giáo trình vật liệu cơ khí, chương 7

ủ là phương pháp nhiệt luyện gồm có nung nóng chi tiết lên đến nhiệt độ nào đó rồi giữ nhiệt một thời gian và làm nguội với vận tốc chậm. b. Mục đích: -Làm giảm độ cứng để phù hợp gia công cắt giọt -Làm tăng độ dẻo để gia công áp lực. -Làm nhỏ hạt thép. -Làm đồng điều thành phần hóa học trong toàn bộ thể tíchcủa thép. -Ủ để khử ứng suất dư. 2. Phương pháp ủ: (tùy t0 chia 2 phương pháp )...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
giáo trình vật liệu cơ khí, chương 7 CHƯƠNG 7: CAÙC HÌNH THÖÙC NHIEÄT LUYEÄNI. PHÖÔNG PHAÙP UÛ:1. Ñònh nghiaõ- muïc ñích:a. Ñònh nghóa:Uû laø phöông phaùp nhieät luyeän goàm coù nung noùng chi tieát leân ñeánnhieät ñoä naøo ñoù roài giöõ nhieät moät thôøi gian vaø laøm nguoäi vôùi vaäntoác chaäm.b. Muïc ñích:-Laøm giaûm ñoä cöùng ñeå phuø hôïp gia coâng caét gioït-Laøm taêng ñoä deûo ñeå gia coâng aùp löïc.-Laøm nhoû haït theùp.-Laøm ñoàng ñieàu thaønh phaàn hoùa hoïc trong toaøn boä theå tíchcuûatheùp.-UÛ ñeå khöû öùng suaát dö.2. Phöông phaùp uû: (tuøy t0 chia 2 phöông phaùp )a. UÛ khoâng coù chuyeån bieán pha (t0 < a1)+ UÛ thaáp (uû non)nhieät ñoä uû < t0 keát tinh laïi duøng ñeå khöû öùng suaát dö.+UÛ keát tinh laïiDuøng ñeå khöû öùng bieán cöùng cuûa vaät lieäu sau khi keát tinh laïi.b. UÛ coù chuyeån bieán pha (t0 > a1)+ UÛ hoaøn toaøn:Aùp duïng cho theùp tröôùc cuøng tíchNhieät ñoä uû  100% γ,t0uû = Ac3 + (20-300c) -Muïc ñíchGiaûm ñoä cöùng phuø hôïp gia coâng caét goïtLaøm taêng ñoä deûo gia coâng aùp löïc.+UÛ khoâng hoaøn toaøn:aùp duïng cho theùp tröôùc cuøng tích nhieät ñoä uû t0uû = Ac1+ (20-300c)-Muïc ñích giaûm ñoä cöùng phuø hôïp gia coâng caét gioït.+UÛ laøm nhoû haït theùp (nhoû 2-3 laàn)nhieät ñoä uû theùp TCT t0uû = ac3 + (20-300c)nhieät ñoä uû theùp TST t0uû = ac1+ (20-300c)+ UÛû khueách taùn:-Muïc ñích laøm ñoàng ñieàu noàng ñoä trong toaøn boä theå tíchnhieät ñoä uû (1000-1100) sau khi uû khuyeách taùn uû laøm nhoû haïttheùp.+UÛcaàu hoùa:aùp duïng cho theùp sau cuøng tích-Muïc ñích bieán xe daïng taám thaønh xe daïng haït ñeå giaûm ñoä cöùngtaêng deûo dai 760-770 660-670Nung noùng 760-770 sau ñoù laøm nguoäi xuoáng 660-670 cöù nhö theánhieàu laàn.II. PHÖÔNG PHAÙP THÖÔØNG HOÙA:1. Ñònh nghóa:Thöôøng hoùa laø phöông phaùp nhieät luyeän goàm coù nung noùng chitieát tôùi traïng thaùi hoaøn toaøn γ, giöõ nhieät roài laøm nguoäi trongkhoâng khí tónh.2. Nhieät ñoä thöôøng hoùa:-Theùp tct: t0thû = ac3 + (20-300c)-Theùp sct: t0thû = acm + (20-300c)3. Muïc ñích:-Laøm taêng ñoä cöùng cuûa theùp caùc bon thaáp (c0.3% thì uû ).