Giáo trình Thị trường chứng khoán: Phần 2 - NXB Đại học Thái Nguyên

Giáo trình Thị trường chứng khoán: Phần 2 - NXB Đại học Thái Nguyên
Mô tả cơ bản về tài liệu:
Nối tiếp nội dung phần 1, phần 2 giáo trình "Thị trường chứng khoán" trình bày các nội dung: Hoạt động phát hành chứng khoán trên thị trường chứng khoán, hoạt động giao dịch chứng khoán trên thị trường chứng khoán, quản lý thị trường chứng khoán. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Thị trường chứng khoán: Phần 2 - NXB Đại học Thái Nguyên C hương 4 HOẠT ĐỘNG PHÁT HÀNH CHỬNG KHOÁN TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỬNG KHOÁN Hoạt động phát hành chứng khoán đuợc thực hiện trên TTCK sơ cấp. Phát hành chứng khoán là điều kiện quyết định sự thành công ữong quá trình huy động vốn của các chủ thể phát hành chứng khoán. Với mục đích tạo vốn cho các chủ thể phát hành, chứng khoán lần đầu tiên được bán ứên TTCK, gọi là chứng khoán phát hành lần đầu. Các đợt phát hành tiếp theo của cùng một chủ thể phát hành gọi là phát hành bổ sung nhằm tăng vốn. Chương này cung cấp những kiến thức cơ bản về phát hành chứng khoán và các hoạt động phát hành chứng khoán ừên TTCK. Các phương thức phát hành chứng khoán được giới thiệu kỹ hơn nhàm giúp người đọc có thể vận dụng những kiến thức lý luận vào thực tiễn trên TTCK. 4.1. Khái niệm và phân loại phát hành chứng khoán 4.1.1. Khái niệm phát hành chứng khoán Phát hành chứng khoán là việc chào bán chứng khoán mới phát hành. Tổ chức phát hành có thể sù dụng phương thức phát hành riêng lẻ hoặc phát hành ra công chúng.Việc sử dụng phương thức phát hành nào tùy thuộc vào khả năng thòa mãn điều kiện phát hành, khả năng huy động vốn, mong muốn thay đổi cơ cấu sở hữu của tồ chức phát hành. 165 Nếu đợt phát hành dẫn đến việc đưa một loại chứng khoán cùa một tồ chức lần đầu tiên ra công chúng thi gọi là phát hành lần đầu ra công chúng. Neu việc phát hành đó là việc phát hành bồ sung bởi tổ chức đã có chứng khoán cùng loại lưu thông ứên thị trường thì gọi là đợt phát hành chímg khoán bổ sung. Tuy nhiên, không phải mọi đối tuợng đều đuợc phát hành chứng khoán mà chi những chủ thể phát hành mới có được quyền này. 4.1.2. Phản ¡oại hoạt động phát hành chứng khoán TTCK đã trờ thành một kênh huy động vốn quan trọng cho đầu tư phát triển kinh tế - xã hội. TTCK không chi khơi thông dòng vốn trong nước, mà còn thu hút dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài. Với các cơ chế, chính sách ngày càng được hoàn thiện theo hướng cời mở, thông thoáng, thân thiện hơn trong bối cảnh toàn bộ nền kinh tế hội nhập sâu rộng với thế giới, TTCK tiếp tục thu hút được sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài. Do đó, việc phân loại hoạt động phát hành chứng khoán rất quan ừọng giúp nhà nước, UBCK, các công ty chứng khoán quản lý, phân tích thị trường, tạo mọi điều kiện để các doanh nghiệp có cơ hội huy động vốn nhờ thị trường này cũng như đa dạng hóa các hoạt động đầu tư trong nền kinh tế. Hoạt động phát hành chứng khoán được phân loại dựa vào các căn cứ sau: 4.1.2.1. Căn cứ vào đối tượng mua bán chứng khoán Theo đối