Giới thiệu sơ lược về cá đuối nước ngọt

Trong những năm gần đây, cá đuối nước ngọt (freshwater stingray) ngày càng phổ biến và giá hồ kiếng cũng rẻ đi, điều khiến chúng trở thành vật nuôi của người chơi cá cảnh tại gia.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giới thiệu sơ lược về cá đuối nước ngọt Giới thiệu sơ lược về cá đuối nước ngọtTrong những năm gần đây, cá đuối nước ngọt (freshwater stingray) ngày càng phổbiến và giá hồ kiếng cũng rẻ đi, điều khiến chúng trở thành vật nuôi của người chơicá cảnh tại gia.Trong những năm gần đây, cá đuối nước ngọt (freshwater stingray) ngày càng phổ biếnvà giá hồ kiếng cũng rẻ đi, điều khiến chúng trở thành vật nuôi của người chơi cá cảnh tạigia. Mặc dù những con sông lớn trên thế giới đều có cá đuối nước ngọt nhưng đa số đềuphân bố ở lưu vực sông Amazon, và cùng với quần thể động-thực vật của mình, hệ thốngsông Amazon chứa đựng vô số biến thể cá đuối trong lòng sông và các nhánh của nó, từPeru và Colombia ở phía tây cho đến tận cửa sông ở đông bắc Brazil. Một vài loài cáđuối nữa cũng được phát hiện trong các con sông vùng nhiệt đới khác ở Nam Mỹ vốnkhông nối với sông Amazon. Cá đuối là loài sinh vật rất cổ sơ mà lịch sử tiến hóa củachúng có thể được truy ngược đến 300 triệu năm trước.Lịch sử tiến hóaCác loài phổ biến nhất trong các con sông ở Nam Mỹ thuộc chi Potamotrygon. Nhưng cómột số loài mà hiện thông tin về chúng còn rất ít chẳng hạn như cá đuối sứ (china ray)hay cá đuối coly.Loài P. motoro – PeruMột con cá đuối sứ (china ray) to ở chính giữa, P. leopoldi ở bên trên, P. motoro ở bêndưới.Cá đuối estrella, Peru ở chính giữa.Được biết cá đuối Amazon có quan hệ họ hàng gần với cá đuối Thái Bình Dương. Sựphân lập có lẽ xảy ra khi dãy núi Andes trồi lên khoảng 150 triệu năm trước đây, chặnđường thoát về phía tây của con sông và buộc nó đổ về phía đông ra Đại Tây Dương,cách ly nhiều loài cá đuối trong hệ thống mới. Sự phân lập này cùng với khí hậu nhiệt đớivà mực nước biến đổi một cách đáng kể theo mùa của sông Amazon đã tạo ra điều kiệnlý tưởng và áp lực to lớn lên sự tiến hóa của chúng, bởi như chúng ta thấy ngày nay có vôsố biến thể cá đuối được phát hiện trong cùng một hệ thống. Thậm chí trong cùng mộtloài phân bố trên toàn con sông như motoro và hystrix cũng có nhiều hình thái, mà mỗihình thái đều có màu sắc và hoa văn riêng vì địa bàn và nguồn thức ăn giữa các vùng đềukhác biệt đôi chút.Cá đuối scobina.Cá đuối hoa (flower ray) xuất xứ Venezuela/Columbia.Cảnh báo về gai độc của cá đuốiCá đuối stingray được đặt tên dựa theo cái gai nhọn, răng cưa nằm ở bên trên và xuôivề phía sau đuôi. Thường được bao bởi một lớp da và không dễ phát hiện, vũ khí phòngvệ hiệu quả này được làm bằng protein tổng hợp và đi kèm với nọc cực độc mà nóthường được tiết ra mỗi khi lớp da bị rách. Nếu bị gai đâm phải thì nó sẽ tạo ra vết rộplớn và cảm giác rát bỏng. Cách điều trị khẩn cấp là ngâm ngay vết thương vào nước nónghết mức chịu đựng để trung hòa chất độc. Điều này không phải lúc nào cũng thực hiệnđược, nhất là khi đang ở ngoài sông. Cách điều trị cổ truyền là đi tiểu vào vết thương mànó hiệu quả bởi vì nước tiểu vừa nóng, vô trùng lại hơi có tính a-xít. Truyền thuyết vùngAmazon kể rằng phải tìm thiếu nữ đồng trinh tiểu lên vết thương thì mới có tác dụng,điều dẫn đến câu chuyện vui rằng có tin tốt lẫn tin xấu, tin tốt là… còn tin xấu là khôngcòn thiếu nữ đồng trinh nào ở Brazil!. Mặt dù cực kỳ đau đớn, vết chích hiếm khinguy hiểm đến tính mạng ngoại trừ một vài ngoại lệ kỳ lạ mà nó xảy ra ở ngực gần vớitim, sự cố được ghi nhận khi một ngư dân kéo con cá đuối vừa bắt được lên thuyền. Maythay đối với người nuôi, cá đuối hiếm khi tỏ ra hung dữ kể cả với con to nhất, mặc dùchúng có khả năng tấn công mục tiêu rất chính xác bằng cách quất hay đâm bằng cái đuôimạnh mẽ. Ở Amazon, đa số tai nạn với cá đuối đều do đạp phải khi chúng ẩn mình dướilớp cát để nghỉ ngơi hoặc săn mồi vào ban ngày và vì thế các vết chích đều xảy ra ở bànchân hay từ đầu gối trở xuống. Bản thân cá đuối cũng thích tẩu thoát hơn là bị đạp phảido đó người dân địa phương biết cách lê chân hay dùng gậy dò nền cát phía trước mặt khibước trong nước, nhờ vậy cá đuối có thể cảm nhận được sự chuyển động và rời khỏiđường đi trước khi gặp sự cố. Với người nuôi cá thì ngược lại, hầu hết tai nạn đều xảy raở tay và cánh tay khi họ làm vệ sinh hồ hay bắt cá. Đôi khi đó chỉ là tai nạn ngẫu nhiênnhưng cũng có khi là do bất cẩn khi tiếp xúc với cá. Thậm chí gai trên mình cá đuối đãchết vẫn còn chất độc và rất sắc.Các loại cá đuối được nuôi làm cảnhĐa số cá đuối được nuôi cảnh ngày nay, và là trọng tâm của bài này, đều thuộc họPotamotrygonidae, phân lớp mang tấm Elasmobranch mà chúng bao gồm hơn 22 loàithuần nước ngọt. Tại thời điểm hiện tại, còn rất nhiều điều để nghiên cứu về sự khác biệtgiữa chúng, rằng chúng có phải là những phân loài hay quan hệ với nhau ở mức độ nhưthế nào. Có rất nhiều biến thể màu sắc, kích thước và hoa văn khác nhau. Cá đuối đen vớinhững đốm trắng nổi bật, chẳng hạn như leopoldi, henlei và loài đuối đen đốm nhỏitaituba ít phổ biến hơn phân bố ở vùng nước trong (clear water) phía nam sông Amazon.Hai trong số n ...