Hiệu quả tín dụng chính sách cho đồng bào dân tộc thiểu số qua các chương trình của Ngân hàng Chính sách xã hội

Với mục tiêu tập trung giải quyết những vấn đề khó khăn, từng bước cải thiện và nâng cao điều kiện sống cho hộ dân tộc thiểu số nghèo, giảm dần chênh lệch trong phát triển giữa vùng dân tộc thiểu số và miền núi với các vùng khác trong cả nước, Chính phủ Việt Nam đã có những chính sách tín dụng ưu đãi đối với đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), được thực hiện thông qua các chương trình tín dụng của Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hiệu quả tín dụng chính sách cho đồng bào dân tộc thiểu số qua các chương trình của Ngân hàng Chính sách xã hội CHÍNH SÁCH & THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH- TIỀN TỆ Hiệu quả tín dụng chính sách cho đồng bào dân tộc thiểu số qua các chương trình của Ngân hàng Chính sách xã hội Đỗ Thị Kim Hảo Chu Khánh Lân Trần Huy Tùng Ngày nhận: 15/01/2019 Ngày nhận bản sửa: 22/01/2019 Ngày duyệt đăng: 29/01/2019 Với mục tiêu tập trung giải quyết những vấn đề khó khăn, từng bước cải thiện và nâng cao điều kiện sống cho hộ dân tộc thiểu số nghèo, giảm dần chênh lệch trong phát triển giữa vùng dân tộc thiểu số và miền núi với các vùng khác trong cả nước, Chính phủ Việt Nam đã có những chính sách tín dụng ưu đãi đối với đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), được thực hiện thông qua các chương trình tín dụng của Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH). Bằng dữ liệu thứ cấp và sơ cấp thu được qua khảo sát các hộ đồng bào DTTS và cán bộ tín dụng tại các tỉnh Yên Bái, Lâm Đồng, Trà Vinh và Hà Giang, bài viết đánh giá hiệu quả các chương trình tín dụng chính sách cho đồng bào DTTS ở Việt Nam và đưa ra một số khuyến nghị nhằm nâng cao hiệu quả tín dụng cho đồng bào DTTS tại NHCSXH trong tương lai. Từ khóa: tín dụng chính sách, đồng bào DTTS, NHCSXH 1. Tín dụng chính sách cho đồng bào dân tộc thiểu số ới mục tiêu tập trung giải quyết những vấn đề khó khăn, bức xúc nhất về đời sống, sản xuất; từng bước cải thiện và nâng cao điều kiện sống cho hộ DTTS © Học viện Ngân hàng ISSN 1859 - 011X nghèo; góp phần giảm nghèo bền vững, giảm dần chênh lệch trong phát triển giữa vùng DTTS và miền núi với các vùng khác trong cả nước, Chính phủ đã có những chính sách tín dụng ưu đãi đối với đồng bào DTTS. Tính đến hết 30/6/2018, trong số hơn 33 chương trình, dự án tín dụng đang triển khai tại NHCSXH, 27 có 3 chương trình tập trung dành riêng cho hộ DTTS và 2 chương trình cho cả hộ DTTS và các đối tượng khác. Mặc dù rủi ro tín dụng lớn hơn so với các hộ gia đình sinh sống ở khu vực đồng bằng , Chính phủ Việt Nam vẫn dành sự ưu đãi tín dụng cho hộ nghèo DTTS. Theo đó, mức cho vay tối đa bình quân đối Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng Số 200+ 201- Tháng 1&2. 