-Maát löôùi xeii cuûa theùp sau cuøng tích.III. TOÂI (TRUI):1. Ñònh nghóa:Toâi laø phöông phaùp nhieät luyeân goàm coù nung noùng chi tieát tôùitraïng thaùi γ, giöõ nhieät vaø laøm nguoäi vôùi toác ñoä >= toác ñoä tôùi haïn(toác ñoä tôùi haïn laø toác ñoä nhoû nhaát ñeå γ  Maxtenxit).2. Muïc ñích:-Laøm taêng ñoä beàn cuûa chi tieát ñeå taêng khaû naêng chòu taûi (aùpduïng cho moïi loaïi theùp).-Laøm taêng ñoä cöùng ñeå taêng khaû naêng choáng maøi moøn chi tieát (aùpduïng cho chi teát c > 0.35-0.4%3. Nhieät ñoä toâi – ñoä thaám toâi:*Nhieät ñoä toâi: choïn phuø hôïp vôùi noàng ñoä c coù trong theùp.-Theùp tct vaø theùp ct toâi hoaøn toaøn (laø nung noùng tôùi traïng thaùihoaøn toaøn γ) t0toâi = Ac3 + (30-500c)-Theùp sct toâi khoâng hoaøn toaøn (laø nung noùng tôùi traïng thaùikhoâng hoaøn toaøn γ maø γ+ xe) t0toâi = Ac1 + (30-500c)*Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán ñoä thaám toâi:+ Ñoä thaám toâi laø chieàu daøy cuûa lôùp ñöôïc toâi ñöôïc tính töø beà maëtchi tieát ñeán vuøng ½ maxtenxit+ ½ troxtit.-Vaän toác tôùi haïn caøng beù thì ñoä thaám toâi caøng lôùn, theùp coù haømlöôïng hk caøng nhieàu thì ñoä thaám toâi caøng taêng vaø ngöôïc laïi.-Aûnh höôûng cuûa toác ñoä nguoäi, laøm nguoäi nhanh ñoä thaám toâi taêngleân nhöng khoâng neân quaù laïm duïng seõ gaây öùng suaát daãn ñeáncong veânh. D δD: ñöôøng kính chi tieátδ: chieàu daøy lôùp thaám toâi4. Caùc phöông phaùp toâi:a. Toâi trong moät moâi tröôøng v1 (ñöôøng a):-Nung noùng theùp ñeán nhieät ñoä toâi giöõ nhieät roài laøm nguoäi trongmoâi tröôøng naøo ñoù(nöôùc, daàu) vôùi toác ñoä ñuû nhanh ñeán nhieät ñoänhaát ñònh ñeå γmaxtenxit.-Phöông phaùp naøy laøm chi bieán daïng nöùc, vôõb. Toâi trong hai moâi tröôøng v2 (ñöôøng b)ôû nhieät ñoä cao theùp laøm nguoäitrong moâi tröôøng toâi maïnh (nöôùc)ñeán nhieät ñoä chuyeån bieán A1maxtanxit theùp chuyeån bieán sanglaøm nguoäi yeáu (daàu) cho ñeán khimguoäi haún. Mñ-PP naøy khaéc phuïc nhöõng nhöôïcñieåm cuûa pp v1-Khoù xaùc ñònh nhieät ñoä toâi moâi tröôøng v1 sang v2.c. Toâi phaân caáp (ñöôøng c)Toâi trong moâi tröôøng muoái noùng chaûy coù nhieät ñoä > mñ giöõ ñaúngnhieät ñeå ñöôïc nhieät ñoä cuûa moâi tröôøng muoái noùng chaûy laáy ralaøm nguoäi chaäm trong khoâng khí, chuyeån bieán maxtenxit xaûy ratrong khoâng khí.-Khaéc phuïc ñöôïc nhöôïc ñieåm cuûa pp v2-Chæ aùp duïng cho chi tieát nhoû.d. Toâi boä phaän:-Toâi phaàn laøm vieäc cuûa chi tieát, ôû ñoù caàn coù ñoä cöùng vaø khaûnaêng choáng maøi moøn.-Nhieät ñoä tb 727< t0 g. Toâi beà maët (duøng cho theùp c ...