Ho Lâu Do Cảm, Cúm

Ho đứng hàng thứ năm trong các lý do khiến chúng ta đi tìm bác sĩ. Hàng năm người ở Mỹ tiêu hơn 600 triệu đô-la tiền thuốc ho. Chúng ta đang trong mùa lạnh, mùa ho. Người bệnh ho, bác sĩ cũng ho. Cứ như pháo nổ. Ho ngủ không được, ho trong chỗ làm ai nhìn cũng sợ (nhưng rồi vài ngày sau họ cũng phát ho, còn hơn cả mình!). Ho phát bực, rồi buồn cả bác sĩ sao không cho trụ sinh, không chích thuốc cho mau hết ho....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ho Lâu Do Cảm, CúmHo Lâu Do Cảm, CúmBác sĩ Nguyễn văn Đức, Chuyên Khoa Nội ThươngHo đứng hàng thứ năm trong các lý do khiến chúng ta đi tìm bác sĩ. Hàng năm người ởMỹ tiêu hơn 600 triệu đô-la tiền thuốc ho.Chúng ta đang trong mùa lạnh, mùa ho. Người bệnh ho, bác sĩ cũng ho. Cứ như pháo nổ.Ho ngủ không được, ho trong chỗ làm ai nhìn cũng sợ (nhưng rồi vài ngày sau họ cũngphát ho, còn hơn cả mình!). Ho phát bực, rồi buồn cả bác sĩ sao không cho trụ sinh,không chích thuốc cho mau hết ho.Ho được phân làm 3 loại tùy thời gian xảy ra bao lâu: ho cấp tính (acute cough), ho báncấp tính (subacute cough) còn gọi là ho kéo dài (prolonged cough), và ho kinh niên(chronic cough). (Đi khám bệnh, bạn nhớ cho bác sĩ biết bạn ho đã bao lâu, để bác sĩ dễđịnh bệnh, nghĩ đến những nguyên nhân nào khiến bạn ho. Yếu tố thời gian bao giờ cũngquan trọng hàng đầu trong y khoa.)Ho cấp tính kéo dài dưới 3 tuần, thường do một bệnh nhiễm đường hô hấp cấp tính (acuterespiratory tract infection), như cảm, cúm mùa này. Thường, khi chúng ta bị cảm, cúm,chúng ta ho một hai tuần, nhưng những trường hợp cảm, cúm ho lai rai đến 3 tuần cũngkhông phải ít.Ho bán cấp tính (ho kéo dài) là những trường hợp chúng ta tiếp tục ho đến 8 tuần lễ. Nếukhông có triệu chứng gì quan trọng khác, và thăm khám kỹ cũng chẳng tìm thấy gì lạlắm, thường ho bán cấp tính cũng gây do cảm, cúm. Một số trường hợp cảm, cúm gây hođến 7-8 tuần.Ho kinh niên là những trường hợp ho trên 8 tuần. Ba nguyên nhân thường hay gây hokinh niên là nước sau mũi chảy xuống cổ họng (postnasal drip, do viêm mũi, viêm cácxoang quanh mũi), suyễn, và bệnh dội ngược bao tử – thực quản (gastro-esophagealreflux disease).Bài này, chúng ta bàn về cái ho cứ tiếp tục làm phiền ta sau khi nhiễm cảm, cúm.Nguyên nhânCảm (cold) hay cúm (flu), do siêu vi, khiến đường hô hấp của chúng ta viêm, và ta ho.Cái ho do cảm, cúm lắm lúc kéo dài đến 2-3 tuần lễ. Thỉnh thoảng, ta còn tiếp tục ho lairai lâu hơn nữa.