Giáo trình trang bị điện - Phần I Khí cụ điện và trang bị điện - Chương 1

Mối ghép tiếp xúc điện 1.1.Khái niệm và phân loại mối ghép Tiếp xúc điện 1.1.1. khái niệm - Theo cách hiểu thông th-ờng chỗ tiếp xúc điện là nơi gặp gỡ chung của 2 hay nhiều vật dẫn để dòng điện đi từ vật dẫn này sang vạt dẫn khác. Bề mặt tiếp xúc giữa các vật dẫn gọi là bề mặt tiếp xúc điện. - Tiếp xúc điện là một phần rất quan trọng của khí cụ điện trong thời gian hoạt động đóng mở , chỗ tiếp xúc sẽ phát nóng mài mòn do va đập, ma...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình trang bị điện - Phần I Khí cụ điện và trang bị điện - Chương 1 PhÇn I KhÝ cô ®iÖn vμ trang bÞ ®iÖn Ch−¬ng IMèi ghÐp tiÕp xóc ®iÖn1.1.Kh¸i niÖm vμ ph©n lo¹i mèi ghÐp TiÕp xóc ®iÖn1.1.1. kh¸i niÖm- Theo c¸ch hiÓu th«ng th−êng chç tiÕp xóc ®iÖn lµ n¬i gÆp gì chung cña 2 haynhiÒu vËt dÉn ®Ó dßng ®iÖn ®i tõ vËt dÉn nµy sang v¹t dÉn kh¸c. BÒ mÆt tiÕp xócgi÷a c¸c vËt dÉn gäi lµ bÒ mÆt tiÕp xóc ®iÖn.- TiÕp xóc ®iÖn lµ mét phÇn rÊt quan träng cña khÝ cô ®iÖn trong thêi gian ho¹t®éng ®ãng më , chç tiÕp xóc sÏ ph¸t nãng mµi mßn do va ®Ëp, ma s¸t, ®Æc biÖtsù ho¹t ®éng cã tÝnh chÊt huû ho¹i cña hå quang. Do ®ã tiÕp xóc ®iÖn ph¶i tho¶m·n c¸c yªu cÇu sau: + Thùc hiÖn tiÕp xóc ch¾c ch¾n ®¶m b¶o. + Søc bÒn c¬ khÝ cao. + Kh«ng ph¸t nãng qu¸ gi¸ trÞ cho phÐp ®èi víi dßng ®iªn ®Þnh møc. + æn ®Þnh nhiÖt ®iÖn ®éng vµ lùc ®iÖn ®éng khi cã dßng ®iÖn ng¾n m¹ch cùc ®¹i ®i qua. + ChÞu ®−îc t¸c dông cña m«i tr−êng xung quanh ë nhiÖt ®é cao Ýt bÞ oxy ho¸- BÒ mÆt tiÕp xóc: TiÕp xóc gi÷a hai vËt dÉn kh«ng ®−îc thùc hiÖn trªn toµn bÒmÆt mµ chØ cã mét sè ®iÓm tiÕp xóc. §ã chÝnh lµ c¸c ®Ønh cã bÒ mÆt nhá ®Ó dÉndßng ®iÖn ®i qua v× bÒ mÆt tiÕp xóc cã d¹ng kh«ng ph¼ng tuyÖt ®èi mµ m¾tth−êng kh«ng nh×n thÊy ®−îc. Khi cã lùc F t¸c dông th× c¸c ®Ønh sÏ biÕn d¹ng trëthµnh nh÷ng bÒ mÆt tiÕp xóc ®ång thêi.Do vËy muèn tiÕp xóc tèt ta ph¶i lµms¹ch bÒ mÆt tiÕp xóc, ®iÖn trë tiÕp xóc ph¶i nhá, lùc ®ñ lín ®Ó t¸c dông lªn bÒmÆt tiÕp ®iÓm.- NÕu gäi S lµ tæng diÖn tÝch tiÕp xóc thùc tÕ, σ lµ øng suÊt biÕn d¹ng cña vËt liÖu (cßn gäi lµ hÖ sè chèng dËp n¸t), d−íi t¸c dông cña lùc F th× ta cã: F S= σTrÞ sè σ ®−îc tra theo b¶ng.VÝ dô:X¸c ®Þnh S cña hai thanh gãp ph©n phèi b»ng nh«m ®−îc Ðp b»ng lùc F=7000N,biÕt ®iÖn tÝch tiÕp xóc biÓu kiÕn Sbk = 40x40 =1600mm2, σ nh«m = 883N/mm2 Gi¶i 7000 F ≈ 7,9 mm2¸p dông c«ng thøc: S= = δ 883http://www.ebook.edu.vn 1 S 7,9 100 = 0,5%TÝnh theo phÇn tr¨m lµ: S% = .100 = Sbk 16001.1.2.Ph©n lo¹i: Dùa vµo mèi liªn kÕt tiÕp xóc ng−êi ta chia tiÕp xóc ®iÖn ra lµm 2 ph−¬ng thøc, mçi ph−¬ng thøc cã 3 d¹ng* Theo ph−¬ng thøc ®ãng më cã 3 d¹ng sau+ TiÕp xóc cè ®Þnh lµ lo¹i tiÕp xóc kh«ng th¸o l¾p gi÷a 2 vËt dÉn mµ nã ®−îcghÐp víi nhau b»ng èc vÝt, bu l«ng, ®inh t¸n, hµn, Ðp, kÑp .VÝ dô ghÐp gi÷a haithanh c¸i víi nhau hoÆc gi÷a thanh c¸i víi d©y dÉn, gi÷a d©y dÉn víi ®Çucèt…vvv+ TiÕp xóc ®ãng c¾t: Lµ tiÕp xóc gi÷a tiÕp ®iÓm tÜnh vµ tiÕp ®iÓm ®éng cña thiÕtbÞ ®ãng c¾t.