HỆ THỐNG BỔ THỂ (Kỳ 6)

Các thụ thể dành cho bổ thể Mỗi tế bào hồng cầu cũng như bạch cầu lưu hành trong máu đều bộc lộ các thụ thể dành cho các mảnh bổ thể. Các thụ thể dành cho bổ thể này tham gia vào rất nhiều hoạt động sinh học của hệ thống bổ thể. Hơn thế nữa một số thụ thể dành cho bổ thể còn đóng vai trò trong việc điều hoà hoạt động của bổ thể bằng cách gắn các thành phần bổ thể có hoạt động sinh học và thoái hoá chúng thành các sản phẩm...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
HỆ THỐNG BỔ THỂ (Kỳ 6) HỆ THỐNG BỔ THỂ (Kỳ 6) Các thụ thể dành cho bổ thể Mỗi tế bào hồng cầu cũng như bạch cầu lưu hành trong máu đều bộc lộ cácthụ thể dành cho các mảnh bổ thể. Các thụ thể dành cho bổ thể này tham gia vàorất nhiều hoạt động sinh học của hệ thống bổ thể. Hơn thế nữa một số thụ thể dành cho bổ thể còn đóng vai trò trong việcđiều hoà hoạt động của bổ thể bằng cách gắn các thành phần bổ thể có hoạt độngsinh học và thoái hoá chúng thành các sản phẩm bất hoạt. Các thụ thể dành cho bổ thể và các phối tử ban đầu của chúng trong đó cócả các thành phần bổ thể khác nhau và các sản phẩm phân rã protein của chúngđược liệt kê trong bảng 15.4 Bảng 6.4: Các thụ thể dành cho bổ thể và phối tử tương ứng Thụ Các phối Chức năng Phân bố trên tế bàothể tử chính CR1 Ceb, Ngăn không Hồng cầu, bạch cầu(CD35) C4b cho hình thành C3 trung tính, tế bào mono, đại convertase; gắn các thực bào, bạch cầu ái toan, tế phức hợp miễn dịch bào có tua ở nang lympho, tế vào các tế bào bào B, một số tế bào T CR2 C3d, Các tế bào B, một số(CD21) C3dg*, iC3b tế bào T Thụ Các phối Phân bố trên tế bàothể tử chính CR1 C3b, C4b Tế bào mono, đại thực bào, bạch cầu trung CR2 C3d, tính, tế bào NK, một số tế bào T C3dg*, C3bi CR3 Các tế bào mast, bạch cầu ái kiềm, bạch cầuvà CR4 C3bi hạt Thụ C3a, C4a Các tế bào mast, bạch cầu ái kiềm, bạch cầuthể dành cho hạt, tế bào mono, đại thực bào, tiểu cầu, tế bào nội C5aC3a/C4a mô Thụthể dành choC5a Thụ thể type 1 dành cho bổ thể (CR1) Thụ thể type 1 dành cho bổ thể (CR1) là một glycoprotein có ái lực cao vớiC3b, tuy nhiên nó cũng có thể gắn với C3bi, C4b và C4bi với ái lực thấp. Thụ thểnày có trên các tế bào hồng cầu, các tế bào mono, đại thực bào, bạch cầu trungtính, bạch cầu ái toan, các tế bào B và một số tế bào T. Vì quá trình hoạt hoá C3thành C3a và C3b là bước khuếch đại chính trong cả hai con đường cổ điển vàkhông cổ điển, các phức hợp miễn dịch và đặc biệt là các kháng nguyên thườngtrở nên bị bao phủ bởi C3b trong quá trình hoạt hoá bổ thể. Các tế bào có các thụthể CR1 có thể gắn vào cả các phức hợp miễn dịch lẫn các kháng nguyên đặc biệtmà đã bị C3b gắn vào trước đó thúc đẩy quá trình thanh lọc kháng nguyên. Sự bộclộ các thụ thể CR1 trên các tế bào B, một số tế bào T và các tế bào có tua cũng cóthể cho phép các tế bào này có thể bắt giữ các phức hợp miễn dịch đã bị phủ C3btrong các hạch lympho và lách, làm cho các kháng nguyên tồn tại lâu hơn ở nhữngvị trí này và vì thế có thể tạo ra được một đáp ứng miễn dịch hiệu quả hơn. Như đã trình bầy ở trên, CR1 còn đóng một vai trò quan trọng trong việcđiều hoà chuỗi bổ thể. Việc gắn của C3b hoặc C4b vào CR1 làm cho protein cóthể bị thoái hoá nhờ yếu tố I (hình 15.9). Hoạt tính điều hoà này rất quan trọngtrong việc hạn chế chuỗi bổ thể để không xẩy ra các tổn thương mô nghiêm trọng.Chi tiết hơn về vai trò sinh học của CR1 sẽ được trình bầy trong các phần sau. Thụ thể type 2 dành cho bổ thể (CR2) Thụ thể type 2 dành cho bổ thể (CR2) là một glycoprotein có khả năng gắnvào rất nhiều sản phẩm phân giải của C3b bao gồm C3d, C3dg và C3bi. Khác vớiCR1 xuất hiện trên tất cả các tế bào tuần hoàn trong máu thì CR2 chỉ bộc lộ trêncác tế bào B và một số tế bào T. Thật thú vị CR2 lại là một thụ thể dành cho virusEpstein Barr, điều này giải thích cho tại sao các tế bào B lại mẫn cảm với virusEpstein-Barr đến như vậy. Hình như virus Epstein-Barr có đoạn acid amine tươngtự như sản phẩm phân rã C3dg cho phép virus này có khả năng gắn vào cùng mộtloại thụ thể. Chức năng của CR2 ở các tế bào B vẫn còn chưa biết rõ. Có một sốbằng chứng cho thấy sự gắn của C3dg liên kết chéo vào CR2 có thể có vai tròtrong việc hoạt hoá tế bào B.