Hình Ảnh Thân Em Trong Ca Dao

Thân em như dải lụa đào Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai- Thân em như hạt mưa rào Hạt rơi xuống giếng, hạt vào vườn hoaThân em như hạt mưa sa Hạt vào đài cát hạt ra đồng ngoài- Thân em như trái bần trôi Gió đập sóng dồi biết tấp vào đâu
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hình Ảnh Thân Em Trong Ca DaoHình Ảnh Thân Em Trong Ca Dao- Thân em như dải lụa đàoPhất phơ giữa chợ biết vào tay ai- Thân em như hạt mưa ràoHạt rơi xuống giếng, hạt vào vườn hoaThân em như hạt mưa saHạt vào đài cát hạt ra đồng ngoài- Thân em như trái bần trôiGió đập sóng dồi biết tấp vào đâu- Thân em như giếng giữa đàngNgười khôn rửa mặt, người phàm giữa chân- Thân em như miếng cau khôNgười thanh tham mỏng, người thô tham dày- Thân em như thể cây thôngMùa hè tươi tốt, mùa đông rậm rà- Thân em như củ ấu gaiRuột trong thì trắng, ruột ngoài thì đenAi ơi, nếm thử ma xemNếm ra mới biết rằng em ngọt bùiThân em như trái bưởi bòngĐắng the ngoài vỏ trong lòng ngọt thanhThân em như ớt chín câyCàng tươi ngoài vỏ càng cay trong lòngThân em như Quế giữa rừngThơm tho ai biết ngát lừng ai hayThân em như miếng cau khôNgười thanh tham mỏng kẻ thô tham dàyThân em như giếng giữa đàngNgười khôn rửa mặt người phàm rửa chânThân em như chiếc thuyền be.Chỉnh e gió ngược lại dè sóng xaoThân em như cánh chuồn chuồn.Khi vui nó đậu khi buồn nó bayQua chiều dài lịch sử của dân tộc Việt thì từ thời xa xưa người đàn bà Việt Nam đãtừng đóng một vai trò quan trong trong đời sống thường nhật trên phương diện giađình cũng như xã hội. Hai bà Trưng chẳng phải là người đầu tiên trong lịch sửchống ngoại xâm của dân tộc mà lại thuộc nữ giới hay sao? Sau đó lại còn thêm bàTriệu Thị Trinh. Bà nói: Tôi muốn cưỡi cơn gió mạnh, đạp luồng sóng dữ, chémcá tràng kình ở bể đông chứ không thèm bắt chước người đời cúi đầu cong lưng đểlàm tì thiếp người ta.Khi người Hán áp đặt lên đất nước ta một hệ thống chính trị mới theo cách sống dumục thì người đàn bà Việt đã lần lần mất đi vị thế ngang hàng với nam giới.Qua cái nhìn có tính cách du mục đối với người đàn bà của Hán tộc, thì người đànbà chỉ là kẻ nô lệ không hơn không kém. Sau một nghìn năm dân tộc ta sống dướiách đô hộ của người phương Bắc, xã hội Việt đã ảnh hưởng khá nhiều với nếpsống của họ. Rồi sau nầy vua quan của ta lại lấy Tống nho làm phương châm chochính sách trị nước thì tình cảnh của người đàn bà càng thê thảm hơn.Người đàn bà Việt Nam ngoại trừ vài trường hợp hãn hữu như Phù Thánh LinhNhân Hoàng thái hậu đa số các bà cam chịu kiếp “tam tòng” “tứ đức”Với cái gọng cùm vô hình “Tam tòng Tứ đức” người phụ nữ chỉ biết âm thầm thankhóc cho số phận của mình: “Thân em” hoặc “Em Như” hoặc “Phận Em”.Thân em như ớt chín cây,Càng tươi ngoài vỏ, càng cay trong lòng.Em như trái ớt chín cây,Càng tươi ngoài vỏ, càng cay trong lòng.“Phận em như cá vô lờ,Mắc cái hom chật hẹp biết bao giờ mới lộn ra”.Dù là “thân em” “em như” hay “phận em”, người phụ nữ không có chỗ nương tựađể than vãn, trút bỏ những uẩn ức của mình với ai ngoài với cảnh thiên nhiên, câycỏ, ao hồ, trăng sao, ngay cả những con vật thường ngày tạo thêm công việc chonàng như “con nhện giăng tơ” cũng là cứu cánh cho nàng trút bỏ nỗi lòng.Buồn trông con nhện giăng tơNhện ơi nhện hỡi còn chờ mối aiỞ đây ta không nói đến cấu trúc của Ca Dao về Thân Em, Phận Em và Em Như,mà chỉ nói đến mấu chốt tâm hồn của người phụ nữ qua ba miền đất nước.Xét về mặt nội dung và nhân vật, “thân em, em như hay phận em” là sự so sánhliên tưởng để tìm ra nét giống nhau giữa các đối tượng.Trong ca dao Miền Bắc, với một nền văn hóa lâu đời trải dài từ thời lập quốc, nềntảng của ca dao đã tạo được hình thức trau chuốt, lập luận sắc bén và những néttriết lý sâu xa. Hình ảnh Thân em được so sánh với những hình ảnh như: tấm lụađào, hạt mưa sa, hạt mưa rào, giếng giữa đàng,..Thân em như tấm lụa đào,Dám đâu xé lẻ vuông nào cho ai;Thân em như hạt mưa rào,Hạt rơi xuống giếng hạt vào vườn hoa;Thân em như giếng giữa đàng,Kẻ khôn rửa mặt người phàm rửa chân;Với Ca dao miền Trung thì căn bản đối tượng để so sánh và giãi bài tâm tư khắckhoải qua không gian và thời gian bằng “cá vô lờ, cột đình, áo mới may, hạt caukhô”Thân em như cột đình trungTay dơ cũng quẹt, tay phung cũng chùiThân em như áo mới may,Như cau trăm miếng bỏ trên khay trầu...;Phận em như cá vô lờ,Mắc cái hom chật hẹp biết ngày nào ra;Thân em như miếng cau khô,Kẻ thanh chuộng mỏng, người thô chuộng dày...Thân em như cái chuông vàngĐể trong thành nội có ngàn quân canhTrong ca dao trữ tình của miền Nam, vùng đất mới đặc biệt tại đồng bằng sôngCửu Long, cấu trúc bộc lộ tâm tư qua “Thân em” hoặc “Em Như” hoặc “Phận Em”dựa vào hình ảnh sông nước, ruộng vườn bạt ngàn lại càng đậm đà hơn, thấm thíahơn làm cho kho tàng ca dao dân tộc càng them phong phú, mang đậm nét địaphương. Ví dụ như:- Thân em như thể bèo trôiSóng dập gió dồi, biết ghé vào đâu?- Thân em như trái bần trôiSóng dập gió dồi, biết tấp vào đâu?- Em như bông cải tháng mườiRần rần nở rộ, người người đón mua.- Thân em như cá rô mềLao xao buổi chợ biết về tay a ...