Giáo trình Thiết bị cán có kết cấu nội dung gồm 3 chương, trong đó chương 1 giới thiệu về máy cán và lịch sử phát triển của máy cán thép trên thế giới và tại Việt Nam, chương 2 trình bày về các loại máy cán, các thiết bị phụ trợ trong các dây chuyền cán phá, cán phôi, cán hình cỡ lớn,..., chương 3 đi sâu vào việc tính toán và thiết kế máy cán, bao gồm việc tính toán thiết kết các chi tiết trên giá cán, hệ thống truyền động của máy cán,... Giáo trình là tài liệu hữu ích cho giảng viên cũng như sinh viên chuyên ngành cơ khí luyện cán thép. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Thiết bị cán
Giáo trình
Thiết bị cán
Lêi nãi ®Çu
S¶n phÈm c¸n ®−îc sö dông kh¾p mäi n¬i, tõ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ t¹o «t«,
xe löa, m¸y cµy, xe t¨ng, chÕ t¹o m¸y bay, tªn löa, trong chÕ t¹o tµu thñy ®Õn c¸c
ngµnh c«ng nghiÖp x©y dùng d©n dông, x©y dùng cÇu ®−êng, x©y dùng d©n dông, ph¸t
thanh truyÒn h×nh v.v... v× vËy mµ ngµnh c¸n thÐp ®−îc chó ý vµ ph¸t triÓn m¹nh trªn
thÕ giíi.
Trong ®Þnh h−íng ph¸t triÓn cña ngµnh luyÖn kim ë n−íc ta ®· dù kiÕn tæng nhu
cÇu thÐp vµo n¨m 2010 lµ 6.400.000 tÊn, trong ®ã cã 3.500.000 tÊn thÐp tÊm, l¸ vµ
2.900.000 tÊn thÐp h×nh vµ d©y.
§Ó ®¶m b¶o nhu cÇu nªu trªn, dù kiÕn x©y dùng, ph©n bæ vµ ph¸t triÓn n¨ng lùc
thiÕt bÞ nh»m c©n ®èi nhu cÇu s¶n phÈm còng ®−îc ®Ò xuÊt cho tõng giai ®o¹n ®Õn 2005
vµ 2010, bao gåm c¸c nhµ m¸y c¸n nãng, c¸n nguéi thÐp b¨ng liªn tôc víi tæng s¶n
l−îng dù kiÕn ®Õn 2010 tíi h¬n 4 triÖu tÊn/n¨m.
HiÖn nay, c¸c xÝ nghiÖp liªn doanh c¸n thÐp gi÷a ViÖt nam vµ n−íc ngoµi ®·
h×nh thµnh nh− C«ng ty thÐp ViÖt - Uc VINAUSTEEL ë H¶i phßng cã n¨ng suÊt 18 v¹n
tÊn / n¨m, C«ng ty thÐp NASTEELVINA gi÷a ViÖt nam vµ Singapo ë Th¸i nguyªn cã
n¨ng suÊt 12 v¹n tÊn / n¨m, C«ng ty thÐp ViÖt - NhËt ë Vòng tµu, C«ng ty thÐp èng
VINAPIPE liªn doanh gi÷a ViÖt nam vµ Hµn quèc, C«ng ty thÐp §µ n½ng v.v... TÝnh
®Õn n¨m 2005 c¶ n−íc ta ®· s¶n xuÊt kho¶ng 3.000.000 tÊn thÐp c¸n.
§Ó ®¸p øng cho viÖc ®µo t¹o c¸c c¸n bé kü thuËt chuyªn ngµnh luyÖn c¸n thÐp
t¹i khu vùc MiÒn trung, Chóng t«i biªn so¹n gi¸o tr×nh ThiÕt bÞ c¸n bao gåm 3 ch−¬ng:
Ch−¬ng 1 giíi thiÖu vÒ m¸y c¸n vµ lÞch sö ph¸t triÓn cña m¸y c¸n thÐp trªn thÕ
giíi vµ t¹i ViÖt nam gióp b¹n ®äc hiÓu ®−îc sù ra ®êi vµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kh«ng
ngõng cña ngµnh c¸n thÐp.
