Hải dương học đại cương - Phần 2 Các quá trình động lực học - Chương 4

Tài nguyên sinh vật, khoáng vật và năng lượng của đại dươngTài nguyên đại dương thường được hiểu là tất cả những yếu tố của nó đang được sử dụng hoặc có thể được sử dụng trong tương lai trong các ngành sản xuất và hoạt động phi sản xuất của con người. Khái niệm này khá rộng và phản ánh toàn bộ cơ cấu tài nguyên của đại dương rất phức tạp. Trước hết chúng ta sẽ xem xét những tài nguyên sinh vật của đại dương đã được sử dụng rộng rãi từ lâu. Sự quan tâm đối...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hải dương học đại cương - Phần 2 Các quá trình động lực học - Chương 4 nhu cÇu cña con ng−êi mμ kh«ng tæn h¹i tíi sù t¸i sinh tù nhiªn cña chóng. Tμi nguyªn sinh vËt cña ®¹i d−¬ng ®−îc Ch−¬ng 4 - Tμi nguyªn sinh vËt, kho¸ng con ng−êi sö dông tõ l©u vμ chñ yÕu ®Ó tháa m·n nh÷ng vËt vμ n¨ng l−îng cña ®¹i d−¬ng nhu cÇu vÒ thùc phÈm, tøc vÒ chÊt ®¹m ®éng vËt. Sù quan t©m sö dông tμi nguyªn sinh vËt ®¹i d−¬ng kh«ng ngõng Tμi nguyªn ®¹i d−¬ng th−êng ®−îc hiÓu lμ tÊt c¶ nh÷ng t¨ng lªn do ch−a ®¶m b¶o ®ñ thùc phÈm ®¹m ®éng vËt choyÕu tè cña nã ®ang ®−îc sö dông hoÆc cã thÓ ®−îc sö dông d©n c− t¨ng nhanh cña Tr¸i §Êt. D©n sè vμ khèi l−îngtrong t−¬ng lai trong c¸c ngμnh s¶n xuÊt vμ ho¹t ®éng phi ®¸nh b¾t ®· biÕn ®æi thùc tÕ nh− nhau trong hai thÕ kØ gÇns¶n xuÊt cña con ng−êi. Kh¸i niÖm nμy kh¸ réng vμ ph¶n ®©y (h×nh 4.1). Tuy nhiªn, nÕu ®¸nh gi¸ tØ phÇn s¶n phÈm¸nh toμn bé c¬ cÊu tμi nguyªn cña ®¹i d−¬ng rÊt phøc t¹p. biÓn trong tæng c¸n c©n thøc ¨n vÒ trung b×nh cña nh©nTr−íc hÕt chóng ta sÏ xem xÐt nh÷ng tμi nguyªn sinh vËt lo¹i, th× tØ phÇn ®ã cßn rÊt nhá bÐ vμ kh«ng lín h¬n 2 %.cña ®¹i d−¬ng ®· ®−îc sö dông réng r·i tõ l©u. Sù quan GÇn 98 % toμn bé khèi l−îng thùc phÈm lμ do n«ng nghiÖpt©m ®èi víi nh÷ng tμi nguyªn kho¸ng vËt t¨ng m¹nh trong s¶n xuÊt. Tuy nhiªn gi¸ trÞ s¶n phÈm biÓn trong viÖc ®¶mnh÷ng thËp kØ gÇn ®©y ®ßi hái còng ph¶i xem xÐt chóng tuy b¶o ®¹m ®éng vËt cho loμi ng−êi ®ang t¨ng. Nh÷ng n¨m 80chØ lμ mét c¸ch ng¾n gän. Vμ cuèi cïng chóng ta sÏ xem xÐt cña thÕ kØ 20 ng−êi ta nhËn tõ ®¹i d−¬ng gÇn 6 % ®¹m ®éngnh÷ng tμi nguyªn n¨ng l−îng tiÒm tμng cña §¹i d−¬ng ThÕ vËt. Tíi n¨m 2000 nhu cÇu ®¹m nguån gèc ®éng vËt cßngiíi mμ theo −íc l−îng cña c¸c chuyªn gia lμ rÊt to lín