Hiệu quả thay huyết tương ở bệnh nhân viêm tụy cấp do tăng triglyceride máu tại khoa ICU Bệnh viện Đa khoa Trung tâm An Giang

Tăng triglyceride máu là nguyên nhân phổ biến thứ ba gây viêm tụy. Thay huyết tương là một phương pháp điều trị hiệu quả để giảm nhanh nồng độ triglyceride trong máu. Bài viết trình bày đánh giá hiệu quả của việc thay huyết tương trong điều trị viêm tụy cấp do tăng triglyceride máu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hiệu quả thay huyết tương ở bệnh nhân viêm tụy cấp do tăng triglyceride máu tại khoa ICU Bệnh viện Đa khoa Trung tâm An Giang TẠP CHÍ Y DƯỢC HỌC CẦN THƠ – SỐ 70/2024 HIỆU QUẢ THAY HUYẾT TƯƠNG Ở BỆNH NHÂN VIÊM TỤY CẤP DO TĂNG TRIGLYCERIDE MÁU TẠI KHOA ICU BỆNH VIỆN ĐA KHOA TRUNG TÂM AN GIANG Phạm Ngọc Kiếu* Bệnh viện Đa khoa Trung tâm An Giang *Email: bskieu2016@gmail.com Ngày nhận bài: 19/11/2023 Ngày phản biện: 08/01/2024 Ngày duyệt đăng: 25/01/2024TÓM TẮT Đặt vấn đề: Tăng triglyceride máu là nguyên nhân phổ biến thứ ba gây viêm tụy. Thay huyếttương là một phương pháp điều trị hiệu quả để giảm nhanh nồng độ triglyceride trong máu. Mụctiêu nghiên cứu: Đánh giá hiệu quả của việc thay huyết tương trong điều trị viêm tụy cấp do tăngtriglyceride máu. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Các bệnh nhân được chẩn đoán viêmtụy cấp do tăng triglyceride máu. Phương pháp nghiên cứu mô tả hàng loạt ca. Nồng độ triglyceridetrong máu trước và sau khi thay huyết tương được so sánh. Thang điểm SOFA, Ranson và BISAP đãđược thực hiện khi nhập ICU và sau khi thay huyết tương. Kết quả: Từ 2021 đến 2022 có 20 bệnhnhân, nam giới 85%, nữ 15%; tuổi trung bình 38,90 ± 6,7 tuổi. Triglyceride đã giảm từ 20,36 ±15,99 mmol/L xuống 5,59 ± 2,71 mmol/L trong lần thay huyết tương thứ nhất và xuống còn 2,71±1,77 mmol/L sau lần thay huyết tương thứ hai (p TẠP CHÍ Y DƯỢC HỌC CẦN THƠ – SỐ 70/2024Ranson criteria were 3.15 ± 0.7 points on admission and 1.8 ± 0.6 at the time of transferring thepatient out of the ICU (p 3 lần + Lipase máu tăng cao >3 lần + Chụp cắt lớp vi tính: Hình ảnh viêm tuỵ cấp + Triglyceride máu >11,3 mmol/L Thay huyết tương được chỉ định khi TG >11,3 mmol/l (TG >1000 mg/dl) [2]. Lọc máu liên tục: Áp dụng ở VTC nặng có suy đa tạng [2]. 9 TẠP CHÍ Y DƯỢC HỌC CẦN THƠ – SỐ 70/2024 Đánh giá độ nặng bằng các thang điểm SOFA, BISAP, Ranson. Triglyceride đượcđo khi nhập viện và sau mỗi lần thay huyết tương, ít nhất là 01 lần nhiều nhất là 03 lần. - Tiêu chuẩn loại trừ: + Viêm tuỵ cấp do nguyên nhân khác: sỏi mật, giun chui ống mật, do chấn thương. + Bệnh nhân và người nhà không đồng ý lọc máu. 2.2. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp nghiên cứu: Mô tả hàng loạt ca - Cỡ mẫu: Thuận tiện trong quá trình nghiên cứu từ 2021 đến 2022 - Địa điểm: Khoa Hồi Sức tích cực BVĐKTT An Giang. - Đo lường các biến: Các biến định lượng được trình bày theo giá trị trung bình vàđộ lệch chuẩn ( ± SD), sử dụng các test tham số (t-test, ANOVA test) cho biến phân bốchuẩn và các test phi tham số như bách phân vị, Friedman, Cochrane, Mann-Whitney…chocác biến phân bố không chuẩn. Các biến định tính được trình bày theo tỷ lệ phần trăm (%),sử dụng test χ2 hoặc Fisher’s exact test để kiểm định. Sự khác biệt có ý nghĩa thống kê vớip TẠP CHÍ Y DƯỢC HỌC CẦN THƠ – SỐ 70/2024 3.2. Kết quả thay huyết tươngBảng 2. Kết quả nồng độ Triglyceride sau khi thay huyết tương. Triglyceride Trung vị Giá trị nhỏ nhất Lúc vào 13,79 11,50 TPE lần 1 4,98 1,13 TPE lần 2 2,36 1,02 P TẠP CHÍ Y DƯỢC HỌC CẦN THƠ – SỐ 70/2024nghiên cứu của Nguyễn Gia Bình thực hiện trên 42 BN. Phần lớn bệnh nhân thay huyếttương 01 lần lượng TG trở về bình thường, có 4 BN 2 lần, 2 BN thực hiện 3 lần [3]. Về biến chứng: do tất cả bệnh nhân đều sử dụng Albumin pha vào dịch lọc nồng độ5% để thay huyết tương nên không có bệnh nhân nào bị dị ứng hay tai biến. Tuy nhiên có05 trường hợp (25%) bị hỏng màng lọc phải thay ngay. 4.3. Kết quả điều trị Cải thiện độ nặng của bệnh bao gồm thang điểm SOFA giảm từ 7 ± 1,6 xuống còn2,29 ± 0,8 (p