Ch−¬ng 2 tr×nh bµy vÒ c¸c lo¹i m¸y c¸n vµ c¸c thiÕt bÞ phô trî trong c¸c d©y
chuyÒn c¸n ph¸, c¸n ph«i, c¸n h×nh cì lín, cì trung, cì nhá. Ch−¬ng nµy cßn tr×nh bµy
vÒ c¸c lo¹i m¸y c¸n tÊm, c¸n èng vµ mét sè m¸y c¸n ®Æc biÖt.
Ch−¬ng 3 ®i s©u vµo viÖc tÝnh to¸n vµ thiÕt kÕ m¸y c¸n, bao gåm viÖc tÝnh to¸n
thiÕt kÕ c¸c chi tiÕt trªn gi¸ c¸n, hÖ thèng truyÒn ®éng cña m¸y c¸n. Gi¸o tr×nh cßn ®i
s©u vµo viÖc tÝnh to¸n vµ nghiÖm bÒn c¸c thiÕt bÞ phô nh− bµn n©ng h¹, m¸y dÉn h−íng,
m¸y lËt thÐp, c¸c lo¹i m¸y c¾t ph«i vµ s¶n phÈm c¸n v.v
§©y lµ gi¸o tr×nh dïng ®Ó gi¶ng d¹y cho sinh viªn ngµnh c¬ khÝ luyÖn c¸n thÐp
vµ còng rÊt bæ Ých ®èi víi c¸c c¸n bé kü thuËt chuyªn ngµnh ®Ó tham kh¶o.
Trong qu¸ tr×nh biªn so¹n gi¸o tr×nh nµy chóng t«i ®· nhËn ®−îc sù gióp ®ì, gãp
ý cña c¸c b¹n ®ång nghiÖp t¹i Tr−êng §HBK Hµ néi vµ Tr−êng §HBK §µ n½ng. Gi¸o
tr×nh ch¾c ch¾n vÉn cßn nhiÒu thiÕu sãt b¹n ®äc gãp ý kiÕn ®Ó gi¸o tr×nh hoµn thiÖn h¬n
trong lÇn biªn so¹n sau. Chóng t«i xin ch©n thµnh c¸m ¬n !
Gi¸o tr×nh: ThiÕt bÞ c¸n
Ch−¬ng 1
M¸y c¸n vµ lÞch sö ph¸t triÓn cña m¸y c¸n thÐp
1.1. LÞch sö ph¸t triÓn cña m¸y c¸n thÐp
1.1.1. LÞch sö ph¸t triÓn m¸y c¸n thÐp trªn thÕ giíi
M¸y c¸n thÐp th« s¬ ®−îc dïng ngùa ®Ó kÐo vµ dïng ®Ó c¸n ra c¸c s¶n phÈm
®¬n gi¶n ®Ó chÕ t¹o ra g−¬m, dao, gi¸o m¸c, c¸c cç xe ngùa v.v... M¸y c¸n lóc ®Çu
chØ cã 2 trôc quay ng−îc chiÒu nhau. §Õn n¨m 1864 m¸y c¸n 3 trôc ®Çu tiªn ra ®êi
ch¹y b»ng m¸y h¬i n−íc c¸n ra c¸c lo¹i thÐp tÊm, thÐp h×nh, ®ång tÊm vµ d©y ®ång.
Do nhu cÇu ngµy cµng ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ ngµnh ®ãng tµu, chÕ t¹o xe löa, ngµnh
c«ng nghiÖp nhÑ ...mµ chiÕc m¸y c¸n 4 trôc ra ®êi n¨m 1870. Sau ®ã lµ c¸c lo¹i m¸y
c¸n víi gi¸ c¸n 6 trôc, 12 trôc, 20 trôc vµ c¸c lo¹i m¸y c¸n ®Æc biÖt kh¸c ra ®êi ®Ó
c¸n c¸c s¶n phÈm siªu máng vµ dÞ h×nh nh− m¸y c¸n bi, c¸n chu kú, c¸n ®óc liªn
tôc.