vμ cã t¨ng h¬n n÷a vμ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nμy chØ dùa trªn c¬ sëkh¶ n¨ng gi¶m thiÓu râ rÖt nh÷ng hËu qu¶ sinh th¸i cña gia t¨ng s¶n xuÊt ngò cèc vμ t¨ng t−¬ng xøng sè ®Çu vËtngμnh n¨ng l−îng hiÖn ®¹i ®ang ph¸t triÓn nh− vò b·o. nu«i th× sÏ kh¸ khã kh¨n. V× vËy ng−êi ta ngμy cμng chó ý tíi tμi nguyªn sinh vËt ®¹i d−¬ng. C¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn4.1. Tμi nguyªn sinh vËt cña §¹i d−¬ng ThÕ giíi g¾n liÒn kú väng kh¾c phôc n¹n ®ãi ®¹m cña hä víi viÖc khai th¸c tμi nguyªn sinh vËt cña ®¹i d−¬ng. HiÖn nay, ®èi Tμi nguyªn sinh vËt ®−îc hiÓu lμ nh÷ng nguån dù tr÷ víi giμ nöa d©n c− c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn, tμi nguyªn®éng vËt vμ thùc vËt sèng trong n−íc biÓn vμ ®−îc sö dông biÓn ®¶m b¶o gÇn 30 % khÈu phÇn ®¹m ®éng vËt khiªm tènhay cã thÓ ®−îc sö dông trong t−¬ng lai ®Ó tháa m·n nh÷ng 299 300cña hä. Theo −íc l−îng cña c¸c chuyªn gia, nÕu xem r»ng khèi l−îng bÊt kú. §¹i d−¬ng ThÕ giíi cã ®ñ nh÷ng tμic¸c s¶n phÈm biÓn ph¶i cung cÊp gÇn 25 % ®¶m b¶o ®¹m nguyªn sinh vËt tiÒm tμng mμ con ng−êi cã thÓ sö dôngcho con ng−êi, th× trong n¨m 2000 cÇn ph¶i ®¸nh b¾t gÇn kh«ng lμm tæn h¹i sù t¸i s¶n xuÊt chóng hay kh«ng? Trong90−100 triÖu tÊn ®éng vËt tõ ®¹i d−¬ng chØ riªng lμm thøc viÖc ®¸nh gi¸ tμi nguyªn sinh vËt ®¹i d−¬ng ®«i khi gÆp hai h−íng th¸i cùc ®èi lËp nhau. Mét mÆt, vÉn cßn cã ý kiÕn vÒ¨n trùc tiÕp. Gi÷a nh÷ng n¨m 80, ®· ®¸nh b¾t gÇn 60 triÖu sù v« tËn tμi nguyªn, ®iÒu ®· vμ ®ang kh«ng ph¶i mét lÇntÊn trùc tiÕp cho môc ®Ých thùc phÈm. NÕu xem xÐt tíitriÓn väng xa h¬n, th× trong 10−20 n¨m tíi cÇn ph¶i t¨ng dÉn tíi lμm suy kiÖt t¹m thêi mét ®èi t−îng khai th¸c, ®«ikhèi l−îng ®¸nh b¾t tõ ®¹i d−¬ng ®Õn 150−160 triÖu tÊn ®Ó khi c¹n kiÖt h¼n c¶ mét loμi. MÆt kh¸c, rÊt th−êng hay cã nh÷ng dù b¸o r»ng chóng ta ®· ®¹t tíi hoÆc thËm chÝ ®·®¶m b¶o ®ñ thùc phÇm cho nh©n lo¹i. ë ®©y ph¶i nhí r»ng v−ît qu¸ giíi h¹n ®¸nh b¾t cã thÓ. V× vËy, mét trong nh÷ngthÞt c¸c lo¹i c¸ chøa nhiÒu lo¹i chÊt ®¹m gi¸ trÞ cao, c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n lμ vÊn ®Ò gi¸ trÞ s¶n xuÊt sinh häc thùc tÕnguyªn tè vi l−îng c¬ thÓ con ng−êi dÔ hÊp thô vμ tËp hîp cña ®¹i d−¬ng vμ ¶nh h−ëng cña nh÷ng nh©n tè m«i tr−êngnhiÒu sinh tè. Nh− c¸c chuyªn gia cho biÕt, nhiÒu thùc biÕn ®æi ...