Đường hô hấp bị viêm do siêu vi cảm, cúm có khi nhiều tuần sau vẫn chưa lành, khiếncác ống thở trở thành nhạy ứng hơn với những tác nhân gây ho bên ngoài, như khí lạnh,khói thuốc, ... Bình thường không sao, nay mới cảm, cứ hít tí khí lạnh, ngửi chút khóithuốc, ta lại ho.Cảm, cúm cũng có thể khiến nước sau hốc mũi ta cứ chảy xuống họng một thời gian dài,khiến ta tiếp tục ho.Chữa trịSự chữa trị ho cấp tính (dưới 3 tuần) và bán cấp tính (từ 3 đến 8 tuần) gây do cảm, cúmcần sự hiểu biết và kiên nhẫn của chúng ta.Cái ho cấp tính do cảm, cúm có thể rất dữ trong 1-2 tuần đầu, liên miên khiến ta khôngngủ được ban đêm, ban ngày cũng khó làm việc. Lúc ho đang dữ nhất như vậy, thuốc hokhông giúp nhiều lắm, nhiều vị trong chúng ta nghĩ phải cần đến trụ sinh, hoặc chíchthuốc. Nhưng khổ nỗi, trụ sinh không giúp gì cả, vì trụ sinh chỉ đánh được vi trùng (nhưtrong các bệnh sưng phổi, viêm xoang quanh mũi, bệnh ho gà), còn cảm, cúm là bệnh dosiêu vi. Việc dùng trụ sinh bừa đi, mong cho cái ho nó chóng bớt hoàn toàn không đúng,ngược lại còn có hại, vì thêm tốn kém, phải chịu những phản ứng phụ của thuốc, và làmcác vi trùng trở thành kháng thuốc trụ sinh, khi sưng phổi hoặc viêm xoang quanh mũithực sự xảy ra, ta phải đổi trụ sinh mới, đắt tiền hơn và có thể gây phản ứng phụ nhiềuhơn. Còn thuốc chích, chẳng có thuốc chích nào giúp bớt ho. (Nếu bác sĩ đề nghị chíchthuốc cho bạn để bạn mau bớt ho, bạn nên xin tên thuốc chích, và tham khảo trên Internetxem thuốc chích này có đúng để chữa ho khi bị cảm, cúm không. Thời buổi Internet,chúng ta kiểm chứng được việc làm đúng, sai của bác sĩ dễ dàng.)Sau 1-2 tuần, thường cái ho do cảm, cúm sẽ hết hẳn, hoặc dịu bớt, sang thể bán cấp tính,kéo dài thêm một thời gian vài tuần nữa. Sự chữa trị trong giai đoạn bán cấp tính nàycũng rất cần sự kiên nhẫn. Nếu ho ít, có vẻ như đang bớt dần, ta không cần chữa. Ho cònnhiều, tùy trường hợp, ta có thể thử dùng cách chữa ngăn nước sau mũi khỏi chảy xuốnghọng và/hoặc chữa như chữa suyễn (dùng các thuốc xịt làm dãn ống phổi, thuốc xịtatrovent, hoặc thuốc steroid). Trụ sinh trong giai đoạn này cũng không ăn thua gì, trừ khicó sưng phổi, viêm xoang xảy ra, hoặc có dấu chứng ta nghi do bệnh ho gà (sau 2 tuầnvẫn còn ho từng cơn dữ đội, khi thở vào có tiếng rít đặc biệt của bệnh ho gà, ói mửa saukhi ho). Bác sĩ không nên dùng trụ sinh để làm vui lòng người bệnh, song ôn tồn giảithích cho người bệnh hiểu rõ cơ chế gây ho sau khi nhiễm cảm, cúm.Ho vì cảm, cúm thường mau chóng hết, tuy có khi lai rai đến 7-8 tuần hay hơn (nếu vẫnkhỏe, không nóng sốt, khó thở, bạn không nên hãi sợ sao ho lâu). Chúng ta chữa cái hodây dưa do cảm, cúm với thuốc ho, thuốc ngăn nước mũi chảy xuống họng, hay các thuốcdùng chữa suyễn, và với sự kiên nhẫn.Bác sĩ Nguyễn Văn Đức, Chuyên Khoa Nội Thương8748 E. Valley Blvd., Ste HRosemead, CA 91770Tel: (626) 288-3306Copyright, 2009. Muốn phổ biến bài viết này, cần xin phép tác giả và xin ghi rõ nguồn YDược Ngày Nay, www.yduo ...