Hình tượng sông Hương

+ Luôn được nhìn nhận và khẳng định trong mối quan hệ với không gian địa lí. Dường như chính sự phong phú của đặc điểm địa lí ở vùng đất mà sông Hương đi qua đã góp phần hình thành nên vẻ đẹp của dòng sông. Vì vậy để thấy được vẻ đẹp phong phú của sông Hương cần xem xét nó trong sự gắn bó với không gian, với địa hình và cảnh thiên nhiên trong từng khoảng thời gian cụ thể.+ Không gian núi rừng Trường Sơn .- Đặc điểm và cấu trúc địa lí: vô cùng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hình tượng sông Hương Hình tượng sông Hương1. Dòng sông xinh đẹp và đa cảm1.1. Vẻ đẹp đa dạng và đầy quyến rũ+ Luôn được nhìn nhận và khẳng định trong mối quan hệ với không gian địa lí. Dườngnhư chính sự phong phú của đặc điểm địa lí ở vùng đất mà sông Hương đi qua đã gópphần hình thành nên vẻ đẹp của dòng sông. Vì vậy để thấy được vẻ đẹp phong phúcủa sông Hương cần xem xét nó trong sự gắn bó với không gian, với địa hình và cảnhthiên nhiên trong từng khoảng thời gian cụ thể.+ Không gian núi rừng Trường Sơn .- Đặc điểm và cấu trúc địa lí: vô cùng phong phú với bóng cây đại ngàn, ghềnh thác,vực sâu, dặm dài chói lọi màu đỏ của hoa đỗ quyên rừng…Tất cả tạo nên một môitrường để thử thách, rèn luyện và hình thành tính cách, tâm hồn cho sông Hương.- Đặc điểm của sông Hương trong môi trường địa lí ấy: dòng chảy khi rầm rộ, khimãnh liệt, khi cuộn xoáy, khi lại dịu dàng và say đắm. Phần hồn riêng của sông đượcbộc lộ trong hành trình và qua đặc điểm dòng chảy là phần hồn của một con người đãtrải qua cả một quá trình trưởng thành từ con gái trở thành bà mẹ: vừa mang sức sốngmãnh liệt và hoang dại, vừa có diện mạo dịu dàng trí tuệ, vừa có tâm hồn trong sángthẳm sâu lại vừa dạt dào một khát vọng tự do.+ Không gian châu thổ vùng Châu Hoá- Đặc điểm địa lí: là sự chuyển tiếp từ vùng đồi núi sang vùng đồng bằng nên rất đadạng về địa hình: có vực sâu, có đồi núi trùng điệp, có thềm đất bãi, có vùng lăng tẩmgiữa mây trời và rừng thông.- Đặc điểm của dòng sông: Như một người con gái đẹp vừa tỉnh giấc mộng đã bộc lộtính cách riêng, tâm hồn riêng- chuyển dòng liên tục, uốn khúc quanh co để tự tìmkiếm và bộc lộ vẻ đẹp riêng của nó. Dòng chảy của sông phẳng lặng, hiền hoà, trầmmặc “như triết lí, như cổ thi”, sắc nước của sông xanh thẳm khi qua lòng vực, phảnchiếu màu sắc của đồi núi, mây trời khi qua những quả đồi “sớm xanh, trưa vàng,chiều tím”, hình thế của sông thay đổi theo hình thế của địa hình, lúc uốn khúc quanhco, lúc lại mềm như tấm lụa.+ Không gian kinh thành Huế:- Đặc điểm địa lí: Huế trong tổng thể là một đô thị cổ nằm suốt dọc 2 bờ sông-nhiềubiền bãi, nhiều cồn đảo và những nhánh sông đào mang nước sông Hương toả đi khắpđô thị.- Đặc điểm của sông: càng trở nên mềm mại, gợi cảm và đa cảm hơn. Dòng chảyhiền hoà, chậm rãi và yên tĩnh như mặt nước hồ. Diện mạo vô cùng xinh đẹp, lộnglẫy với trăm nghìn ánh hoa đăng. Tâm hồn đa cảm: vừa vui tươi khi gặp vùng biễn bãixanh biếc của vùng ngoại ô Kim Long, vừa hiền hoà trong những đường cong quavùng không gian nhiều cồn đảo, vừa ngập ngừng muốn đi muốn ở khi gặp được nétriêng văn hoá Huế, vừa sâu lắng trong những khúc nhạc đêm khuya, vừa mơ màng lưuluyến khi phải rời xa thành phố, vừa vương vấn quyến luyến