tượng mua bán chứng khoán, hoạt động phát hành chứng khoán được phân chia thành phát hành riêng lẻ và phát hành ra công chúng (hay còn gọi là chào bán công khai). Đây là hai phương thức phát hành chủ yếu trên TTCK. 166 - Phát hành riêng lẻ: là hình thức bán riêng cho các nhà đầu tư lớn hoặc là chứng khoán của các công ty nhỏ không đủ điều kiện bán rộng rãi ra công chúng. Theo luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật chứng khoán Việt Nam năm 2010, “chào bán chứng khoán riêng lẻ là việc tô chức chào bán chứng khoán cho dưới một trăm nhà đầu tư, không kể nhà đầu tư chứng khoán chuyên biệt và không sử dụng phương tiện thông túi đại chúng hoặc internet” . - Phát hành ra công chúng: là việc phát hành rộng rãi các chứng khoán có thể chuyển nhượng được cho tất cả các nhà đầu tư với quy mô và số lượng lớn. Theo Luật chứng khoán Việt Nam, “chào bán chứng khoán ra công chúng là việc chào bán chứng khoán theo một trong các phuoag thức sau đây: a) Thông qua phương tiện thông tin đại chúng, kể cả Internet; b) Chào bán chứng khoán cho từ một trăm nhà đầu tư ữ ờ lên, không kể nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp; c) Chào bán cho một số lượng nhà đầu tư không xác định.” Nhìn chung, người ta phân biệt ranh giới giữa phát hành riêng lè và chào bán ra công chúng các chứng khoán bằng cách quy định giới hạn nhất định về số lượng người mua chứng khoán. Việc quy định giới hạn nhất dịnh về số luợng người mua là để bảo vệ người đầu tư, tạo thuận lợi trong việc thực thi tinh thanh khoản cùa chứng khoán. 4.1.2.2. Căn cứ vào đợt phát hành chímg khoán ■Phát hành lần đầu: là hoạt động chào bán một loại chứng khoán mói lằn đầu tiên ra thị trường. Hoạt động này nhằm hình thành nên vốn điều lệ của công ty khi mới thành lập hoặc cổ phần hóa.Việc phát hành các cằứng khoán lần đầu này do các công ty hay các cơ quan Chính phú đảm rhiệm. 167 - Phát hành bổ sung: là đợt phát hành bổ sung thêm chứng khoán mới. Việc phát hành bồ sung nhằm đáp ứng nhu cầu tăng vốn của công ty và sử dụng nguồn vốn huy động này dài hạn và ồn định. 4.1.2.3. Căn cứ vào phương pháp phát hành chứng khoán - Phát hàng trực tiếp (tự phát hành): Các tổ chức phát hành trực tiếp bán chứng khoán cho những người đầu tư. Cách phát hành này đòi hỏi nhà phát hành phải am hiểu thị trường, có hệ thống bán hàng khá ổn định và nhu cầu vốn huy động không cấp bách. - Phát hành gián tiếp. Tồ chức phát hành thực hiện bán chứng khoán thông qua các tổ chức đại lý hoặc bảo lãnh là ngân hàng hoặc các công ty chứng khoán bảo lãnh phát hành. Phương pháp này tạo ra khả nâng bán chứng khoán tốt bời các tổ chức bảo lãnh phát hành này có hệ thống bán hàng, có kinh nghiệm và khả năng về vốn tốt. 4.1.2.4. Căn cứ vào phương thức phân phối chứng khoán - Phát hành chào bán toàn phần: Phát hành chào bán chứng khoán trong các trường hợp các tổ chức phát hành bán toàn bộ một lúc số chứng khoán mà họ đã đăng ký phát hành ngay khi được phép. - Phát hành chào bán từng phần: là một phát hành mói, nhưng không phải bán toàn bộ chứng khoán ngay một lúc, mà bán từng phần theo từng đợt phát hành. ...