tû ®« la mçi n¨m, tuy nhiªn hÇu nh− kh«ng ®−îc quythµnh tiÒn ®Ó cã thÓ thøc tØnh nhËn thøc con ng−êi nh»m thay ®æi c¸c hµnh vi lµm tænh¹i tíi hÖ sinh th¸i .1.2. C¸c ho¹t ®éng cña con ng−êi vµ nh÷ng t¸c ®éng lªn hÖ sinh th¸i C¸c hÖ sinh th¸i tù nhiªn tham gia vµo rÊt nhiÒu qu¸ tr×nh kh¸c nhau vµ cã ¶nhh−ëng trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp tíi con ng−êi vµ c¸c sinh vËt kh¸c. Nh÷ng ho¹t ®éng cñacon ng−êi trong m«i tr−êng ®·, ®ang vµ sÏ lµm thay ®æi rÊt nhiÒu qu¸ tr×nh tù nhiªnnµy theo mét chiÒu h−íng bÊt lîi cho søc khoÎ vµ sù phån thÞnh cña chÝnh x· héi loµing−êi. B¶ng 3.1 tãm t¾t mét sè qu¸ tr×nh tù nhiªn vµ nh÷ng t¸c ®éng cña con ng−êilªn nh÷ng qu¸ tr×nh nµy. B¶ng 3.1. Nh÷ng ¶nh h−ëng cña con ng−êi lªn mét sè qu¸ tr×nh diÔn ra trong hÖ sinh th¸i C¸c qu¸ tr×nh cña hÖ sinh th¸i T¸c ®éng cña con ng−êi Qu¸ tr×nh t¹o ®Êt C¸c ho¹t ®éng trong n«ng nghiÖp ®· t¨ng sù tiÕp xóc cña líp ®Êt bÒ mÆt víi m−a n¾ng, cïng víi viÖc sö dông c¸c lo¹i thuèc b¶o vÖ thùc vËt vµ kÝch thÝch sinh tr−ëng ®· lµm gi¶m ®¸ng kÓ líp ®Êt bÒ mÆt mµu mì KiÓm so¸t chu tr×nh n−íc ViÖc chÆt ph¸ rõng bõa b·i vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña con ng−êi ®· g©y ra lôt léi, lò quÐt hay h¹n h¸n ë nhiÒu n¬i Ph©n gi¶i c¸c lo¹i r¸c th¶i N−íc th¶i, r¸c th¶i kh«ng qua xö lý vµ n−íc th¶i ch¶y tõ ®ång ruéng, trang tr¹i ch¨n nu«i lµm t¨ng « nhiÔm n−íc Dßng n¨ng l−îng Mét sè ngµnh c«ng nghiÖp vµ nhµ m¸y h¹t nh©n ®· lµm t¨ng nhiÖt ®é cña bÇu khÝ quyÓn bao quanh tr¸i ®Êt. C¸c ho¹t ®éng ®èt ch¸y nhiªn liÖu ho¸ th¹ch sÏ ph¸t th¶i ra c¸c khÝ nhµ kÝnh vµ cã thÓ dÇn dÇn lµm t¨ng nhiÖt ®é tr¸i ®Êt (hiÖu øng nhµ kÝnh) Chu tr×nh tù nhiªn cña c¸c chÊt ViÖc sö dông c¸c nguyªn liÖu kh«ng ph©n huû ®−îc dinh d−ìng vµ c¸c ho¹t ®éng ch«n lÊp r¸c ®· ng¨n c¶n qu¸ tr×nh hoµn tr¶ l¹i m«i tr−êng nhiÒu nguyªn liÖu h÷u Ých Con ng−êi lµ mét phÇn cña hÖ sinh th¸i trªn tr¸i ®Êt. Nh÷ng ho¹t ®éng cña conng−êi cã thÓ cã lîi hay cã h¹i ®èi víi sù c©n b»ng cña hÖ sinh th¸i. ViÖc ph¸ ho¹i n¬i 59sinh sèng cña c¸c loµi ®éng - thùc vËt do c¸c ho¹t ®éng v« t×nh hay cè ý cña conng−êi, ®Òu ®e däa ®Õn sù c©n b»ng cña c¸c hÖ sinh th¸i trªn tr¸i ®Êt. NÕu nh÷ng t¸c®éng nµy kh«ng ®−îc gi¶i quyÕt ...