đến độ phải tạo nên 1khúc quanh để vòng lại thành phố thân thương .1.2. Vẻ đẹp đầy nữ tính và rất mực đa tình:+ Nữ tính: Đây là nét riêng của sông Hương trong cái nhìn riêng của Hoàng Phủ NgọcTường (Sông Đà cũng được nhìn như một con người nhưng là con người với nhữngtính cách hoàn toàn đối lập, vừa hung bạo, vừa trữ tình, lúc như một hung thần, lúcnhư một mĩ nữ xinh đẹp và gợi cảm). Sông Hương cũng có một đời sống và tính cáchphong phú song trong sự phong phú ấy có thể thấy 1 nét thống nhất là chất nữ tính rấtđậm: Khi là một cô gai Digan phóng khoáng và man dại với bản lĩnh gan dạ, tâm hồntự do và trong sáng, khi là một người con gái đẹp ngủ mơ màng, khi là người con gáidịu dàng của đất nước, khi là người mẹ phù sa của một vùng văn hoá xứ sở với mộtsắc đẹp dịu dàng và trí tuệ. Dù ở bất kỳ trạng thái tồn tại nào, sông Hương trong cảmnhận của Hoàng Phủ Ngọc Tường vẫn đầy nữ tính. Nữ tính không chỉ ở vẻ ngoài xinhđẹp hiền hoà hay ở tâm hồn trong sáng mạnh mẽ. Chất nữ tính đậm đà nhất của sôngHương nằm trong chính đời sống tình cảm rất riêng của nó để trở thành 1 con sông rấtmực đa tình.+ Đa tình: Ngay từ đầu bài tuỳ bút, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã có một cảm nhận rấtđộc đáo về sông Hương trong mối quan hệ với thành phố của nó-đó là quan hệ củamột cặp tình nhân lý tưởng trong Truyện Kiều “tìm kiếm và đuổi bắt, hào hoa và đammê, thi ca và âm nhạc”. Sông Hương sau đó vẫn được nhà văn khẳng định “là Kiều,rất Kiều”- nghĩa là không chỉ xinh đẹp, tài hoa mà còn đa tình và say đắm. Từ góc nhìnmang tính phát hiện này, nhà văn đã hình dung ra cuộc hành trình của sông Hương làcuộc hành trình tìm kiếm người tình mong đợi- một cuộc hành trình gian truân và cũngkhông hề ngắn ngủi, một cuộc hành trình tìm kiếm có ý thức để đi tới nơi gặp thànhphố tương lai của nó. Trong cuộc hành trình ấy, sông Hương có lúc trầm mặc, có lúcdịu dàng, cũng có lúc mãnh liệt mạnh mẽ…Song nó chỉ thực “vui tươi” khi đến ngoạiô thành phố, chỉ yên tâm khi nhìn thấy chiếc cầu trắng của thành phố in ngần trên nềntrời. Gặp được thành phố người tình mong đợi rồi, con sông trở nên duyên dáng ý nhịtrong cái cách “uốn một cánh cung rất nhẹ sang cồn Hến ”, cái đường cong “như mộttiếng vâng không nói ra của tình yêu”. Cũng như Kiều khi gặp chàng Kim ở hội ĐạpThanh, sông Hương qua Huế bỗng ngập ngừng như muốn đi, muốn ở để ánh hoa đăngchao nhẹ trên mặt nước “như những vấn vương của một nỗi lòng”.Và cũng như Kiều trong đêm tự tình với Kim Trọng, sông Hương đã rời khỏi kinhthành lại đột ngột đổi dòng, rẽ ngoặt sang hướng đông- tây để gặp lại thành phố 1 lầncuối. Cái khúc quanh bất ngờ ấy, trong cảm nhận đầy lãng mạn của Hoàng Phủ NgọcTường đã trở thành nỗi vương vấn, thành chút lẳng lơ kín đáo của tình yêu, là hànhđộng chí tình của người con gái để gặp lại người tình, nói lời thề chưa kịp nói mà âmvang lời thề ấy cho đến giờ vẫn ngân nga vang vọng trên mặt sông thành những câu hò“Còn non, còn nước, còn dài, còn về, còn nhớ…”. Cần hiểu đây không thuần túy chỉ làtưởng tượng lãng mạn của một tâm hồn nghệ sĩ vốn rất say những trang Kiều, đâycòn là cách nhìn của một trí thức vốn hiểu thấu cả dòng sông và con người của xứ sởmình.Khi con sông được hiểu là mang trong nó li ...