Giáo trình Tâm lí học đại cương (Dùng cho sinh viên hệ từ xa và hệ vừa học vừa làm): Phần 1

Phần 1 Giáo trình Tâm lí học đại cương (Dùng cho sinh viên hệ từ xa và hệ vừa học vừa làm) gồm nội dung 4 chương đầu tài liệu, trình bày các nội dung: Tâm lí học là một khoa học, hoạt động giao tiếp và sự hình thành phát triển tâm lí, sự hình thành và phát triển tâm lí, hoạt động nhận thức.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Tâm lí học đại cương (Dùng cho sinh viên hệ từ xa và hệ vừa học vừa làm): Phần 1 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRÀ VINH GIÁO TRÌNHTÂM LÍ HỌC ĐẠI CƯƠNG (Dùng cho sinh viên hệ từ xa và hệ vừa học vừa làm) Trà Vinh, 01/2010 LỜI MỞ ĐẦU Ngày nay, kiến thức Tâm lí học cần thiết cho mọi lĩnh vực của đời sống xã hội và đượcgiảng dạy trong các trường đại học thuộc các nhóm ngành, nghề khác nhau. Môn Tâm lí họcđại cương là môn học chung nhất cung cấp những kiến thức cơ bản nhận dạng khoa học tâm lívà là tri thức nền tảng để tiếp thu các kiến thức tâm lí học chuyên sâu và tâm lí học liên ngành.Môn Tâm lí học đại cương là môn học cơ bản trong chương trình đào tạo đại cương ở cáctrường đại học và cao đẳng. Giáo trình Tâm lí học đại cương được bộ môn Tâm lí học đại cương - Khoa Tâm lí giáodục biên soạn nhằm đáp ứng yêu cầu giảng dạy, học tập của sinh viên các nhóm ngành thuộccác trường đại học khác nhau. Giáo trình Tâm học đại cương khi được biên soạn đã có sự tiếp thu kế thừa và lựa chọncác tri thức của những tài liệu trước đó và được sắp xếp lại ở một số đơn vị tri thức tâm lí họccho phù hợp, khi giảng dạy tránh sự trùng lặp về tri thức giữa các phần. Nội dung giáo trình Tâm học đại cương gồm sáu chương, được phân công biên soạnnhư sau: Chương thứ nhất Tâm lí học là một khoa học. GS.TS Nguyễn Quang Uẩn và TSNguyễn Xuân Thức. Chương thứ hai Hoạt động. giao tiếp và sự hình thành phát triển tâm lí. PGS.TS TrầnQuốc Thành. Chương thứ ba: Sự hình thành và phát triển tâm lí. GS.TS Nguyễn Quang Uẩn và TSNguyễn Xuân Thức. Chương thứ tư Hoạt động nhận thức. TS Nguyễn Kim Quý, TS Nguyễn Thị Huệ, ThSNguyễn Đức Sơn. Chương thứ 5. Tình cảm và ý chí. PGS.TS Hoàng Anh và PGS.TS Lê Thị Bừng. Chương thứ 6. Nhân cách và sự hình thành, phát triển nhân cách. PGS.TS Nguyễn Thạcvà TS Vũ Kim Thanh. Bộ môn Tâm lí học đại cương đã cố gắng nhiều trong việc biên soạn với mong muốngiáo trình sẽ là tài liệu tham khảo tốt cho sinh viên, học viên. nghiên cứu sinh và cán bộ giảngdạy trong các trường đại học. Khi biên soạn không tránh khỏi những khiếm khuyết nhất định,mong nhận được các ý kiến đóng góp để giúp cuốn giáo trình tiếp tục được hoàn thiện. Chương 1: TÂM LÍ HỌC LÀ MỘT KHOA HỌC Từ khi loài người sinh ra, trên Trái Đất xuất hiện một hiện tượng hoàn toàn mới mẻ -hiện tượng tâm lí người mà nền văn minh cổ đại gọi là linh hồn. Khoa học nghiên cứu hiệntượng này là tâm lí học. Từ những tư tưởng đầu tiên sơ khai về hiện tượng tâm lí, tâm lí học đã hình thành, pháttriển không ngừng và ngày càng giữ một vị trí quan trọng trong nhóm các khoa học về conngười. Đây là một khoa học có ý nghĩa to lớn trong việc phát huy nhân tố con người trong mọilĩnh vực của đời sống xã hội.I. ĐỐI TƯỢNG, NHIỆM VỤ CỦA TÂM LÍ HỌC1. Vài nét về lịch sử hình thành và phát triển tâm lí học1.1. Những tư tưởng tâm lí học thời cổ đại Loài người ra đời trên Trái Đất này mới được khoảng 10 vạn năm - con người trí khôncó một cuộc sống có lí trí, tuy buổi đầu còn rất sơ khai, mông muội. Trong các di chỉ của người nguyên thuỷ, người ta thấy những bằng cứ chứng tỏ đã cóquan niệm về cuộc sống của hồn, phách sau cái chết của thể xác. Trong các bản văn tự đầutiên từ thời cổ đại, trong các kinh ở ấn Độ đã có những nhận xét về tính chất của hồn, đã cónhững ý tưởng tiền khoa học về tâm lí. - Khổng Tử (551 - 479 TCN) nói đến chữ tâm của con người là nhân, trí, dũng, vềsau học trò của Khổng Tử nêu thành nhân, lễ, nghĩa, trí, tín. - Nhà hiền triết Hi Lạp cổ đại là Xôcrát (469 - 399 TCN) đã tuyên bố câu châm ngônnổi tiếng Hãy tự biết mình. Đây là một định hướng có giá trị to lớn cho tâm lí học: conngười có thể và cần phải tự hiểu biết mình, tự nhận thức, tự ý thức về cái ta. Người đầu tiên hbn về tâm hồn là Arixtốt (384 - 322 TCN). ông là một trong nhữngngười có quan điểm duy vật về tâm hồn con người. Arixtốt cho rằng, tâm hồn gắn liền với thểxác tâm hồn có ba loại: + Tâm hồn thực vật có chung ở người và động vật làm chức năng dinh dưỡng (còn gọilà tâm hồn dinh dưỡng). + Tâm hồn động vật có chung ở người và động vật làm chức năng cảm giác, vận động(còn gọi là htm hồn cảm giác). + Tâm hồn trí tuệ chỉ có ở người (còn gọi là tâm hồn suy ngưhĩ). Quan điểm của Arixtốt đối lập với quan điểm của nhà triết học duy tâm cô đại Phlatong(428 - 348 TCN). Phlatongcho rằng, tâm hồn là cái có trước, thực tại có sau, tâm hồn doThượng đế sinh ra. Tâm hồn trí tuệ nằm ở trong đầu, chỉ có ở giai cấp chủ nô, tâm hồn khátvọng nằm ở bụng và chỉ có ở tầng lớp nô lệ. - Đối lập với quan điểm duy tâm thời cổ đại về tâm hồn là quan điểm của các nhà triếthọc duy vật như: Thalet (thế kỉ thứ VII -V TCN); Anaxứimn (thế kỉ V TCN), Hê ...