Giáo trình Văn thơ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh: Phần 2 - Nguyễn Đăng Mạnh

Giáo trình Văn thơ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh - Phần 2 có nội dung giới thiệu về: giảng dạy văn thơ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh và phần phụ lục. Tham khảo cuốn giáo trình để nắm bắt nội dung của cuốn giáo trình 1 cách đầy đủ nhất.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Văn thơ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh: Phần 2 - Nguyễn Đăng Mạnh PhÇn III GI¶NG D¹Y V¡N TH¬ nguyÔn ¸i quèc - Hå ChÝ Minh 1. TUY£N NG¤N §éC LËP Muèn hiÓu vμ ®¸nh gi¸ ®óng bμi v¨n, bμi th¬ cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, tr−íc hÕt ph¶i n¾mv÷ng quan ®iÓm s¸ng t¸c cña Ng−êi. §iÒu nμy, nhiÒu ng−êi ph©n tÝch t¸c phÈm cña B¸c ch−achó ý ®óng møc. §èi víi B¸c Hå, mäi v¨n b¶n viÕt ra tr−íc hÕt ph¶i lμ vò khÝ chiÕn ®Êu. Khi cÇm bót, baogiê Ng−êi còng tù ®Æt cho m×nh mét c©u hái : ViÕt cho ai ? ViÕt v× môc ®Ých g× ? Sau ®ã míiquyÕt ®Þnh viÕt c¸i g× ? (néi dung) vμ c¸ch viÕt thÕ nμo ? (h×nh thøc). Nh− thÕ nghÜa lμ viÖc x¸c®Þnh ®èi t−îng t¸c ®éng, thuyÕt phôc vμ môc ®Ých chÝnh trÞ cña v¨n b¶n lμ vÊn ®Ò then chèt.Kh«ng n¾m v÷ng ®iÒu ®ã, kh«ng thÓ n¾m v÷ng chÝnh x¸c vμ ®Çy ®ñ t¸c phÈm cña Ng−êi tõnéi dung ®Õn h×nh thøc nghÖ thuËt. N¾m ®−îc quan ®iÓm s¸ng t¸c cña Ng−êi ch−a ®ñ, cßn cÇn ph¶i hiÓu ®Æc ®iÓm vÒ mÆt thÓlo¹i cña mçi t¸c phÈm cña Ng−êi n÷a. V¨n chÝnh luËn hay v¨n thÈm mÜ, th¬ tuyªn truyÒn hayth¬ nghÖ thuËt, kh«ng ph©n biÖt ®−îc ®iÒu ®ã, sù ®¸nh gi¸ kh«ng tr¸nh khái hå ®å. Ngoμi racßn ph¶i biÕt ®−îc phong c¸ch viÕt cña B¸c n÷a. NÐt næi bËt cña phong c¸ch v¨n xu«i Hå ChÝMinh lμ gi¶n dÞ, trong s¸ng, ng¾n gän, sóc tÝch. Chóng ta h·y vËn dông nh÷ng hiÓu biÕt nãi trªn vμo viÖc ph©n tÝch b¶n Tuyªn ng«n §éc lËpcña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh : Tuyªn ng«n §éc lËp lμ mét bμi v¨n chÝnh luËn. V¨n chÝnh luËn thuyÕt phôc ng−êi kh¸cb»ng nh÷ng lÝ lÏ, nÕu ®¸nh ®Þch th× còng ®¸nh ®Þch b»ng nh÷ng lÝ lÏ. Lîi khÝ cña nã lμ nh÷nglÝ lÏ ®anh thÐp, nh÷ng lËp luËn chÆt chÏ, nh÷ng b»ng chøng kh«ng ai chèi c·i ®−îc. V¨n chÝnhluËn nÕu cã dïng ®Õn h×nh ¶nh, cã gîi ®Õn t×nh c¶m th× ch¼ng qua còng chØ ®Ó phô gióp thªmcho sù thuyÕt phôc b»ng lÝ lÏ mμ th«i. Chóng ta sÏ nãi ®Õn c¸i hay, c¸i tμi cña Tuyªn ng«n §éclËp theo quan niÖm ®ã. B¶n Tuyªn ng«n §éc lËp viÕt cho ai ? C©u hái ®Æt ra cã vÎ nh− thõa. Bëi v× lêi gi¶i ®¸p ®·cã s½n trong v¨n b¶n : Hìi ®ång bμo c¶ n−íc ... Chóng t«i, (...) trÞnh träng tuyªn bè víi thÕ giíi r»ng. Nh− vËy Hå ChÝ Minh viÕt cho ®ång bμo c¶ n−íc vμ nh©n d©n thÕ giíi chø cßn ai n÷a ? Cßn viÕt ®Ó lμm g× ? Th× viÕt ®Ó Tuyªn ng«n §éc lËp chø cßn môc ®Ých nμo kh¸c ? Thùc ra vÊn ®Ò kh«ng h¼n chØ cã thÕ. NÕu chØ viÕt cho ®ång bμo vμ thÕ giíi chung chung th×ch¾c Ng−êi kh«ng thÓ dïng ®Õn l¾m lÝ lÏ nh− vËy, vμ ch−a h¼n ®· cÇn ph¶i më ®Çu b»ng nh÷ngc©u trÝch trong hai b¶n Tuyªn ng«n §éc lËp vμ Tuyªn ng«n Nh©n quyÒn vμ D©n quyÒn cña MÜ vμPh¸p tõ thÕ kØ XVIII. 