Giáo trình Tâm lý học đại cương Phần 2 - Phạm Hoàng Tài

Giáo trình Tâm lý học đại cương Phần 2 của tác giả Phạm Hoàng Tài có nội dung bắt đầu từ chương 7 đến chương 9. Nội dung của phần 2 tập trung giải thích, định nghĩa về động cơ và cảm xúc, ý chí và hành động ý chí, nhân cách. Mời bạn đọc tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Tâm lý học đại cương Phần 2 - Phạm Hoàng Tài Tâm lý h c ñ i cương Biên so n: Ph m Hoàng Tài Chương 7: ð NG CƠ VÀ XÚC C M I. NHU C U 1. ð nh nghĩa: Là nh ng cái, nh ng ñi u mà m i ngư i chúng ta c n, mong mu n ñư c th a mãn trong su t cu c ñ i ho c ch m t giai ño n nào ñó c a cu c ñ i ho c trong nh ng lúc nào ñó mà thôi. 2. Thang nhu c u c a Maslow (Maslow’s Hierachy Needs) Nhà tâm lý h c ngư i M Abraham Maslow quan ni m nhu c u bao g m c 2 lo i là: nhu c u sinh h c và nhu c u xã h i. • Nhu c u sinh h c (Biological Needs) là nh ng nhu c u sinh lý c n ñư c th a mãn ñ cơ th có th s ng và phát tri n t t. Ví d : th c ăn, nư c u ng, khí ôxy, tình d c, gi c ng , tránh ñư c s ñau ñ n v th xác… • Nhu c u xã h i (Social Needs) là nh ng nhu c u n y sinh nh h c t p và tr i nghi m. Ví d : nhu c u gi i hơn ngư i khác, nhu c u ñư c giao ti p, nhu c u ñư c ñ c l p, nhu c u có nh hư ng và ki m soát ngư i khác, nhu c u tr t t an ninh, nhu c u vui chơi, gi i trí… • Abraham Maslow là ngư i ñã sáng l p ra cách ti p c n nhân văn (Humanistic approach) trong tâm lý h c. Ông quan tâm ñ c bi t ñ n v n ñ ñ ng cơ c a con ngư i, nh t là v n ñ con ngư i l a ch n nh ng nhu c u sinh h c và nh ng nhu c u xã h i nào ñ th a mãn. Ông ñã nghiên c u và xây d ng lên m t thang nhu c u trong ñó ông s p x p các nhu c u t th p ñ n cao, theo th t nh ng nhu c u sinh h c dư i và nhu c u xã h i trên, v i hàm ý r ng con ngư i th a mãn nh ng nhu c u sinh Trang 79 Tâm lý h c ñ i cương Biên so n: Ph m Hoàng Tài h c trư c khi th a mãn nh ng nhu c u xã h i, và ch khi nào ñã th a mãn ñư c nhu c u b c dư i r i thì con ngư i m i lo th a mãn nhu c u b c trên li n k . B ng các nhu c u cơ b n (theo A. Maslow) Nhu c u th c ăn, nư c u ng, ôxy, ng , 1. Nhu c u sinh lý tình d c… Nhu c u ñư c b o v tính m ng, cơ 2. Nhu c u an toàn th , s c kh e, không c m th y s hãi, b ñe d a Nhu c u ñư c yêu ngư i khác vì ñư c 3. Nhu c u tình c m và g n bó ngư i khác yêu, ñư c ph thu c vào ngư i khác. Nhu c u ñư c có ph m giá, có uy tín, 4. Nhu c u t tr ng ñư c kính tr ng. Nhu c u ñư c bi t, ñư c hi u cái m i, 5. Nhu c u nh n th c nhu c u ñư c thông tin, ñư c h c. Nhu c u thư ng th c và sáng t o cái 6. Nhu c u th m m ñ p trong ñ i s ng và trong ngh thu t. Nhu c u phát huy ñư c cao nh t, ñ y ñ nh t m i ti m năng c a b n thân ñ 7. Nhu c u thăng hoa b n thân ñ t ñư c nh ng m c ñích l n c a ñ i mình. Nhu c u hòa mình vào vũ tr , quan h 8. Nhu c u tâm linh v i các l c lư ng siêu nhiên, hư ng v th gi i bên kia. Quan ni m như trên c a Maslow v nhu c u, thì ta có th nói r ng nh ng h ng thú, nh ng nguy n v ng, nh ng lý tư ng, nh ng ư c mơ, hoài bão, nh ng ni m tin v.v… t o nên xu hư ng c a m i ngư i ñ u là nh ng ñ ng cơ c a con ngư i. Trang 80 Tâm lý h c ñ i cương Biên so n: Ph m Hoàng Tài II. ð NG CƠ 1. ð nh nghĩa: ð ng cơ là nh ng nhân t sinh lý và tâm lý thúc ñ y chúng ta th c hi n m t ho t ñ ng nào ñó b ng m t cách nào ñó trong m t th i gian nào ñó. 2. M t s lý thuy t v ñ ng cơ : 2.1. Thuy t b n năng (Instinct Theory) c a William Mc Dougall (1908) • B n năng là nh ng xu hư ng b m sinh ho c nh ng l c sinh h c quy t ñ nh hành vi. Theo William Mc Dougall, ñ ng cơ thúc ñ y con ngư i hành ñ ng là nh ng b n năng. • Thuy t này ch ñúng v i con v t. M i loài v t có nh ng b n năng riêng quy t ñ nh hành vi không th khác ñư c c a m i con v t thu c loài ñó khi nó vào m t ñi u ki n nh t ñ nh như th nào ñó c a môi trư ng. Nhưng ñ i v i con ngư i thì thuy t này không ñúng. Cùng trong m t tình hu ng, ñi u ki n, nhưng có ngư i hành ñ ng th này, có ngư i hành ñ ng ngư c l i, có ngư i không hành ñ ng. 2.2. Thuy t xung năng - gi i t a (Drive – Reduction Theory) • Trong nh ng năm 40 và 50 c a th k XX, các nhà tâm lý h c ñưa ra khái ni m nhu ...