Giáo trình Tâm lý học sáng tạo

Giáo trình cung cấp những kiến thức cơ bản về bản chất của sáng tạo, cơ sở sinh học, xã hội của sáng tạo, mối quan hệ giữa sáng tạo với các hiện tượng tâm lý khác như trí thông minh, tư duy, tưởng tượng, động cơ. Những kiến thức về phương pháp nghiên cứu sáng tạo được trình bày trong giáo trình cũng rất cần thiết đối với những người làm công tác nghiên cứu, giảng dạy và các nhà chuyên môn làm việc trong lĩnh vực tâm lý học.

Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Tâm lý học sáng tạoGIÁOTRÌNHTÂMLÝHỌCSÁNGTẠO GIÁOTRÌNH TÂMLÝHỌCSÁNGTẠO Tácgiả:PHẠMTHÀNHNGHỊ LỜIGIỚITHIỆU Tâmlýhọcsángtạolàlĩnhvựctrithứcvề conđườngconngườitạo dựngcáimới,cótínhđộcđáovàcógiátrịtrongcáclĩnhvựchoạtđộngkhácnhau.Khókhănlớnnhấtcủanghiêncứutrongtâmlýhọcsángtạolàở chỗcácphátminh,sángchếliênquanđếnthờikhắcthấuhiểu,“loésángđượcnhiềunhàsángtạonhắcđếnnhưngviệcnghiêncứuhiệntượngvôthức, tiềmthứcbằngcácphươngphápkháchquangặpnhiềukhókhăn.Thờiđiểmthấuhiểu,loésángmớiđủđượccácnhàsángtạokểlạithôngquatựquan sátvàtrảinghiệm.Trongkhiđónhiệmvụcảithiệnkhảnăngtưduysángtạođãđượcnhiềunhànghiêncứunhắctới.Giảiquyếtvấnđề theolôgícsáng tạocũngcó thể giúptạorasản phẩmmới độcđáo(PhanDũng,2007).Trongthựctế,quátrìnhsángtạovẫnhàmchứanhiềuđiềubí ẩn,baogồm cả quytrìnhcótínhlôgícvàquátrìnhmangtínhtrựcgiác.Làmthế nàođểtăngcườngnănglựcsángtạocủaconngườivẫncònlàcâuhỏimởchưacó câutrả lờithoả đáng.Nhiềukếtquả nghiêncứutrongtâmlýhọcsángtạo pháthiệnrarằngcácyếutốbốicảnhbênngoàivàcácyếutốchủquanbêntrongtácđộngtớiviệctạorasảnphẩmmới,độcđáo.Nhữngtácđộngnàylàphứctạp,phituyếntính.Việctạoramôitrườngcởimở,khuyếnkhíchmạohiểm,thayđổicáchnhìnvàđặcbiệtsựsaysưatheođuổicôngviệclànhữngyếutốquantrọngtácđộngtíchcựcđếnviệcrađờisảnphẩmsángtạo. Trongcuộcsốnghàngngày,conngườithườngxuyênphảisuynghĩvàhànhđộngđề giảiquyếtvấnđề mớinảysinhtrongcôngviệcvàcuộcsống mộtcáchsángtạodođiềukiệngiảiquyếtvấnđề thayđổicùngvớisự thay đổithườngxuyêncủamôitrườngxungquanh.Dođó,cóthể nóihoạtđộngcủaconngười ở nhữngmứcđộ khácnhauđềucóliênquanđếnsángtạo. Kiếnthứcvề bảnchấtcủasángtạo,cơ sở sinhhọc,xãhộicủasángtạo, mốiquanhệgiữasángtạovớicáchiệntượngtâmlýkhácnhưtríthôngminh,tư duy,tưởngtượng,độngcơ cũngnhư kiếnthứcvề phươngphápnghiêncứusángtạorấtcầnthiếtđốivớinhữngngườilàmcôngtácnghiêncứu,giảngdạyvàcácnhàchuyênmônlàmviệctronglĩnhvựctâmlýhọc.Cuốn giáotrìnhTâmlýhọcsángtạo”nàycómụctiêucungcấpnhữngkiếnthức nhưvậychohọcviên. Giáotrìnhđượctrìnhbàytrong7chương.ChươngInêunhữngvấnđềchungvề sángtạovàtâmlýhọcsángtạonhư quanniệmvề sángtạo,các thuộctính,cấpđộ sángtạo,cáctrườngpháivàxuhướngnghiêncứusángtạo. ChươngIItrìnhbàyphươngphápnghiêncứutrongtâmlýhọcsángtạo.Trongchươngnày4nhómphươngphápchính,trắcđạctâmlý,thực nghiệmsángtạo,nghiêncứutrườnghợpvàtrắcđạclịchsử đượctrìnhbày cùngvớinhữngkếtquảnghiêncứuđãcócủacáchọcgiả. ChươngIIIphântíchbảnchấtcủasángtạonhư mộtquátrìnhgồmnhiềugiaiđoạnmàmắtxíchtrungtâmcủaquátrìnhlàsựchuyểnhóatừấp ủsangthấuhiểu,xuấthiệnýtưởngsángtạo.KháiniệmdòngsángtạocủaCsikszentmithalyi(1996)đượcbànđếnnhư mộtsự đắmchìmvàodiễnbiếnsựkiệnmàchủthểkhôngcònýthứcrõràngsựtồntạicủachínhmình.Việcgiảiquyếtvấnđề sángtạođượcphântíchtheomộtsố cáchtiếpcậnnhưtiếpcậnlýthuyếttrítuệtưduytheochiềungang,tiếpcậntheothànhtốv.v… ChươngIVphântíchcơsởsinhhọcvàxãhộicủasángtạo.Cáccơsởsángtạo ở cấp độ tế bàothầnkinh,báncầuđạinão,tácđộngcủamôi trườnggiađình,giáodục,môitrườnglàmviệc,môitrườngxãhộiđốivớisángtạođượcphântích,trongđóvănhoáđượccoilàcónhiềutácđộngđếnsángtạocủaconngười. ChươngVphântíchcácquanniệmvề mốiquanhệgiữasángtạovàtríthôngminh,tưduysángtạo,tưởngtượng.Cónhiềuquanđiểmnghiêncứu mốiquanhệtríthôngminhvàsángtạo,mỗitácgiảcócáchtiếpcậnriêngvà cóquanniệmriêng,điềuđókhônghề mâuthuẫnvớibảnchấtcủasángtạolàquátrìnhđiđếncáimới.Tư duysángtạocóvaitròquantrọngtrongpháthiệnracáimới;tư duysángtạokhôngchỉ baogồmthànhphầnlôgíc,các yếutốphilôgíc,tiềnlôgíc,yếutốtrựcgiáccóvaitròquantrọngtrongtưduy sángtạo.Tưởngtượnglàthànhphầnkhôngthểthiếucủasángtạo,mặcdùcónguồngốctừ thựctiễnnhưngtưởngtượngđóngvaitròquantrọngtrongtạodựngcơchếphilôgíccủasángtạo. ChươngVItrìnhbàycácđặcđiểmnhâncáchcủangườisángtạovàđộng cơ sáng tạo. Không đi sâu vào cấu trúc kinh điển của nhân cách, chươngnàyđiểmquamộtsốđặcđiểmnhâncách,cóthểlànhữngđặcđiểmcủaxuhướng,nănglựchaytí ...