HiÖn nay, ®Ó c¸n mét s¶n phÈm theo mét quy tr×nh c«ng nghÖ, ng−êi ta kÕt
hîp nhiÒu gi¸ c¸n l¹i nh− m¸y c¸n th«, m¸y c¸n ph¸, nhãm gi¸ c¸n th«, nhãm gi¸
c¸n trung gian, nhãm gi¸ c¸n tinh, m¸y c¸n tinh, m¸y c¸n b¸n liªn tôc, m¸y c¸n liªn
tôc v.v... ngoµi ra ng−êi ta cßn dïng rÊt nhiÒu thiÕt bÞ kh¸c ®Ó tiÕn hµnh tù ®éng ho¸,
c¬ khÝ ho¸, tin häc ho¸ trong s¶n xuÊt theo QTCN míi. C¸c thiÕt bÞ nµy lµ m¸y c¾t,
lß nung, lß nhiÖt luyÖn, hÖ thèng con l¨n, bµn n©ng h¹, m¸y tinh chØnh, sµn lµm
nguéi v.v... tÊt c· c¸c thiÕt bÞ chÝnh vµ phô ®ã ®−îc bè trÝ s¾p ®Æt trong x−ëng c¸n
hay trong khu liªn hîp luyÖn c¸n thÐp theo tr×nh tù c«ng nghÖ.
ThÕ giíi cã nh÷ng x−ëng c¸n víi chiÒu dµi tõ 500 m ®Õn 4.000 m víi n¨ng
suÊt rÊt cao nh− khu luyÖn c¸n thÐp B¶o s¬n Trung quèc 6 triÖu tÊn/ n¨m; khu luyÖn
c¸n thÐp cña c«ng ty POSCO Hµn quèc cã n¨ng suÊt 20 triÖu tÊn / n¨m.
1.1.2. LÞch sö ph¸t triÓn cña ngµnh c¸n thÐp ViÖt nam
Tr−íc n¨m 1954, c¸c lo¹i thÐp ë ViÖt nam hÇu nh− nhËp tõ Ph¸p vÒ, sau 1954
chóng ta nhËp thÐp tõ Liªn x«, Trung quèc vµ c¸c n−íc §«ng ©u. KÕ ho¹ch 5 n¨m
lÇn thø nhÊt (1960 - 1965), nhµ n−íc ta ®Çu t− x©y dùng khu gang thÐp Th¸i nguyªn
víi sù gióp ®ì cña Trung quèc. N¨m 1975, nhµ m¸y luyÖn c¸n thÐp Gia sµng, Th¸i
nguyªn ®i vµo ho¹t ®éng víi n¨ng suÊt 5 v¹n tÊn n¨m (nay lµ 10 v¹n T/N) víi sù
gióp ®ì cña CHDC §øc. MiÒn nam sau ngµy gi¶i phãng cã c¸c nhµ m¸y c¸n thÐp
h×nh cì nhá nh− Vicasa, Vikimc« (víi n¨ng suÊt kho¶ng 5 v¹n tÊn / n¨m. §Õn n¨m
1978 Nhµ m¸y c¸n thÐp L−u x¸, Th¸i nguyªn cã n¨ng suÊt 12 v¹n tÊn / n¨m ®i vµo
ho¹t ®éng. Cho ®Õn n¨m 1986 c¶ n−íc chØ ®¹t kho¶ng 20 v¹n tÊn thÐp c¸n / n¨m.
Sau ®æi míi, c¸c xÝ nghiÖp liªn doanh c¸n thÐp gi÷a ViÖt nam vµ n−íc ngoµi
®· h×nh thµnh nh− C«ng ty thÐp ViÖt - Uc VINAUSTEEL ë H¶i phßng cã n¨ng suÊt
18 v¹n tÊn / n¨m, C«ng ty thÐp NASTEELVINA gi÷a ViÖt nam vµ Singapo ë Th¸i
nguyªn cã n¨ng suÊt 12 v¹n tÊn / n¨m, C«ng ty thÐp ViÖt - NhËt ë Vòng tµu, C«ng ty
Tr−êng §¹i häc B¸ch khoa - §¹i häc §µ n½ng 1
Gi¸o tr×nh: ThiÕt bÞ c¸n
thÐp èng VINAPIPE liªn doanh gi÷a ViÖt nam vµ Hµn quèc, C«ng ty thÐp §µ n½ng
v.v... TÝnh ®Õn n¨m 2005 c¶ n−íc ta ®· s¶n xuÊt kho¶ng 3.000.000 tÊn thÐp c¸n.
ThÐp cña chóng ta phôc vô ®−îc mét phÇn nhu cÇu x©y dùng ch ...