Hình ảnh lâm sàng và thông tin dịch não tuỷ ở bệnh nhân viêm màng não do cryptococcus neoformans có hay không có nhiễm HIV

Nội dung bài viết với mục tiêu mô tả hình ảnh lâm sàng và thông tin dịch não tuỷ ở bệnh nhân viêm màng não do cryptococcus neoformans có hay không có nhiễm HIV. Nghiên cứu tiến hành trên bệnh nhân bị viêm màng não do cryptococcus neoformans đồng ý làm xét nghiệm HIV, tại bệnh viện Phạm Ngọc Thạch từ năm 2007 đến năm 2013.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hình ảnh lâm sàng và thông tin dịch não tuỷ ở bệnh nhân viêm màng não do cryptococcus neoformans có hay không có nhiễm HIVNghiêncứuYhọcYHọcTP.HồChíMinh*Tập17*PhụbảncủaSố3*2013HÌNHẢNHLÂMSÀNGVÀTHÔNGTINDỊCHNÃOTUỶỞBỆNHNHÂNVIÊMMÀNGNÃODOCRYPTOCOCCUSNEOFORMANSCÓHAYKHÔNGCÓNHIỄMHIVLêTựPhươngThảo*,NguyễnHuyDũng**,NguyễnThanhHiệp*,NguyễnHữuLân**TÓMTẮTĐặtvấnđề:TỷlệmắcviêmmàngnãodoCryptococcusneoformanstănglêntrongnhữngnămgầnđây,cảởngườiHIVdươngtínhvàâmtính.HiệncóítbáocáovềbệnhviêmmàngnãodoCryptococcusneoformansởbệnhnhânViệtNamcóhoặckhôngcónhiễmHIV.Mục tiêu: Mô tả hình ảnh lâm sàng và thông tin dịch não tủy ở bệnh nhân bị viêm màng não doCryptococcusneoformanscóhoặckhôngcónhiễmHIV.Chấtliệuvàphươngpháp:ChúngtôithựchiệnnghiêncứuloạtlâmsàngtrênnhữngbệnhnhânbịviêmmàngnãodoCryptococcusneoformansđồngýlàmxétnghiệmHIV,tạibệnhviệnPhạmNgọcThạchtừnăm2007đếnnăm2013.Kếtquả:85bệnhnhânđượcchẩnđoánviêmmàngnãodoCryptococcusneoformans,dựatrênkếtquảsoivà/hoặccấydịchnãotủytìmthấyCryptococcusneoformans.Triệuchứngviêmmàngnão/viêmnão‐màngnãothường gặp nhất là đau đầu (80%), buồn nôn hoặc nôn (51,76%), thay đổi ý thức từ lú lẫn đến hôn mê(22,35%),cổgượng(20%).TỷlệxuấthiệncáctriệuchứngnàykhôngkhácbiệtcóýnghĩathốngkêgiữanhómbệnhnhânHIVdươngtínhvànhómbệnhnhânHIVâmtính.SốtrấtítgặpởnhómbệnhnhânHIVdươngtínhsovớinhómbệnhnhânHIVâmtính(45,45%sovới78,95%;p0,1).Trong nghiên cứu của Lee S.J. và cộng sự, đáitháo đường, suy thận, xơ gan giai đoạn cuối lànhữngyếutốnguycơchínhcủaviêmmàngnãodoCryptococcusneoformansởbệnhnhânHIVâmtính.Tuynhiên,20%bệnhnhânthamgianghiêncứu không có yếu tố nguy cơ, gây khó khăntrong hướng chẩn đoán viêm màng não doCryptococcusneoformans(7).Trongnghiêncứucủachúng tôi, 77,65% bệnh nhân bị nhiễm HIV, làyếu tố nguy cơ chính gây suy giảm miễn dịchtạo nền cho Cryptococcus neoformans gây bệnhviêm màng não; 22,35% bệnh nhân viêm màngnão do Cryptococcus neoformans có xét nghiệmHIV âm tính và không có yếu tố nguy cơ gâysuy giảm miễn dịch. Liên quan đến bệnh lý đikèm, tại thời điểm trước nhập viện, có hai218trường hợp lao hạch và một trường hợp laomàngphổicóchẩnđoánxácđịnhbằngmôhọclàchínhxác,có5bệnhnhânđượcchẩnđoánvàđiềutrị như lao màng não, 35 bệnh nhân đượcchẩnđoánvàđiềutrịnhưlaophổi,3bệnhnhânđược chẩn đoán và điều trị như lao màng nãokết hợp lao phổi, nhưng tất cả 85 bệnh nhânnghiên cứu đều không tìm thấy vi khuẩn laotrong dịch não tủy và chỉ có 3 bệnh nhân tìmthấyAFBtrongđàmsoitrựctiếp,mặcdùtấtcảcácbệnhnhânđượcchẩnđoánlaophổiđềucótổnthươngnhumôphổi.Nhưvậy,8bệnhnhânđượcchẩnđoánvàđiềutrịnhưlaomàngnãotạithời điểm nhập viện do chỉ dựa vào thay đổisinh hóa, tế bào của dịch não tủy nên có khảnăng chẩn đoán sai. Do bệnh nhân đang trongtình trạng bệnh nặng đe dọa tính mạng nênchúngtôikhônglàmthêmcácthủthuậtxâmlấnlấy mẫu bệnh phẩm hô hấp để chẩn đoán bảnchấtcủathươngtổnphổi.Đâylàhạnchếtrongnghiêncứucủachúngtôi.TrongnghiêncứucủaLeeS.J.vàcộngsự,bệnhnhânHIVdươngtínhcó bệnh đi kèm là lao (27,3%), viêm phổi doPneumocystiscarinii (36,4%), Kaposisarcoma (9%)vàxơgan(9%);bệnhnhânHIVâmtínhcóbệnhđi kèm là viêm phổi do Pneumocystis carinii(22,2%),giảmCD4vôcăn(11,1%),xơhóamôkẽphổi(11,1%),đáitháođường(33,3%),bệnhthậngiaiđoạncuối(22,2%),viêmganmạntính(HBV,HCV)(22,2%)(7).Theo Lee S.J. và cộng sự, sốt, đau đầu làtriệuchứngthườnggặpnhất(3,6,7,13).Trongnghiêncứucủachúngtôi,triệuchứngthườnggặpnhấtcũng là đau đầu (xuất hiện ở 80% bệnh nhân),sốt (xuất hiện ở 52,94% bệnh nhân). Chúng tôighinhậnbệnhnhânHIVdươngtínhítcótriệuchứngsốthơnbệnhnhânHIVâmtính(45,45%so với 78,95%; p ...