Giáo trình Vật liệu học (Nghề: Công nghệ ô tô - Trình độ: Cao đẳng) - Trường Cao đẳng nghề Cần Thơ

Giáo trình "Vật liệu học (Nghề: Công nghệ ô tô - Trình độ: Cao đẳng)" trình bày các nội dung chính sau đây: cấu tạo và tính chất của kim loại và hợp kim; gang và thép; kim loại màu và hợp kim màu; nhiệt luyện và hóa nhiệt luyện;...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Vật liệu học (Nghề: Công nghệ ô tô - Trình độ: Cao đẳng) - Trường Cao đẳng nghề Cần Thơ TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm. 1 LỜI GIỚI THIỆU Trong lịch sử phát triển của xã hội loài người chúng ta đã sử dụng rất nhiều loại vật liệu khác nhau, với tính năng sử dụng của chúng ngày càng cao hơn. Đầu tiên là thời kì đồ đá, sau đó tiến đến thời đại đồ đồng, đồ sắt, …Cho đến ngày nay là một loạt các loại vật liệu mới như ceramic, polyme, compozit, … Các loại vật liệu này đã góp phần thúc đẩy sự phát triển của xã hội loài người một cách nhanh chóng. Ngày nay cùng với sự tiến bộ vượt bậc của khoa học kĩ thuật nói chung, khoa học và công nghệ vật liệu cũng đang trên đà chiếm lĩnh đỉnh cao của trí tuệ loài người. Nắm vững và điều khiển các tính chất vật liệu theo yêu cầu là nhiệm vụ vô cùng quan trọng của những nhà nghiên cứu vật liệu bởi vì trong các lĩnh vực công nghiệp, quốc phòng, đời sống, … đòi hỏi vật liệu sử dụng phải có rất nhiều tính chất khác nhau. Vật liệu học là môn khoa học phục vụ cho sự phát triển và sử dụng vật liệu, trên cơ sở đó đề ra các biện pháp công nghệ nhằm cải thiện tính chất và sử dụng thích hợp ngày một tốt hơn. Nó liên quan trực tiếp đến tất cả những người làm việc trong lĩnh vực chế tạo, gia công và sử dụng vật liệu. Môn vật liệu học sẽ cung cấp cho sinh viên những kiến thức cơ bản của các loại vật liệu chính nhằm giúp cho sinh viên hiểu rõ các loại vật liệu khác nhau dựa trên mối quan hệ giữa cấu trúc và cơ lý tính của chúng để từ đó biết lựa chọn vật liệu phù hợp đáp ứng nhu cầu sử dụng sau này. Giáo trình VẬT LIỆU HỌC được biên soạn với sự tham khảo các tài liệu trong và ngoài nước, sự đóng góp tận tình của các đồng nghiệp cùng bộ môn. Khi biên soạn giáo trình chúng tôi đã cố gắng cập nhật những kiến thức mới có liên quan đến môn học và phù hợp với đối tượng sử dụng. Mặc dù đã có nhiều cố gắng nhưng sẽ không tránh khỏi sai sót. Rất mong sự đóng góp ý kiến của các đồng nghiệp, các sinh viên và các bạn đọc quan tâm đến giáo trình này. Cần Thơ, ngày tháng năm Tham gia biên soạn Cao Thị Nguyễn Phương 2 MỤC LỤC LỜI GIỚI THIỆU ..........................................................................................................2 MỤC LỤC .....................................................................................................................3 GIÁO TRÌNH MÔN HỌC ............................................................................................4 CHƯƠNG 1: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA KIM LOẠI VÀ HỢP KIM ............5 1. Khái niệm về vật liệu ................................................................................................5 2. Cấu tạo của kim loại và hợp kim. ..............................................................................9 3. Tính chất chung của kim loại và hợp kim ...............................................................14 CHƯƠNG 2: GANG VÀ THÉP .................................................................................19 1. Gang và các loại gang thường dùng ........................................................................19 2. Thép và các loại thép thường dùng .........................................................................22 3. Tổ chức tế vi của gang và thép ................................................................................24 4. Thép hợp kim ..........................................................................................................32 CHƯƠNG 3: KIM LOẠI MÀU VÀ HỢP KIM MÀU ...............................................43 1. Đồng và hợp kim đồng ............................................................................................38 2. Nhôm và hợp kim nhôm ..........................................................................................40 CHƯƠNG 4: NHIỆT LUYỆN VÀ HÓA NHIỆT LUYỆN ........................................43 1. Nhiệt luyện ..............................................................................................................43 2. Hóa nhiệt luyện .......................................................................................................50 CHƯƠNG 5: VẬT LIỆU PHI KIM LOẠI .................................................................54 1. Vật liệu vô cơ ..........................................................................................................54 2. Vật liệu hữu cơ ........................................................................................................56 CHƯƠNG 6: VẬT LIỆU MỚI ...................................................................................59 1. Vật liệu bột ..............................................................................................................59 2. Vật liệu kết hợp (composite) ...................................................................................61 CHƯƠNG 7: NHIÊN LIỆU VÀ VẬT LIỆU BÔI TRƠN ..........................................65 1. Nhiên liệu ô tô .........................................................................................................65 2. Vật liệu bôi trơn ......................................................................................................67 TÀI LIỆU THAM KHẢO ...........................................................................................69 ...