Giáo trình Vật liệu cơ khí (Nghề: Vẽ và thiết kế trên máy tính - Trung cấp) - Trường CĐ nghề Việt Nam - Hàn Quốc thành phố Hà Nội

(NB) Giáo trình Vật liệu cơ khí với mục tiêu giúp các bạn có thể trình bày được đặc điểm, tính chất cơ lý, ký hiệu và phạm vi ứng dụng của một số vật liệu thường dùng trong ngành cơ khí như: gang, thép cácbon, thép hợp kim, hợp kim cứng, kim loại màu, ceramic, vật liệu phi kim loại, dung dịch trơn nguội ...;
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Vật liệu cơ khí (Nghề: Vẽ và thiết kế trên máy tính - Trung cấp) - Trường CĐ nghề Việt Nam - Hàn Quốc thành phố Hà Nội ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HÀ NỘI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ VIỆT NAM - HÀN QUỐC THÀNH PHỐ HÀ NỘI LƯU HUY HẠNH (Chủ biên) NGÔ TRỌNG NỘI - TRẦN THỊ THƯ GIÁO TRÌNH VẬT LIỆU CƠ KHÍ Nghề: Vẽ và thiết kế trên máy tính Trình độ: Trung cấp (Lưu hành nội bộ) Hà Nội - Năm 2021 LỜI NÓI ĐẦU Để cung cấp tài liệu học tập cho học sinh - sinh viên và tài liệu cho giảng viên khi giảng dạy. Khoa cơ khí trường Cao đẳng nghề Việt Nam – Hàn Quốc thành phố Hà Nội đã chỉnh sửa, biên soạn giáo trình ‘’VẬT LIỆU CƠ KHÍ’’ dành riêng cho học sinh-sinh viên nghề Vẽ và thiết kế trên máy tính. Đây là môn học chuyên môn nghề trong chương trình đào tạo nghề Vẽ và thiết kế trên máy tính trình độ Trung cấp. Nhóm biên soạn đã tham khảo nhiều tài liệu về công nghệ vật liệu của các tác giả trong và ngoài nước, kết hợp với kinh nghiệm trong thực tế giảng dạy môn học Mặc dù nhóm biên soạn đã có rất nhiều cố gắng, nhưng không tránh khỏi được những thiếu sót, rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của đồng nghiệp, độc giả để giáo trình được hoàn thiện hơn. Địa chỉ đóng góp về khoa Cơ khí, Trường Cao Đẳng Nghề Việt Nam – Hàn Quốc, Đường Uy Nỗ – Đông Anh – Hà Nội. Hà Nội, ngày tháng năm 2021 Nhóm biên soạn 1 MỤC LỤC LỜI NÓI ĐẦU ............................................................................................ 1 MỤC LỤC ................................................................................................... 2 Chương 1 Cấu trúc và cơ tính của vật liệu Kim loại .......................... 7 1.1 Cấu tạo và liên kết nguyên tử ......................................................... 7 1.2 Sắp xếp nguyên tử trong vật chất ................................................... 9 1.3 Khái niệm về mạng tinh thể ......................................................... 11 Hình 1.6 a) Mô hình ô cơ sở ............................................................... 11 Hình 1.9 Cách xác định chỉ số Miller của mặt phẳng P .................. 15 1.4 Cấu trúc tinh thể điển hình của vật rắn ....................................... 17 1.5 Đơn tinh thể và đa tinh thể ........................................................... 25 1.6 Sự kết tinh và hình thành tổ chức kim loại .................................. 27 Chương 2 Hợp kim và biến đổi tổ chức ............................................. 30 2.1 Cấu trúc tinh thể của hợp kim ...................................................... 30 2.2 Giản đồ pha của hệ hai cấu tử ...................................................... 36 2.3 Giản đồ pha Fe - C(Fe – Fe3C)..................................................... 48 Chương 3 Nhiệt luyện .......................................................................... 53 3.1 Khái niệm cơ bản về nhiệt luyện .................................................. 53 3.2 Các tổ chức đạt được khi nung nóng và làm nguội thép .............. 55 3.3 Ủ và thường hóa thép ................................................................... 60 3.4 Tôi thép......................................................................................... 63 3.5 Ram thép....................................................................................... 69 3.6 Các khuyết tật xảy ra khi nhiệt luyện ........................................... 70 Chương 4 Vật liệu kim loại.................................................................. 74 4.1 Thép cacbon ................................................................................. 74 4.2 Thép hợp kim ............................................................................... 80 4.3 Gang ........................................................................................... 103 Chương 5 Hợp kim màu và phi kim ................................................. 113 5.1 Hợp kim màu .............................................................................. 113 2 5.2 Gỗ ............................................................................................... 124 5.3 Chất dẻo...................................................................................... 127 5.4 Vật liệu compozit ....................................................................... 132 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................. 136 3 CHƯƠNG TRÌNH MÔN HỌC Tên môn học: Vật liệu cơ khí Mã số của môn học: MH 08 Thời gian của môn học: 30giờ. (LT: 20giờ; TH: 07giờ; KT: 03giờ) I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT MÔN HỌC - Vị trí: Môn học có thể được bố trí trước, đồng thời hoặc sau khi sinh viên học xong các môn học chung bắt buộc; Môn học được bố trí trước các môn học, mô-đun đào tạo chuyên môn nghề. - Tính chất: Là môn học kỹ thuật cơ sở thuộc các môn học, mô đun đào tạo nghề bắt buộc. II. MỤC TIÊU MÔN HỌC: - Kiến thức: Trình bày được đặc điểm, tính chất cơ lý, ký hiệu và phạm vi ứng dụng của một số vật liệu thường dùng trong ngành cơ khí như: gang, thép cácbon, thép hợp kim, hợp kim cứng, kim loại màu, ceramic, vật liệu phi kim loại, dung dịch trơn nguội ...; Giải thích được một số khái niệm về nhiệt luyện và hoá nhiệt luyện; Nhận biết được vật liệu qua màu sắc, tỷ trọng, độ nh ...