Hệ thống nội màng (tt)

Bộ máy Golgi : dự trữ, sửa đổi, và đóng gói protein Bộ máy Golgi (do Camillo Golgi khám phá) thay đổi từ loài này sang loài khác, nhưng nó bao gồm các túi màng gọi là Cisternae và các bóng màng (vescile). Cisternae được đặt xếp chồng lên nhau. Toàn bộ bộ mày dài khoảng 1 um. Bộ máy Golgi có nhiều vai trò : - Nhận protein từ màng nội chất và sửa đổi chúng. - Tập trung , đóng gói và phân loại protein trước khi xuất chúng đến các nội tế bào và ngoại tế bào....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hệ thống nội màng (tt)Bộ máy Golgi : dự trữ, sửa đổi, vàđóng gói proteinBộ máy Golgi (do Camillo Golgikhám phá) thay đổi từ loài này sangloài khác, nhưng nó bao gồm cáctúi màng gọi là Cisternae và cácbóng màng (vescile). Cisternaeđược đặt xếp chồng lên nhau. Toànbộ bộ mày dài khoảng 1 um. Bộmáy Golgi có nhiều vai trò :- Nhận protein từ màng nội chất vàsửa đổi chúng.- Tập trung , đóng gói và phân loạiprotein trước khi xuất chúng đếncác nội tế bào và ngoại tế bào.- Cung cấp polyscharride cho việctổng hợp màng tế bào thực vật.Bộ máy GolgiTrong tế bào thực vật, ptotist, nấmvà nhiều tế bào động vật khôngxương sống khác, các nhómcisternae là các đơn vị riêng lẻ phântán trong tế bào chất. Ở tế bào độngvật có xương, một vài nhómcisternae thường tạo thành một bộmáy golgi lớn và phức tạp hơn.Dựa trên chức năng ta có thể chiabộ máy Golgi thành 3 phần : phầntrên, phần giữa và phần dưới. Phầntrên cisterna, bao gồm vùng cis củabộ máy Golgi, nằm gần nhất nhânnhất. Phần trên cistnae , bao gồmcùng trans, nằm gần bề mặt tế bàonhất. Phần giữa cuả cisternae nằmở phần trung tâm của phức hệ. Baphần của thể Golgi chứa nhiềuenzyme khác nhau và thể hiệnnhiều chức năng khác nhau.Bộ máy golgi nhận protein từ mạngnội chất, đóng gói và vận chuyểnchúng đi nơi khác. Ta biết rằngkhông có sự kết nối liên tục giữamạng nội chất với bộ máy golgicũng như từ bộ máy golgi với cácbào quan khác. Vậy câu hỏi đượcđặt ra ở đây là protein sẽ được nhậntừ bào quan này đến bào quan khácbằng cách nào? Protein có thể dễdàng rời mạng nội chất, qua tế bàochất và vào bộ máy golgi. Thếnhưng trên đường đi, các protein cóthể kết hợp với các phân tử kháchiện diện trong tế bào chất hoặc bịphân cắt nếu chúng không đượcbảo vệ. Sự xuất hiện của bóngmàng (vesicle)có chức năng bảo vệprotein trong màng của chúng khivận chuyển protein từ mạng nộichất sang bộ máy golgi. Khi tới bộmáy golgi thì các vesicle sẽ hòa vớimàng của bộ máy golgi tại vị trí cisvà đưa các chất có trong chúng vàocác khoang (lumen) của golgi. Vàtại vị trí trans các bóng màng sẽđược tạo ra và vận chuyển các chấtchứa trong nó đi khỏi bộ máy golgitới các nơi khác.Tiêu thểTiêu thể có nguồn gốc từ một bộphận của hệ Golgi. Tiêu thể chứacác enzyme phân huỷ và là nơi cácđại phân tử như protein,polysaccarrides, acid nucleic, vàacid béo bị thủy phân tạo thành cácđơn phân (monomer). Tiêu thể cóđường kính 1 um và bao quanh bởimàng đơn. Có nhiều tiểu thể trongtế bào tùy thuộc vào nhu cầu củacủa tế bào.Tiêu thểLysosome là nơi phân hủy thức ănvà các vật thể lạ của tế bào. Cácnguyên liệu này sẽ vào tế bào bằngcon đường thực bào, được đựngtrong một túi được hình thành từmàng sinh chất. Các túi đựngnguyên liệu này được di chuyểnvào bên trong nguyên sinh chất vàhòa tan với tiêu thề sơ cấp (primarylyosome), tạo thành tiêu thể thứ cấp(secodary lysosome), tại đây quátrình phân hủy bắt đầu diễn ra. Cácenzyme trong lysosom thứ cấp sẽnhanh chóng phân hủy thức ănthành từng mảnh. Phản ứng nàyđược thức đẩy nhờ môi trường acidyếu trong lysosome, tại đây pH củalysosome thấp hơn so với mộitrường bên ngoài tế bào chất. Cácsản phẩm của quá trình phân hủynày sẻ được di chuyển ra khỏilysosome cung cấp các nhiên liệuvà vật liệu cho các quá trình khác.Lysosome cũng là nơi phân hủy cácvật liệu của chính tế bào trong mộtquá trình gọi là autophagy. Quátrình này liện tục xảy ra, các bàoquan như ti thể sẽ bị lysosome hòatan và phân cắt tạo thành cácmonomer. Các monomer sẽ ra khỏilysosome vào tế bào chất để sửdụng lại.Lysosome cá vai trò hết sức quantrọng. Bệnh Tay-Sachs là một ví dụđiển hình khi lysome mất chứcnăng phân giải lipid trong tế bàothần kinh người thì dẩn đến lượnglipid tăng cao trong tế bào và cuốicùng gây chết ở giai đoạn sớm củatrẻ. Khác với các tế bào khác, trongtế bào thực vật không có sự hiệndiện cảu lysosome nhưng thay vàođó là không bào có vai trò tương tựnhư lysosome bởi vì chúng chứacác enzyme phân cắt.