Giáo trình thủy công Tập 1 - 7

www.vncold.vn Hội Đập lớn và Phát triển nguồn nước Việt Nam 5. Ngoμi yêu cầu về địa chất tốt để giữ ổn định và chịu lực khá lớn ở chân vòm, về địa hình cũng có ảnh hưởng rõ rệt đến khả năng xây dựng đập. Lòng sông có mặt cắt chữ V (hình 9-2a) là trường hợp địa hình lý tưởng nhất để xây dựng đập vòm. ở dưới sâu, vòm chịu áp lực lớn, song nhịp vòm lại nhỏ. Vì vậy tình hình chịu lực của các lớp vòm là tương đối đồng đều. Trong trường hợp này...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình thủy công Tập 1 - 7 Hội Đập lớn và Phát triển nguồn nước Việt Nam www.vncold.vn⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯ 5. Ngoμi yªu cÇu vÒ ®Þa chÊt tèt ®Ó gi÷ æn ®Þnh vμ chÞu lùc kh¸ lín ë ch©n vßm, vÒ ®Þa h×nh còng cã ¶nh h−ëng râ rÖt ®Õn kh¶ n¨ng x©y dùng ®Ëp. Lßng s«ng cã mÆt c¾t ch÷ V (h×nh 9-2a) lμ tr−êng hîp ®Þa h×nh lý t−ëng nhÊt ®Ó x©y dùng ®Ëp vßm. ë d−íi s©u, vßm chÞu ¸p lùc lín, song nhÞp vßm l¹i nhá. V× vËy t×nh h×nh chÞu lùc cña c¸c líp vßm lμ t−¬ng ®èi ®ång ®Òu. Trong tr−êng hîp nμy cã thÓ x©y dùng ®−îc ®Ëp vßm cao mμ chiÒu dμy vßm kh«ng lín. n v d. ol nc H×nh 9-2: Mét sè d¹ng lßng s«ng cã thÓ x©y dùng ®Ëp vßm. TiÕp theo ®Õn lo¹i mÆt c¾t lßng s«ng d¹ng h×nh thang, h×nh ch÷ U (h×nh 9-2b). Tuy nhiªn trong mét sè tr−êng hîp ®Þa h×nh phøc t¹p ng−êi ta vÉn xö lý ®Ó x©y dùng ®−îc ®Ëp vßm, nh− toμn bé .v phÇn s¸t nÒn xö lý t¹o thμnh ®Õ cã chiÒu dμy lín, xem nh− phÇn ®ì tú cña vßm (h×nh 9-2c), hoÆc xö lý phÇn thu hÑp ë ®¸y s«ng nh− ®Ëp bªt«ng träng lùc, cßn phÇn trªn lμ ®Ëp vßm (h×nh 9-2d), xö lý ë mét bªn bê (dïng ®Ëp bªt«ng träng lùc), ®Ó gi¶m khÈu ®é vßm vμ t¹o cho vßm lμm viÖc w ®èi xøng (h×nh 9-2e), hoÆc xö lý c¶ 2 bªn bê (h×nh 9-2f). Gäi n lμ hÖ sè h×nh d¹ng, biÓu thÞ tû sè gi÷a chiÒu dμi L trªn ®Ønh ®Ëp víi chiÒu cao ®Ëp H (n = L/H), th−êng khi n < 3 ÷ 3,5 lμ ®iÒu kiÖn lμm ®Ëp vßm kinh tÕ. NÕu n < 1,5 ÷ 2 chow phÐp lμm c¸c ®Ëp vßm kh¸ máng. Tuy nhiªn trong mét sè ®iÒu kiÖn x©y dùng cô thÓ, ngμy nay tû sè nμy cã n¬i ®· cho phÐp lùa chän lín h¬n nhiÒu. VÝ dô ®Ëp Pev¬®ikad¬ cã n = 7,5, ®Ëp Mulenribu n = 10. Theo tμi liÖu thèng kª cña 69 ®Ëp vßm cao trªn thÕ giíi, cho thÊy chiÒu dμyw ®Ëp chÞu ¶nh h−ëng cña hÖ sè h×nh d¹ng n. e0 Gäi β = (e0 lμ chiÒu dμy ®¸y ®Ëp, H lμ chiÒu cao ®Ëp) th× β = f(n) cã thÓ tham kh¶o biÓu H ®å h×nh (9-3). 244 Hội Đập lớn và Phát triển nguồn nước Việt Nam www.vncold.vn⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯ n H×nh 9-3: Quan hÖ β - n v I- Giíi h¹n trªn, II - Gi¸ trÞ trung b×nh, III- Giíi h¹n d−íi d. II. Ph©n lo¹i ®Ëp vßm 1. Theo chiÒu dµy ®Ëp e0 ol - §Ëp vßm máng: khi β = < 0,2. H - §Ëp cã ®é dμy trung b×nh hay gäi lμ ®Ëp vßm - träng lùc β = 0,2 ÷ 0,35. - §Ëp vßm dμy hay ®Ëp träng lùc - vßm: β = 0,35 ÷ 0,65. nc 2. Theo chiÒu cao ®Ëp - §Ëp vßm thÊp: khi H < 25m. - §Ëp vßm cao trung b×nh: khi 25m ≤ H ≤ 75m. .v - §Ëp vßm cao: khi ≥ 75m. 3. Theo chÕ ®é lµm viÖc - §Ëp vßm d©ng ch¾n n−íc. w - §Ëp vßm cho n−íc trμn trªn ®Ønh. §Ëp Lazanuan (h×nh 9-4) lμ mét ®Ëp vßm cã ba khoang trμn n−íc ë trªn ®Ønh vμ hai lç x¶ ®¸y. §Ëp cao 67m ®−îc x©y dùng ë Liªn X«. Th«ng th−êng l−u l−îng ®¬n vÞ trμn qua ®Ëp q = 5 ÷ 20m3/s/m. Khi l−u l−îng ®¬n vÞ lín h¬nw vμ ®Ëp cao, ¸p lùc m¹ch ®éng lín g©y chÊn ®éng th©n ®Ëp, ®ång thêi tiªu n¨ng ë h¹ l−u còng phøc t¹p. Tr−êng hîp nμy cÇn kÕt hîp víi thÝ nghiÖm m« h×nh ®Ó lùa chän cÊu t¹o ®Ëp hîp lý. Ngoμi ra ng−êi ta cßn cã thÓ bè trÝ ®−êng èng dÉn n−íc ngay trong th©n ®Ëp vßm ®Ó ®−a n−íc vμow tuèc bin cña nhμ m¸y thuû ®iÖn. §Ëp Tsirc©yxcaia (h×nh 9-5) cao 236m ë Liªn X« lμ mét vÝ dô. 245 Hội Đập lớn và Phát triển nguồn nước Việt Nam www.vncold.vn⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯ n v H×nh 9-4: §Ëp vßm trµn n−íc Lazanuan (Liªn X«) a) ChÝnh diÖn th−îng l−u; b) C¾t ngang ®¸y ®Ëp. d. 1- èng x¶ ®¸y; 2- MÆt nÒn tù nhiªn; 3- Khe lón vµ nhiÖt ®é; 4- L−íi ch¾n r¸c; 5- T−êng tiªu n¨ng (cao 14m). ol nc .v w H×nh 9-5: §Ëp Tsirc©yxcaia (Liªn X«) cao 236m 1- Nhµ m¸y thuû ®iÖn; 2- §−êng hÇm x¶ lò thi c«ng; 3- §−êng hÇm x¶ lò k ...