Giáo trình Tin học đại cương (Tái bản lần thứ ba): Phần 2 - Trần Đình Khang

Tiếp nội dung phần 1, Giáo trình Tin học đại cương (Tái bản lần thứ ba): Phần 2 được biên soạn gồm các nội dung chính sau: tổng quan về ngôn ngữ C; kiểu dữ liệu và biểu thức trong C; cấu trúc lập trình trong C; mảng, con trỏ và xâu ký tự;...Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Tin học đại cương (Tái bản lần thứ ba): Phần 2 - Trần Đình Khang PHAN III. LAP TRiNH 111.1. l6 n g quan ve ngon ngu> C 111.1.1. Ljch siF phattrien Dau nhung nam 1970, vi?c l$p trinh h? thong van d\ra tren h(jfp ngO (Assembly) nen cong vi^c nSng ne, phiic tap va kho chuyen doi chiiomg trinh giua cac he thong may tmh khac nhau. Dieu nay dan den nhu cau can c6 mpt ngon ngu lap trinh h? thdng bac cao d6ng thai c6 kha nSng chuyen doi dl dang tu h§ thong miy tinh nay sang h? thong may tinh khac (con goi la tinh khd chuyen - portability) de thay the h(?p ngCi. Cung vao then gian do, nguoi ta muon viet lai he dieu hanh Unix de cai dSt tren cac h? mdy tinh khde nhau, vi v?iy can c6 mpt ngon ngu lap trinh h? thong c6 tinh kha chuyen cao de viet lai h? dieu hanh Unix. Ngon ngu C ra doi tai phong thi nghi?m BELL cua tap doan AT&T (Hoa Ky) do Brian W. Kemighan va Dennis Ritchie phat triSn vao dau nhung nSm 1970 va h o ^ thanh vao nSm 1972. C dugc phdt trien d\ra tren nen c^c ngon ngit BCPL (Basic Combined Programming Language) va ngon ngO B. Cung vi dugc phat triSn d\ra tren nen ngon ngft B nen ngon ngO moi duphien ban klac nhau cua ngon ngu C nhung khong tuang thi'ch v6i nhau. Dieu nay gay kho khai cho vifc trao doi ma nguon chuong trinh C viet tren cac phien ngon ngu C khac nhau (ban sS rat kho dgc hieu chuomg trinh ciia nguai khac va khi bM muoi sira no thanh chucmg trinh cua minh va djch tren bp dich ciia minh thi se ton rat nheu cong sue), tir do dan den nhu cau chuan hoa ngon ngu C. Nam 1989, /ien Tieu chuan Quoc gia ciia Hoa Ky (American National Standards Institute - A>JSI) da cong bo phien bto chuan h6a cua ngon ngu C trong lin tai ban thu hai cuonsach 'The Cprogramming language' cua cac tac gid W. Kemighan va Dennis Ritclie. Tir do den nay phien ban nay van thuong dupe nh4c den vdri ten gpi la ANSI C, C chudn hay C89 (vi dupe cong bo nSm 1989). ANSI C la su kS thira phien bto d;u tien ciia ngon ngu C (do K. Kemighan & D. Ritchie cong b6 nim 1978) CO du; them vao nhieu yeu to moi va ANSI C da quy djnh cac thu vipn chuan dung cho ngm ngu C. Tat ca cac phien bto cua ngon ngu C hipn dang su dpng deu tuan theo cai mo ta da dupe neu ra trong ANSI C, sp khac bipt neu c6 thi chu ydu nam a vipc dra them vao cac thu vipn bo sung cho thu vipn chuan cua ngon ngu C. Hipn nay cuig c6 nhieu phien ban cua ngon ngu C khac nhau va moi phien ban nay gan lien vdi npt bp chucmg trinh djeh cp the ciia ngon ngu C. Cac bp chuomg trinh djch pho