Giới thiệu một số công cụ kinh tế ứng dụng trong quản lý phát thải khí nhà kính tại Việt Nam

Bài viết giới thiệu một số công cụ kinh tế quản lý phát thải khí nhà kính bao gồm công cụ tạo nguồn thu, công cụ tạo lập thị trường. Áp dụng phương pháp SWOT để phân tích các công cụ kinh tế ứng dụng trong quản lý phát thải khí nhà kính tại Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giới thiệu một số công cụ kinh tế ứng dụng trong quản lý phát thải khí nhà kính tại Việt Nam GIỚI THIỆU MỘT SỐ CÔNG CỤ KINH TẾ ỨNG DỤNG TRONG QUẢN LÝ PHÁT THẢI KHÍ NHÀ KÍNH TẠI VIỆT NAM Lê Ánh Ngọc, Nguyễn Văn Hồng, Trần Diệu Trang, Nghiêm Thị Huyền Trang Phân viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu Ngày nhận bài: 02/10/2020; ngày chuyển phản biện: 03/10/2020; ngày chấp nhận đăng: 12/11/2020 Tóm tắt: Bài báo giới thiệu một số công cụ kinh tế quản lý phát thải khí nhà kính bao gồm công cụ tạonguồn thu, công cụ tạo lập thị trường. Áp dụng phương pháp SWOT để phân tích các công cụ kinh tế ứngdụng trong quản lý phát thải khí nhà kính tại Việt Nam. Đối với công cụ tạo nguồn thu, thuế bảo vệ môitrường hiện áp dụng đối với việc sản xuất và nhập khẩu một số hàng hóa được xem có hại với môi trường,đặc biệt là dầu hỏa và than đá. Dự thảo Luật thuế Bảo vệ môi trường đang đề xuất tăng mức thuế của xăng,dầu, mỡ nhờn và HCFC, túi nylon thuộc diệ̂n chịu thuế. Đối với phí bảo vệ môi trường, Việt Nam đã có phíđối với nước thải, khai thác khoảng sản nhưng phí đối với khí thải chưa có quy định cụ thể hướng dẫn chitiết về các thủ tục, phương thức đăng ký và kiểm kê khí thải. Đối với công cụ tạo lập thị trường bao gồm cơchế Phát triển sạch (CDM), cơ chế tín chỉ chung (JCM). Đến tháng 7/2017, Việt Nam có 255 dự án CDM và 10chương trình hoạt động CDM (PoA) được đăng ký với ước tính tổng lượng giảm phát thải KNK là 19.653.872tấn CO2. Bên cạnh đó, 14 dự án JCM được đăng ký với tiềm năng giảm phát thải khí nhà kính đạt 15.996tCO2 tương đương/năm. Từ khóa: Phát thải khí nhà kính, công cụ kinh tế.1. Giới thiệu Các nhóm công cụ kinh tế đã được áp dụng Các công cụ kinh tế trong quản lý bảo vệ môi hiệu quả nhằm quản lý phát thải khí nhà kính ởtrường là cách tiếp cận chính sách được xây một số nước phát triển và đang phát triển trêndựng dựa trên nền tảng các quy luật kinh tế thị thế giới:trường, tác động đến chi phí và lợi ích trong hoạt a. Đối với nhóm công cụ tạo nguồn thuđộng của tổ chức kinh tế nhằm tạo ra hành vi - Thuế carbonứng xử của nhà sản xuất có lợi cho môi trường. Tại châu Âu, một số quốc gia như: Đan Mạch, Công cụ kinh tế được sử dung nhằm hai mục Phần Lan, Đức, Ý, Hà Lan, Na Uy, Thụy Điển, Thụyđích chính: (1) Điều chỉnh hành vi của các nhà Sĩ và Vương quốc Anh đã áp dụng thuế năngsản xuất và người tiêu dùng; (2) Tạo nguồn tài lượng, hoặc thuế năng lượng một phần dựachính cho ngân sách và/hoặc cho việc cung cấp trên hàm lượng carbon.các hàng hoá/dịch vụ môi trường Năm 2010, Ủy ban châu Âu đã cân nhắc Công cụ kinh tế gồm ba nhóm chính: áp dụng thuế tối thiểu đối với các giấy phép ô - Nhóm công cụ tạo nguồn thu như thuế, phí nhiễm được mua theo “Chương trình giao dịchmôi trường, quỹ môi trường… GHG của Liên minh châu Âu (EU ETS)”, trong đó - Nhóm công cụ tạo lập thi trường: Giấy phép đề xuất thuế mới được tính theo hàm lượngxả thải có thể chuyển nhượng (cota ô nhiễm), carbon thay vì khối lượng CO2. Theo đề xuất mớichi trả dịch vụ môi trường… này, mức thuế tối thiểu cho mỗi tấn khí thải CO2 - Nhóm công cụ nhằm nâng cao trách nhiệm dao động từ 4 đến 30 €.xã hội: Ký quỹ môi trường, nhãn sinh thái… Năm 2019 đã mang lại những tín hiệu tích cực về quá trình chuyển dịch năng lượng tại EU.Liên hệ tác giả: Lê Ánh Ngọc Sản lượng điện than trong khối đã giảm 24%Email: leanhngoc.sihymete@gmail.com năm 2019. Điều này dẫn đến lượng khí CO2 của 48 TẠP CHÍ KHOA HỌC BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU Số 16 - Tháng 12/2020ngành điện giảm kỷ lục 120 Mt, tương đương Tại thị trường Châu Âu, Lượng khí thải CO₂với -12% so với phát thải năm 2018. Sản lượng trong ngành điện đã giảm 12%, tương đươngđiện từ năng lượng tái tạo đạt kỷ lục mới, chiếm 120 triệu tấn, vào năm 2019. Tổng phát thải35% tổng sản lượng điện toàn khối, trong đó của EU ETS đã giảm 8%, từ 1682 Mt CO2 nămnăm 2019 sản lượng điện gió và mặt trời nhiều 2018 xuống còn 1554 Mt CO2 vào năm 2019 vàhơn điện than, đóng góp 18% tổng sản lượng hiện thấp hơn 16% so với hạn mức phát thải. Hệđiện [10]. thống giao dịch phát thải ở EU đóng vai trò quan Tại Pháp, Thuế carbon có hiệu lực vào ngày trọng vtrong việc thúc đẩy quá trình giảm thuế01/4/2014, với mức thuế suất là 7 EUR (8 USD)/ trong các ngành như điện, EU ETS có mức pháttấn CO2, tăng lên 24 EUR (27 USD)/tấn vào năm thải giảm 1,7% mỗi năm áp dụng ...