ë chÕ ®é ®ãng 2 tiÕp xóc ®ãng chÆt víi nhau cßn ë chÕ ®é c¾t m¹chth× chóng t¸ch rêi nhau ra. VÝ dô ë cÇu dao, ¸p t« m¸t….vvv+ TiÕp xóc tr−ît: lµ tiÕp xóc gi÷a vËt dÉn chuyÓn ®éng vµ vËt dÉn tÜnh. VÝ dô nh−ë cæ gãp, vµnh tr−ît cña m¸y ®iÖn, biÕn trë, c«ng t¾c xoay…vvv*Theo bÒ mÆt tiÕp xóc cã 3 d¹ng sau+ TiÕp xóc ®iÓm: Lµ tiÕp xóc gi÷a mÆt cÇu - ph¼ng, cÇu- cÇu th−êng gÆp ë c¸cthiÕt bÞ ®ãng c¾t cã dßng ®iÖn bÐ d−íi 10A+TiÕp xóc mÆt:Lµ tiÕp xóc gi÷a 2 phÇn cña mÆt ph¼ng th−êng gÆp ë c¸c thiÕt bÞcã dßng ®iÖn lín ®Õn hµng ngµn ¨m pe+ TiÕp xóc ®−êng: Lµ tiÕp xóc gi÷a mÆt trô - ph¼ng gi÷a 2 mÆt trô th−êng gÆp ëc¸c thiÕt bÞ cã dßng ®iÖn trung b×nh cì vµi chôc ®Õn vµi tr¨m ¨m pe1.2.C¸c h×nh thøc nèi tiÕp xóc1.2.1. TiÕp xóc ®iÓm- ®Æc ®iÓm vµ øng dông -§Æc ®iÓm: Gi¶m sù ph¸t sinh hå quang - øng dông: ë c«ng t¾c t¬, r¬ le trung gian1.2.2 TiÕp xóc mÆt- ®Æc ®iÓm vµ øng dông - ®Æc ®iÓm:Gi¶m ®iÖn trë tiÕp xóc, t¨ng kh¶ n¨ng ng¾t dßng - øng dông: ë cÇu dao, ¸p t« m¸t, bé khèng chÕ1.2.3.TiÕp xóc ®−êng - ®Æc ®iÓm vµ øng dông - ®Æc ®iÓm: Gi¶m sù ph¸t sinh hå quang - øng dông:1.2.4.TiÕp xóc c¾m kÑp: + §Æc ®iÓm cña tiÕp xóc nµy ch¾c ch¾n + VÝ dô: TiÕp xóc cña cÇu dao, æ c¾m, phÝch c¾m…vvv1.2.5.TiÕp xóc ngãn: + §Æc ®iÓm cña tiÕp xóc nµylµ sù kÕt hîp cña tiÕp ®iÓm ®ãng më vµ tiÕp xóc ®iÓm do ®ã tèc ®é ®ãng ng¾t nhanh, h¹n chÕ tia hå quang + VÝ dô: Nh− tiÕp ®iÓm cña ¸p t« m¸t, c«ng t¾c t¬http://www.ebook.edu.vn 21.2.6.TiÕp xóc b¾c cÇu+ ®Æc ®iÓm: lµ sù kÕt hîp cña tiÕp xóc ®ãng më vµ tiÕp xóc mÆt ®ång thêi nhêtÝnh chÊt b¾c cÇu nªn h¹n chÕ ®−îc tia hå quang nh−ng cã nh−îc ®iÓm c«ng suÊtt¶i kh«ng cao +VÝ dô : C«ng t¾c t¬, r¬ le…vvv1.2.7.TiÕp xóc thuû ng©n : §©y lµ sù tiÕp xóc cña kim lo¹i láng nh− tiÕp xóccña ®Ìn thuû ng©n cao ¸p1.2.8.TiÕp xóc tr−ît: th−êng øng dông lµm cæ gãp trong m¸y ®iÖn mét chiÒu.C«ng t¾c xoay, biÕn trë. ®Æc ®iÓm cña lo¹i nµy cã kh¶ n¨ng chuyÓn m¹ch liªn tôcNgßai ra cßn cã tiÕp xóc l−ìi( hay cßn gäi kiÓu nªm ) nh− h×nh evµ g1.3.§iÖn trë tiÕp xóc cña tiÕp ®iÓm vµ c¸c yÕu tè ¶nh h−ëng1.3.1. Kh¸i niÖm vÒ ®iÖn trë tiÕp xóc- Cã hai vËt dÉn gièng nhau tiÕp xóc víi nhau, diÖn tÝch tiÕp xóc S, ®iÖn trë i suÊt ρ, chiÒu dµi nh− h×nh vÏ.Lóc nµy ®iÖn trë hai vËt dÉn ®−îc tÝnh b»ng 2 c«ng thøc sau ll l R =ρ hoÆc R = ρ + 22 S VËt dÉn 1 VËt dÉn 2 I l/2 l/2 S H×nh 1-2Khi cã dßng ®iÖn ®i qua hai vËt dÉn ®ã th× ®iÖn trë tæng R sÏ lín h¬n R1. V× khi2 vËt dÉn tiÕp xóc víi nhau thùc tÕ chØ cã mét sè ®iÓm tiÕp ...