Hành trình trí thức của Karl Marx - Lại đấu tranh cách mạng

Từ quãng 1860, phong trào thợ thuyền lại bắt đầu trỗi dậy ở Đức, Pháp, Anh sau gần mười năm tan rã, tê liệt vì những chia rẽ nội bộ, hay khủng bố đàn áp của các lực lượng quân chủ phản động. Nhưng lần này vùng lên, các lãnh tụ đều cảm thấy cần thực hiện một liên kết vượt phạm vi quốc gia những lực lượng thợ thuyền của từng nước mới mong chống lại được một liên kết quân chủ cũng có tính chất quốc tế. Nhân dịp dân Ba Lan nổi dậy chống chuyên chế...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hành trình trí thức của Karl Marx - Lại đấu tranh cách mạng Hành trình trí thức của Karl Marx Lại đấu tranh cách mạngTừ quãng 1860, phong trào thợ thuyền lại bắt đầu trỗi dậy ở Đức, Pháp, Anh saugần mười năm tan rã, tê liệt vì những chia rẽ nội bộ, hay khủng bố đàn áp của cáclực lượng quân chủ phản động. Nhưng lần này vùng lên, các lãnh tụ đều cảm thấycần thực hiện một liên kết vượt phạm vi quốc gia những lực lượng thợ thuyền củatừng nước mới mong chống lại được một liên kết quân chủ cũng có tính chất quốctế. Nhân dịp dân Ba Lan nổi dậy chống chuyên chế Nga hoàng, thợ Anh và Đứcdự định tổ chức một biểu tình ủng hộ Ba Lan. Chưa làm được thì cuộc nổi dậy trênđã bị tiêu diệt. Tuy nhiên hai phái đoàn Anh và Pháp đã nhờ dịp gặp nhau và đãthoả thuận về nguyên tắc thành lập một tổ chức quốc tế thợ thuyền. Đứng trướcnhững cuộc vận động mới có vẻ “nghiêm chỉnh” như trên, Mác không thể lãnhđạm đứng ở ngoài được. Cho nên Mác nhận lời khi được mời vào Uỷ Ban dự thảothành lập quốc tế lao công. Buổi hội chính thức để thành lập kết quả hoàn toàn tốtđẹp: lần lượt các đại biểu Pháp, Anh, Đức, Ý, Ái nhĩ Lan lên diễn đàn và sau đótoàn thể chấp thuận nghị quyết thành lập hội quốc tế thợ thuyền, tức là “Đệ nhấtQuốc tế” cộng sản; Trung ương lãnh đạo đặt trụ sở ở Luân đôn.Nhưng khi bàn đến hiến chương, nội quy, các khuynh hướng trong hội không đitới một thoải thuận nào vì phần đông lãnh tụ vẫn chưa nhận định đúng một conđường phải đi, nên đưa ra những ý kiến mà Mác cho là “không thể chấp nhận”được, quá ấu trĩ nguy hại cho phong trào. Thảo luận chán, cuối cùng Mác được uỷnhiệm dự thảo quy chế và khi đưa ra hội đồng được toàn thể nhiệt liệt hoannghênh chấp thuận. Ý niệm căn bản của qui chế là: “Công cuộc giải phóng thợthuyền phải do chính giai cấp công nhân đảm nhiệm ”. Mục đích của hội nhằmthiết lập những liên lạc liên đới giữa những tổ chức thợ thuyền các nước trong tinhthần tôn trọng tính cách độc lập của mỗi tổ chức quốc gia.Hành trình trí thức của Karl MarxTrong ý định của Mác, Hội quốc tế thợ thuyền phải là một lợi khí giáo dục ý thứccách mạng của thợ thuyền, làm cho họ giác ngộ về thân phận của họ, nhận thứcđược vai trò lịch sử của họ và biết tranh đấu thực hiện vai trò lịch sử của mìnhtheo được đường lối cách mang, chứ không phải chỉ vì nhiệt tình cách mạng bộcphát. Đệ nhất Quốc tế vừa thành lập đã bành trướng rất mau lẹ. Khắp nơi đềuhưởng ứng thành lập những khu, ban, liên đoàn. Năm 1865 Mác viết cho Engels:“Thợ Pháp, nhất là thợ Paris, coi Đại hội đồng ở Luân-đôn như một Bộ ngoạigiao của giai cấp công nhân”. Đại hội đồng thực ra là Mác. Mác lãnh đạo, cho chỉthị, khuyến cáo cho tin tức hay xác định lập trường trước những biến cố xảy ra.Trong thời gian này, Mác hoàn toàn bị lôi cuốn hết thời giờ vào việc tổ chức điềuhành Đệ Nhất quốc tế. Nhưng chẳng bao lâu, những khó khăn về đường lối lạixuất hiện. Mác có thể quan niệm mỗi tổ chức đia phương được hoàn toàn tự dođộc lập trong việc bầu cử nội bộ, nhưng không thể để cho những đường lối lýthuyết trái ngược với quyền lợi chung của Đệ Nhất quốc tế. Chẳng hạn, khuynhhướng theo Lassalle chủ trương vô sản cộng tác với phong kiến phản động chốnglại dân chủ trưởng giả. Mác cương quyết chống lại và tuyệt giao với nhóm đó.Nhưng đối thủ nguy hại hơn cả là Michel Bakounine. Sinh trưởng ở Nga, nhưngsang Đức học, Bakounine cũng giống Mác ở chỗ cả hai đều thuộc phái Hegelkhuynh tả, và đi từ lý thuyết đến thực tiễn cách mạng. Bị bắt kết án tử hình vìtham gia vào những cuộc nổi loạn , rồi bị đày đi Sibérie, sau cùng Bakounine vượtngục qua Nhật, Mỹ để trở về Âu-châu. Bakounine gặp Mác ở Paris hồi 1844. Haingười đều làm cách mạng vô sản, nhưng quan niệm khác hẳn nhau về cách mạngvô sản và cả về cách làm cuộc cách mạng đó.Theo Mác, cách mạng vô sản sẽ phải thoát thai từ xã hội cũ, nó vượt xã hội cũnhưng giữ lại tất cả những giá trị tích cực, những thành quả về văn hoá, chính trịxã hội. Trái lại, theo Bakounine, cách mạng là sự huỷ diệt triệt để mọi cái cũ,Hành trình trí thức của Karl Marxkhông giữ lại gì cả và xây dựng lại từ số không: “Ba lê, Luân đôn, Bá linh sẽ trởthành một đống lửa vĩ đại”.Hơn nữa, về phương thức tranh đấu, Bakounine cũng chủ trương như Weitling,Willich trước đây, nghĩa là có làm cách mạng phải làm tức khắc bằng âm mưu hộikín và là làm cách mạng vô sản, nếu không thì thôi.Với những quan điểm đối nghịch như vậy đã hẳn khó lòng quan niệm được Mácsẽ cộng tác với Bakounine. Sự xung đột càng không thể tránh được khi Bakouninenuôi tham vọng lái toàn thể “Quốc tế vô sản” vào hướng đi của mình và ra sứccủng cố địa vị, gây thêm phe cánh để gạt ảnh hưởng và uy quyền của Mác.Nhưng Bakounine quỷ quyệt không bao giờ trực tiếp công kích Mác, vì hiểu rằngnếu đả kích trực tiếp Mác, sẽ bị quá ba phần tư “Quốc tế” phản đối tẩy chay.Bakounine theo chiến thuật chia mà đánh, nhằm một vài đồng chí của Mác, ít cóuy tín bằng Mác để đả kích, đồng thời vẫn ca tụng ra mặt ủng ...