89 VËy ®èi t−îng vμ môc ®Ých v¨n kiÖn lÞch sö nμy ph¶i ®−îc t×m hiÓu cÆn kÏ h¬n n÷a. CÇnthÊy r»ng khi Hå ChÝ Minh ®äc b¶n Tuyªn ng«n §éc lËp th× ë phÝa nam thùc d©n Ph¸p nóp saul−ng qu©n ®éi Anh (thay mÆt §ång minh vμo gi¶i gi¸p qu©n ®éi NhËt) ®ang tiÕn vμo §«ngD−¬ng, cßn ë phÝa b¾c th× bän Tμu, T−ëng, tay sai cña ®Õ quèc MÜ, ®· chùc s½n ë biªn giíi.Ng−êi viÕt b¶n Tuyªn ng«n còng thõa hiÓu r»ng m©u thuÉn gi÷a Anh - Ph¸p - MÜ vμ Liªn X«(cò) cã thÓ lμm cho Anh - MÜ nh©n nh−îng víi Ph¸p vμ ®Ó cho Ph¸p trë l¹i §«ng D−¬ng (1) . Vμtªn thùc d©n nμy, ®Ó chuÈn bÞ cho cuéc x©m l−îc thø hai cña m×nh, ®· tung ra trong d− luËnquèc tÕ nh÷ng lÝ lÏ hïng hån cña bän ¨n c−íp : §«ng D−¬ng vèn lμ thuéc ®Þa cña Ph¸p,Ph¸p cã c«ng khai ho¸ ®Êt n−íc nμy, nay trë l¹i lμ lÏ ®−¬ng nhiªn khi ph¸t xÝt NhËt ®· bÞ §ångminh ®¸nh b¹i. Nh− vËy lμ b¶n Tuyªn ng«n §éc lËp kh«ng chØ ®äc tr−íc ®ång bμo vμ mét thÕ giíi trõut−îng, còng kh«ng ph¶i chØ ®Ó tuyªn bè ®éc lËp mét c¸ch ®¬n gi¶n. §èi t−îng thÕ giíi 뮩y, tr−íc hÕt lμ bän ®Õ quèc MÜ, Anh, Ph¸p vμ sù kh¼ng ®Þnh quyÒn tù do, ®éc lËp cña d©ntéc, ë ®©y ®ång thêi lμ mét cuéc tranh luËn nh»m b¸c bá lÝ lÏ cña bän x©m l−îc tr−íc d− luËnthÕ giíi. Trong tranh luËn, ®Ó b¸c bá luËn ®iÖu cña mét ®èi thñ nμo ®Êy, kh«ng g× thó vÞ vμ ®Ých®¸ng h¬n lμ dïng chÝnh lÝ lÏ cña ®èi thñ Êy. Ng−êi ta gäi thÕ Êy lμ lÊy gËy «ng ®Ëp l−ng «ng. Hå ChÝ Minh ®· kh¼ng ®Þnh quyÒn ®éc lËp, tù do cña d©n téc ta b»ng chÝnh nh÷ng lêi lÏcña tæ tiªn ng−êi MÜ, ng−êi Ph¸p ®· ghi trong hai b¶n Tuyªn ng«n §éc lËp vμ Tuyªn ng«nNh©n quyÒn vμ D©n quyÒn tõng lμm vÎ vang cho truyÒn thèng t− t−ëng vμ v¨n ho¸ cña nh÷ngd©n téc Êy. C¸ch nãi, c¸ch viÕt nh− thÕ lμ võa khÐo lÐo võa kiªn quyÕt(1). KhÐo lÐo, v× tá ra rÊttr©n träng nh÷ng danh ng«n bÊt hñ cña ng−êi Ph¸p, ng−êi MÜ. Kiªn quyÕt v× nh¾c nhë hä ®õngph¶n béi tæ tiªn m×nh, ®õng cã lμm vÊy bïn lªn l¸ cê nh©n ®¹o cña nh÷ng cuéc c¸ch m¹ng vÜ®¹i cña n−íc Ph¸p, n−íc MÜ, nÕu nhÊt ®Þnh tiÕn qu©n x©m l−îc ViÖt Nam. Ngoμi ra, më ®Çu b¶n Tuyªn ng«n §éc lËp cña ViÖt Nam mμ nh¾c ®Õn hai b¶n Tuyªn ng«nnæi tiÕng trong lÞch sö nh©n lo¹i cña hai n−íc lín nh− thÕ, th× còng cã nghÜa lμ ®Æt ba cuécc¸ch m¹ng ngang hμng nhau, ba nÒn ®éc lËp ngang hμng nhau. Mét c¸ch kÝn ®¸o h¬n, lμ b¶nTuyªn ...