GIÁO TRÌNH THIẾT KẾ MÁY CẮT KIM LOẠI - CHƯƠNG 4 THIẾT KẾ TRỤC CHÍNH VÀ Ổ TRỤC

THIẾT KẾ TRỤC CHÍNH 4.1.1. Yêu cầu đối với trục chính Trục chính là chi tiết quan trọng trong hệ thống truyền động, dùng để truyền chuyển động và mômen đến dao cắt hoặc chi tiết gia công. Độ chính xác của máy phụ thuộc rất lớn vào độ chính xác chuyển động, độ cứng vững và độ ổn định chống rung của trục chính. Vì vậy, trục chính cần thoả mãn các yêu cầu sau:
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
GIÁO TRÌNH THIẾT KẾ MÁY CẮT KIM LOẠI - CHƯƠNG 4 THIẾT KẾ TRỤC CHÍNH VÀ Ổ TRỤC THIEÁT KEÁ TRUÏC CHÍNH VAØ OÅ TRUÏCChöông 44.1. THIEÁT KEÁ TRUÏC CHÍNH 4.1.1. Yeâu caàu ñoái vôùi truïc chính Truïc chính laø chi tieát quan troïng trong heä thoáng truyeàn ñoäng, duøng ñeå truyeànchuyeån ñoäng vaø moâmen ñeán dao caét hoaëc chi tieát gia coâng. Ñoä chính xaùc cuûa maùy phuïthuoäc raát lôùn vaøo ñoä chính xaùc chuyeån ñoäng, ñoä cöùng vöõng vaø ñoä oån ñònh choáng rungcuûa truïc chính. Vì vaäy, truïc chính caàn thoaû maõn caùc yeâu caàu sau: 1. Ñoä chính xaùc quay troøn cao, theå hieän qua ñoä ñaûo höôùng taâm vaø höôùng truïc cuûaphaàn ñaàu phía tröôùc cuûa truïc chính. Caùc giaù trò naøy ñaõ ñöôïc tieâu chuaån hoaù cho haàuheát caùc loaïi maùy coâng cuï treân cô sôû ñoä chính xaùc yeâu caàu cuûa chi tieát gia coâng. 2. Ñoä cöùng vöõng cuûa truïc chính cao, theå hieän qua ñoä voõng ôû ñaàu truïc phía tröôùccuûa truïc chính döôùi taùc duïng cuûa caùc löïc khaùc nhau trong quaù trình laøm vieäc. Ñeå taêng ñoä cöùng vöõng cuûa truïc chính, thöôøng duøng caùc bieän phaùp sau ñaây: − Taêng ñöôøng kính truïc ñoàng thôøi vôùi vieäc ruùt ngaén chieàu daøi giöõa hai goái truïc. − Duøng caùc goái truïc trung gian (cuõng laø ñeå ruùt ngaén khoaûng caùch giöõa hai goáitruïc). − Ñöøng ñeå moâmen uoán tröïc tieáp taùc duïng leân truïc chính baèng caùch laép puli treântruïc oáng caøi then vôùi truïc chính. − Ñaët caùc chi tieát truyeàn ñoäng treân truïc chính gaàn caùc goái ñôõ vaø soá löôïng caùc chitieát naøy caøng ít caøng toát. 3. Ñoä rung ñoäng thaáp: Truïc chính cuûa maùy caàn phaûi chuyeån ñoäng eâm, khoâng bòrung. Ñoä rung ñoäng seõ laøm giaûm tuoåi thoï cuûa cô caáu maùy vaø dao, phaûn aùnh tröïc tieápleân ñoä boùng beà maët cuûa chi tieát gia coâng. Yeâu caàu naøy ñaëc bieät quan troïng ñoái vôùinhöõng maùy gia coâng chính xaùc vaø cuïm truïc chính quay cao toác. 4. Ñoä chòu maøi moøn cao: Yeâu caàu naøy chuû yeáu ñoái vôùi caùc phaàn truïc coù laép caùcboä phaän di tröôït, ôû caùc