Giáo trình Vẽ kỹ thuật (Nghề: Công nghệ ô tô - Trung cấp): Phần 2 - Tổng cục giáo dục nghề nghiệp

(NB) Giáo trình Vẽ kỹ thuật với mục tiêu giúp các bạn có thể trình bày đầy đủ các tiêu chuẩn bản vẽ kỹ thụât cơ khí, hình cắt, mặt cắt, hình chiếu và vẽ quy ước. Giải thích đúng các ký hiệu tiêu chuẩn và phương pháp trình bày bản vẽ kỹthuật cơ khí. Lập được các bản vẽ phác và bản vẽ chi tiết, bản vẽ lắp đúng TCVN. Đọc được các bản vẽ lắp, bản vẽ sơ đồ động của các cơ cấu, các hệ thống trên ô tô.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Vẽ kỹ thuật (Nghề: Công nghệ ô tô - Trung cấp): Phần 2 - Tổng cục giáo dục nghề nghiệp 51 CHƯƠNG 4. BIỂU DIỄN VẬT THỂ TRÊN BẢN VẼ KỸ THUẬT.Mã số chương: MH 12 - 04Mục tiêu:- Trình bày được khái niệm và phương pháp dựng hình chiếu trục đo.- Dựng được hình chiếu trục đo của vật thể có dạng hình hộp, mặt đối xứng.- Vẽ được bản vẽ phác và hình chiếu trục đo đúngtiêu chuẩn Việt Nam.- Tuân thủ đúng quy định, quy phạm về tiêu chuẩn trình bày bản vẽ kỹ thuật.- Rèn luyện tác phong làm việc nghiêm túc, tỉ mỉ, chính xác.Nội dung chính:4.1 HÌNH CHIẾU TRỤC ĐO.4.1.1 Khái niệm về hình chiếu trục đo. Các hình chiếu vuông góc thể hiện chính xác hình dạng và kích thướccủa vật thể được biểu diễn. Song mỗi hình chiếu vuông góc thường chỉ thểhiện được hai chiều của vật thể, nên hình vẽ thiếu tính lập thể, làm cho ngườiđọc bản vẽ khó hình dung hình dạng của vật thể đó. Để khắc phục nhược điểm trên, tiêu chuẩn Hệ thống tài liệu thiết kếTCVN 11-78 Hình chiếu trục đo quy định dùng hình chiếu trục đo để bổ sungcho các hình chiếu vuông góc. Hình chiếu trục đo thể hiện đồng thời trên mộthình biểu diễn cả ba chiều của vật thể, nên hình biểu diễn có tính lập thể.Thường trên bản vẽ của nhữngvật thể phức tạp, bên cạnh những hình chiếuvuông góc, người ta còn vẽ thêm hình chiếu trục đo của vật thể. Nội dung củaphương pháp hình chiếu trục đo như sau:- Trong không gian, ta lấy mặt phẳngP’ làm mặt phẳng hình chiếu và phươngchiếu l không song song với P’.- Gắn vào vật thể được biểu diễn hệ toạ độ vuông góc theo ba chiều dài, rộng,cao của vật thể và đặt vật thể sao cho phương chiếu l không song song vớimột trong ba trục toạ độ đó.- Chiếu vật thể cùng hệ toạ độ vuông góc lên mặt phẳng P’ theo phương chiếul, ta được hình chiếu song song của vật thể cùng hệ toạ độ vuông góc. Hìnhbiểu diễn đó gọi là hình chiếu trục đo của vật thể (hình 4.1). + Hình chiếu của ba trục toạ độ là O’x’ O’y’ và O’z’ gọi là các trục đo. + Tỷ số giữa độ dài hình chiếu của một đoạn thẳng nằm trên trục toạ độvới độ dài của đoạn thẳng đó gọi là hệ số biến dạng theo trục đo. O A = p: Hệ số biến dạng theo trục đo OX. OA O B = q: Hệ số biến dạng theo trục đo OY. OB 52 O C Hệ số biến dạng theo trục đo OZ. = r:: H OC Hình 4.1 ục đo.4.1.2 Phân loại hình chiếu trụ Hình chiếu trục đo đư được chia ra các loại sau đây:a. Căn cứ theo phương chiềuu l chia ra. - Hình chiếu trục đo vuôn ông góc: Nếu phương chiếu l vuông gócc với mặtphẳng hình chiếu P’- Hình chiếu trục đo xiên: N Nếu phương chiếu l không vuông gócc với mặtphẳng hình chiếu P’.b. Căn cứ theo hệ số biến dạạng chia ra:- Hình chiếu trục đo đều: ba hệ số biến dạng theo ba trục đo bằng nhhau (p = q= r).- Hình chiếu trục đo cân: ha ục đo bằng hai trong ba hệ số biến dạng theo ba trụnhau (p =q r; p  q = r; p = r  q).- Hình chiếu trục đo lệch: ba hệ số biến dạng theo ba trục đo từn ng đôi mộtkhông bằng nhau ( p  q  r). Trong các bản vẽ cơ kkhí, thường dùng loại hình chiếu trục đoo xiên cân(p = r  q; l không vuông góóc với P’) và hình chiếu trục đo vuông góc g đều (p= r = q; l  P’).4.1.2.1 Hình chiếu trục đo xiên ên cân. Hình chiếu trục đo xixiên cân là loại hình chiếu trục đo xiênn (phươngchiếu l không vuông góc vớ ới mặt phẳng hình chiếu P’) có mặt phẳẳng toạ độxOy song song với mặt phẳẳng chiếu P’ và hai trong ba hệ số biến dạng d bằngnhau p = r  q. Góc giữa cáác trục đo x’o’y’ = y’O’z’ = 135 , x’O’zz’ = 900 và 0các hệ số biến dạng p = r =ll, q = 0,5. Như vậy trục O’y’ làm với đường đư nằm 0ngang một góc 45 (hình 4.2.2). 53 Hình chiếu trục đo củủa các hình phẳng song song với mặt toạạ độ ox sẽkhông bị biến dạng trên hìnhnh chiếu trục đo xiên cân. Vì vậy khi vẽ hình hì chiếutrục đo của vật thể, ta thường ng đặt các vật thể, có hình dạng phức tạp song songvới mặt phẳng toạ độ ox (hìnhnh4.3). z ...