2019  CHÍNH SÁCH & THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ Bảng 1. Chương trình tín dụng cho hộ DTTS tại NHCSXH TT Chương trình Căn cứ pháp lý Đối tượng Mức cho vay tối đa 1 Cho vay vốn phát triển sản xuất đối với hộ DTTS đặc biệt khó khăn Quyết định số 54/2012/QĐ-TTg (thay thế Quyết định 32/2007/QĐ-TTg) Hộ DTTS đặc 8 triệu đồng/hộ (cao biệt khó khăn hơn mức cũ: 5 triệu hoặc sống tại đồng/hộ) vùng khó khăn 2 Cho vay hỗ trợ giải quyết đất ở, giải quyết việc làm cho hộ đồng bào DTTS nghèo, đời sống khó khăn Đồng bằng sông Cửu Long Quyết định số 29/2013/QĐ-TTg (thay thế Quyết định 74/2008/QĐ-TTg) Hộ DTTS nghèo, đời sống khó khăn vùng Đồng bằng sông Cửu Long 4 5 Lãi suất 5 năm 1,2%/ năm Học nghề: 1,5 triệu đồng/tháng 7,2%/ năm Xuất khẩu lao động: tối đa bằng chi phí người vay phải đóng góp theo từng thị trường 3,6%/ năm Phát triển sản xuất kinh doanh: 8 triệu đồng/hộ 3 Kỳ hạn tối đa 5 năm 1,2%/ năm Cho vay hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt cho hộ đồng bào DTTS nghèo và hộ nghèo ở xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn Quyết định số Hộ DTTS 1592/2009/QĐ-TTg, nghèo Quyết định 755/2013/ QĐ-TTg Tạo đất sản xuất và chuyển đổi nghề: 15 triệu đồng/hộ 1,2%/ năm Xuất khẩu lao động: tối đa bằng chi phí người vay phải đóng góp theo từng thị trường 3,6%/ năm Cho vay bảo vệ và phát triển rừng, gắn với chính sách giảm nghèo nhanh, bền vững và hỗ trợ đồng bào DTTS giai đoạn 2015-2020 Nghị định 75/2015/ NĐ-CP Hộ DTTS; Hộ người Kinh nghèo sinh sống tại các xã điều kiện kinh tế khó khăn (khu vực II, III) thuộc vùng dân tộc và miền núi Trồng rừng: 15 triệu đồng/ha Cho vay theo chính sách đặc thù hỗ trợ phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2017-2020 Quyết định 2085/2016/QĐ-TTg Hộ DTTS nghèo; Hộ nghèo ở xã khu vực III, thôn, bản đặc biệt khó khăn 50 triệu đồng/hộ 20 năm 1,2%/ năm Phát triển chăn nuôi: 10 năm 50 triệu đồng/hộ 10 năm 50% lãi suất cho vay hộ nghèo Nguồn: Tổng hợp của nhóm tác giả 28 Số 200+201- Tháng 1&2. 2019 Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng  CHÍNH SÁCH & THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ Bảng 2. Kết quả các chương trình cho vay có hộ dân tộc thiểu số tại Ngân hàng Chính sách xã hội, 30/6/2018 Đơn vị: tỷ đồng, hộ Chương trình Thời gian thực hiện Doanh số tích lũy từ Tổng Số lượt 01/01/2003 Dư hộ vay nợ vốn Cho Thu Xóa vay nợ nợ Nợ Quá hạn Khoanh Cho vay vốn phát triển sản xuất đối với hộ DTTS đặc biệt khó khăn 2008 – 2012 1.419 2013 – 2016 642 7,3 770 225.221 5,3 2,6 Cho vay hỗ trợ giải quyết đất ở, giải quyết việc làm cho hộ đồng bào DTTS nghèo, đặc biệt khó khăn tại Đồng Bằng Sông Cửu Long 2009 – 2013 2014 – 2016 655 275 35 344 66.884 73 79 Cho vay hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt cho hộ đồng bào DTTS nghèo và hộ nghèo ở xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn 2010 – 2012 2014 – 2016 839 88 0,405 749 56.737 0,041 0,822 2.913 1.005 42,705 1.863 348.842 78,341 82,422 Tổng các chương trình dành riêng cho hộ DTTS Cho vay theo Nghị định số 75/2015/NĐ-CP (*) 2015 - 2020 176 4 0 172 4.082 0 0 Cho vay theo Quyết định số 2085/2016/QĐ-TTg (*) 2017 – 2020 177 1 0 176 4.425 0 0 Tổng các chương trình dành cho hộ DTTS và các đối tượng khác   3.266 1.010 42,705 2.211 357.349 78.341  82.442 (*) Số liệu bao gồm cả hộ DTTS và các đối tượng khác trong chương trình với đối tượng này tăng dần và hiện nay bằng với mức cho vay tối đa đối với hộ nghèo là 50 triệu đồng/hộ. Kỳ hạn cho vay tối đa lên thành 10 năm, riêng đối với cho vay trồng rừng có thể lên tới 20 năm. Lãi suất cho vay bình quân cho hộ nghèo vùng DTTS chỉ bằng khoảng 20% lãi suất cho vay hộ nghèo vùng đồng bằng. Tính tới 30/6/2018, 3 chương trình tín dụng dành riêng cho hộ DTTS có doanh số cho vay đạt 2.913 tỷ đồng, doanh Tạp chí Khoa học & Đào tạo ...