biei ciia ngon ngu C c6 the ke ten nhu: • Turb C++ va Borland C++ cua Borland Inc. • MS( va VC cua Microsoft Corp. • GC( ciia GNU project. Trong cac trhh bien dich Pen thi Turbo C++ la trinh bien djeh rat quen thupc va se dupe chpn Ian irlnh biPn dich cho cic vl du su dpng trong giio Pinh niy. III.1.2. Ca: phan tip c(y bSn cua ngdn ngCp C III.1.2.1. Tip ki ti^ Chuomg trin. nguon cua mpi ngon ngu lap trinh deu dupe tao nen tir cac phan tir CO ban la taj ki tp cua ngon ngu do. Cac ki tp t6 hpp vdri nhau tao thanh cac tii, cac tu lien kt vai nhau theo mpt quy t2c xac djnh (quy tSc do gpi la cii phap ciia ngon ngft) d tao thanh ede cau Ipnh. Tir ede cau Ipnh nguai ta se td chiic nen chuomg trini 131 Tap ki t\i sii dyng trong ngon ngir l?ip trinh C gom c6: 26 chO cai hoa: A B C ... X Y Z 26 ch& cai thucmg: a b c ... Xy z 10 chu so: 0123456789 Cic ki hi?u loan hgc: + - * / = Cdc dau ngin each: . ; , : space tab Cdc dau ngo8c: ( ) []{} * Cdc ki hi?u dde bi?t: ? $ & # ^ \ ! ' ' .v.v. III.1.2.2. TO khoa Til khoa {Keyword) Id nhCmg tir c6 sdn cua ngon ngO va dugre sir dpng ddnh rieng cho nhirng myc dich xdc dinh. Mgt so tir khoa hay diing trong Turbo C++: break case char const continue default do double else enum float for goto if int interrupt long return short signed sizeof static struct switch typedef union unsigned void while Chii y: Tat ca cdc tic khoa trong C deu viet bang chic thucmg. Cac tir khoa trong C dugre sir dyng de: - Ddt ten cho cdc kieu dQ ligu: int, float, double, char, struct, union... - Mo td cdc Ignh, cdc cau true dieu khien: for, do, while, switch, case, if, else, break, continue... m.1.2.3. Djnh danh Djnh danh {Identifier - hodc c6n ggi la Ten) Id mgt ddy cdc kl ty dung de ggi ten cdc doi tugng trong chuomg trinh. Cdc doi tugmg trong chuemg trinh gom c6 bien, hdng, hdm, kieu du ligu..., ta s2 1dm quen b nhirng myc tiep theo. 132 Djnh danh c6 the dugc dat ten san bai ngon ngir l^p trinh (do chinh la cac tir khoa) hoac do nguai lap trinh dat. Khi dat ten cho djnh danh trong C, nguoi lap trinh can tuan thii cac quy tac sau: 1. Cac kl tir dugc sir dgng trong cac djnh danh cua ngon ngu C chi dugc gom c6; chu cai, chu so va dau gach d u o i (underscore). 2 Bat dAu cua djnh danh phai la chu cai hoac dau gach dudi, khong dugc . b t dau djnh danh bang chu so. a 3. Djnh danh do ngudi lap trinh d$t khong dugc triing vdi tir khoa. 4. Turbo C++ khong gidi han dg dai cua djnh danh, nhung chi 32 ki tg dau cua djnh danh dugc chucmg trinh bien djch su dgng (khi djnh danh cd dg dai Idn horn 32 ki tg thi Turbo C++ se tg dgng cAt bd, khong xem xet cac ki tg cuoi bat dau tir ki tg thu 33). Ngoai cac quy tac bat bugc tren, l§p trinh vien cd quyen tiiy y d$t ten djnh danh trong chuong trinh cua minh. Mgt so vi dg ve dmh danh: i, X, y, a, b, _function, _MY_CONSTANT, PI, gia_tri_l... Vi dg ve ...