Hệ thống khung pháp lý - cơ sở cho sự phát triển nghề công tác xã hội trong ngành y tế

Bài viết trình bày một hệ thống khung pháp lý với bảy văn bản được các cấp quản lý ban hành để tạo tiền đề cho sự phát triển nghề công tác xã hội trong ngành y tế. Trong đó có ba văn bản quan trọng nhất, đó là Đề án phát triển nghề công tác xã hội ở Việt Nam, giai đoạn 2010-2020 (gọi là Đề án 32) định hướng xây dựng nguồn nhân lực công tác xã hội ở Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hệ thống khung pháp lý - cơ sở cho sự phát triển nghề công tác xã hội trong ngành y tế KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC: CÔNG TÁC XÃ HỘI TRONG BỆNH VIỆN - ISBN: 978-604-73-4701-8 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN THỰC HÀNH HỆ THỐNG KHUNG PHÁP LÝ - CƠ SỞ CHO SỰ PHÁT TRIỂN NGHỀ CÔNG TÁC XÃ HỘI TRONG NGÀNH Y TẾ LEGAL FRAMEWORK SYSTEM - THE BASIS FOR THE DEVELOPMENT OF SOCIAL WORK IN THE HEALTH SECTOR PGS.TS. Đỗ Hạnh Nga* TÓM TẮT Bài viết trình bày một hệ thống khung pháp lý với bảy văn bản được các cấp quản lý ban hành để tạo tiền đề cho sự phát triển nghề công tác xã hội trong ngành y tế. Trong đó có ba văn bản quan trọng nhất, đó là Đề án phát triển nghề công tác xã hội ở Việt Nam, giai đoạn 2010-2020 (gọi là Đề án 32) định hướng xây dựng nguồn nhân lực công tác xã hội ở Việt Nam. Trên cơ sở của Đề án 32, Đề án Phát triển nghề công tác xã hội trong ngành Y tế giai đoạn 2011-2020 đã ra đời với những mục tiêu và hoạt động phát triển nghề công tác xã hội trong ngành y tế. Thông tư số 43 của Bộ Y tế quy định nhiệm vụ và hình thức tổ chức thực hiện nhiệm vụ công tác xã hội trong bệnh viện. Trên cơ sở của các văn bản pháp lý này, nghề công tác xã hội đã và đang được triển khai nhanh chóng ở các bệnh viện. Từ khóa: khung pháp lý, phát triển, nghề công tác xã hội, ngành y tế ABSTRACT The paper presents a legal framework system with seven legal documents what establish legal basis for the development of social work in the health sector. There are three most important documents, such as the Project of developing social work in Vietnam, 2010-2020 (known as the Scheme 32) oriented building human resources in social work in Vietnam. On the basis of the Scheme 32, the Project of social work development in the health sector for 2011-2020 was launched with the goal of developing and operating social work in the health sector. Circular No.43 of the Ministry of Health defines tasks and forms of * Khoa Công tác xã hội, Trường Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn - Đại học Quốc gia TP HCM - 13 - PHẦN 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ CÔNG TÁC XÃ HỘI TRONG BỆNH VIỆN organization to perform the tasks of social work in the hospital. On the basis of this legal documents, social work has been rapidly deployed in hospitals. Keywords: legal framework system, development, social work, health sector 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Công tác xã hội trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe (Social work in health care), công tác xã hội trong các cơ sở y tế (Social work in health care settings), công tác xã hội trong bệnh viện (Social work in hospitals),... là những cách gọi thường được dùng để chỉ công việc của người nhân viên xã hội trong bệnh viện (Hospital social worker) (theo NASW, 2011). Công tác xã hội trong bệnh viện có một lịch sử phát triển lâu đời trên thế giới, từ cuối thế kỷ 19, từ những năm 1880 ở Anh (Gehlert, 2012) khi có một nhóm tình nguyện viên làm việc tại một nhà thương điên của Anh đã có những cuộc thăm viếng thân thiện nhằm tìm hiểu và giúp đỡ bệnh nhân sau khi xuất viện trở lại trạng thái cân bằng trong điều kiện nhà ở hiện tại của họ. Sau đó, công tác xã hội trong bệnh viện được hình thành ở Mỹ vào đầu thế kỷ 20, năm 1900 khi những người y tá đã đến thăm bệnh nhân sau khi xuất viện và họ đã cho thấy được tầm quan trọng của việc hiểu rõ các vấn đề xã hội của bệnh nhân (Gehlert, 2012). Từ những ngày đầu tiên của lịch sử ra đời ngành công tác xã hội trong bệnh viện đến nay đã trải qua hơn một thế kỷ, công tác xã hội trong bệnh viện đã càng ngày càng chứng tỏ là một nghề không thể thiếu được trong bệnh viện ở các nước phát triển, ở châu Âu, châu Mỹ, châu Úc,... Nhân viên công tác xã hội tham gia vào các hoạt động trong bệnh viện như là một lực lượng, một đội ngũ không thể thiếu được, bên cạnh đội ngũ y bác sĩ và điều dưỡng của bệnh viện. Thậm chí, theo kết quả của một cuộc khảo sát quốc gia về chứng chỉ hành nghề của nhân viên xã hội tại Mỹ thì bệnh viện là môi trường làm việc thông dụng nhất của người - 14 - KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC: CÔNG TÁC XÃ HỘI TRONG BỆNH VIỆN - ISBN: 978-604-73-4701-8 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN THỰC HÀNH làm nghề công tác xã hội (Whitaker, Weismiller, Clark & Wilson, 2006). Nghiên cứu cũng cho thấy các bệnh viện trên thế giới hiện nay đều phải giải quyết những vấn đề nghiêm trọng của bệnh nhân, khối lượng công việc của bệnh viên gia tăng, những công việc liên quan đến những thủ tục giấy tờ, danh sách bệnh nhân chờ đợi được cung cấp dịch vụ ngày càng tăng (Whitaker, et al, 2006). Ở Việt Nam, một số bệnh viện, đặc biệt là ở các tỉnh phía Nam có duy trì hoạt động xã hội mang tính từ thiện để tr ...