coå truïc, ôû caùc beà maët di ñoäng theo höôùng truïc (nhö truïc chínhmaùy khoan, maùy xoïc raêng …). Vôùi nhöõng boä phaän quan troïng, caàn coù caùc cô caáu ñeåñieàu chænh khe hôû. Nhöõng yeâu caàu treân ñoái vôùi truïc chính ñöôïc giaûi quyeát baèng vieäc löïa choïn keát caáucuûa truïc chính vaø oå ñôõ thích hôïp cuõng nhö choïn vaät lieäu vaø phöông phaùp nhieät luyeäncho truïc chính. Töø caùc yeâu caàu treân, ñieàu kieän kyõ thuaät cuûa truïc chính bao goàm: a. Sai soá cho pheùp veà hình daïng nhö ñoä troøn, ñoä truï (0,003 ÷ 0,006) vaø vò trítöông quan giöõa caùc beà maët nhö ñoä ñoàng taâm, ñoä ñaûo … (0,005 ÷ 0,02). 129 b. Ñoä cöùng cuûa beà maët truïc chính: ñöôïc choïn theo soá voøng quay cuûa truïc chính. − Neáu soá voøng quay n > 1000 v/ph thì HRC = 54 ÷ 60. − Neáu soá voøng quay n = 300 ÷ 1000 v/ph thì HB > 220. − Neáu soá voøng quay n < 300 v/ph, khoâng caàn coù ñieàu kieän kyõ thuaät veà ñoä cöùng. c. Ñoä nhaùm cuûa beà maët truïc: thöôøng choïn nhö sau: − Beà maët coå truïc chính: choïn ñoä nhaùm caáp 9 khi quay trong oå tröôït vaø caáp 8 khiquay trong oå laên (vôùi maùy coâng cuï thoâng duïng). Rieâng ñoái vôùi maùy maøi thì choïn caohôn moät caáp. − Beà maët laép gheùp vôùi caùc chi tieát khaùc: choïn ñoä nhaùm caáp 6, caáp 7. − Caùc beà maët coøn laïi khoâng laép gheùp: choïn ñoä nhaùm caáp 4, caáp 5. d. Ñoä chính xaùc caùc kích thöôùc laép gheùp cuûa truïc chính: choïn töø caáp 5 ÷ 6 4.1.2. Keát caáu cuûa truïc chính Keát caáu cuûa truïc chính phuï thuoäc vaøo caùc yeáu toá sau: − Kieåu vaø coâng duïng cuûa maùy coâng cuï mang truïc chính. − Keát caáu oå ñôõ cuûa truïc chính, kích thöôùc vaø loaïi cuûa oå ñôõ. − Vò trí, ñaëc tính vaø phöông phaùp laép cuûa caùc chi tieát laép treân truïc chính nhöbaùnh raêng, baùnh ñai, maâm caëp … − Caùc phöông phaùp ñieàu chænh theo höôùng truïc vaø höôùng taâm cuûa truïc chính. − Phöông phaùp cheá taïo, nhieät luyeän vaø laép raùp truïc chính. Hình 4-1: Keát caáu chung cuûa cuïm truïc chính Moät soá caùc nguyeân taéc cô baûn khi xaùc ñònh keát caáu cuûa truïc chính laø: − Caàn coá gaéng thieát keá hình daùng truïc chính ñôn giaûn ñeå taïo thuaän lôïi cho vieäcgia coâng, kieåm tra truïc chính. 130 − Truïc chính thöôøng ñöôïc thieát keá roãng ñeå cho phoâi, dao, caùc cô caáu keïp, oángdaãn daàu … ñi qua. − Hình daùng vaø kích thöôùc cuûa ñaàu truïc chính duøng ñeå laép dao, laép maâm caëp …ñeàu ñöôïc tieâu chuaån hoaù. Do ñoù, caùc loã coân Morse, caùc gôø, caùc loã choát treân ñaàu truïcchính cu ...