Hóa phân tích : Lý thuyết và thực hành part 10

Nguyên tố chỉ có một mức oxy hóa (hay một hóa trị) tạo acid: Acid Tên nguyên tố + ic Ví dụ: H3BO3 acid boric H2CO3 acid carbonic + Nguyên tố có hai mức oxy hóa (hay hai hóa trị) tạo acid: Mức oxy hóa thấp: Acid Tên nguyên tố + ơ Mức oxy hóa cao: Acid Tên nguyên tố + ic Ví dụ: H3PO3 acid phosphorơ H3AsO3 acid arsenơ H2SnO2 acid stanơ Mức oxy hóa thấp nhất: Mức oxy hóa cao hơn: Mức oxy hóa cao nhất: Ví dụ: H2SO2 acid hyposulfurơ (tên riêng: acid sulfoxylic) H2SO3 acid sulfurơ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hóa phân tích : Lý thuyết và thực hành part 10 − §äc theo quy ®Þnh chung: + Nguyªn tè chØ cã mét møc oxy hãa (hay mét hãa trÞ) t¹o acid: Acid Tªn nguyªn tè + ic VÝ dô: H3BO3 acid boric H2CO3 acid carbonic + Nguyªn tè cã hai møc oxy hãa (hay hai hãa trÞ) t¹o acid: Møc oxy hãa thÊp: Acid Tªn nguyªn tè + ¬ Møc oxy hãa cao: Acid Tªn nguyªn tè + ic VÝ dô: H3PO3 acid phosphor¬ H3PO4 acid phosphoric H3AsO3 acid arsen¬ H3AsO4 acid arsenic H2SnO2 acid stan¬ H2SnO3 acid stanic + Nguyªn tè cã ba møc oxy hãa (hay ba hãa trÞ) t¹o acid: Møc oxy hãa thÊp nhÊt: Acid Hypo + Tªn nguyªn tè + ¬ Møc oxy hãa cao h¬n: Acid Tªn nguyªn tè + ¬ Møc oxy hãa cao nhÊt: Acid Tªn nguyªn tè + ic VÝ dô: H2SO2 acid hyposulfur¬ (tªn riªng: acid sulfoxylic) H2SO3 acid sulfur¬ H2SO4 acid sulfuric + Nguyªn tè cã bèn møc oxy hãa (hay bèn hãa trÞ) t¹o acid: Møc oxy hãa thÊp nhÊt: Acid Hypo + Tªn nguyªn tè + ¬ Møc oxy hãa cao h¬n: Acid Tªn nguyªn tè + ¬ Møc oxy hãa cao h¬n n÷a: Acid Tªn nguyªn tè + ic Møc oxy hãa cao nhÊt: Acid Per + Tªn nguyªn tè + ic VÝ dô: HClO acid hypoclor¬ HClO2 acid clor¬ HClO3 acid cloric HClO4 acid percloric 291 Chó ý: 1. Tªn nguyªn tè t¹o acid ph¶i ®äc theo gèc tªn quèc tÕ. 2. TiÕp ®Çu per cßn ®Ó chØ c¸c chÊt cã liªn kÕt O-O, nhiÒu oxy h¬n b×nh th−êng. VÝ dô: → BaO Bari oxyd BaO2 Bari peroxyd H2SO4 acid sulfuric → H2SO5 acid persulfuric → H2O Hydro oxyd H2O2 Hydro peroxyd H O-H O O O O Ba S H O O-O-H ; O ; 3. ë cïng mét hãa trÞ t¹o acid, nÕu: − Ýt n−íc h¬n: thªm tiÕp ®Çu meta − NhiÒu n−íc h¬n: thªm tiÕp ®Çu ortho VÝ dô: HPO3 acid metaphosphoric; H3PO4 acid orthophosphoric HAlO2 acid metaaluminic; H3AlO3 acid orthoaluminic (Theo thãi quen, Ýt sö dông tiÕp ®Çu ng÷ ortho nÕu acid võa ®ñ n−íc d¹ng bÒn, ch¼ng h¹n, H3PO4 chØ ®äc lµ acid phosphoric). 4. §ång ®a acid lµ nh÷ng acid mµ mçi O2- ®−îc thay thÕ bëi gèc acid (cã ®iÖn tÝch t−¬ng ®−¬ng) cña chÝnh acid ®ã. §äc tªn ®ång ®a acid: dïng c¸c tiÒn tè di, tri, tetra, penta… ®Ó chØ sè gèc acid cã trong ph©n tö acid. VÝ dô: H2SO4 (acid sulfuric) → H2SO3O2- → H2SO3.SO4 → H2S2O7 (acid disulfuric). NÕu thay 2O2- b»ng hai gèc SO42-, t¹o H2S3O10 (acid trisulfuric)…. thay tiÕp c¸c O2- ®−îc H2SnO3n+1 (acid polysulfuric). T−¬ng tù, H2CrO4 (acid cromic) → H2CrO3O2- → H2CrO3CrO4 → H2Cr2O7 (acid dicromic) HoÆc H3PO4 (acid phosphoric) → H3PO3.O2- → H3PO3.HPO42- → H4P2O7 (acid diphosphoric) …. → Hn+2PnO3n+1 (acid polyphosphoric). 5. DÞ ®a acid lµ nh÷ng acid mµ mçi O2- ®−îc thay thÕ bëi gèc acid (cã ®iÖn tÝch t−¬ng ®−¬ng) cña mét acid kh¸c. 292 §äc tªn dÞ ®a acid: Dïng c¸c tiÒn tè di, tri, tetra, penta… ®Ó chØ sè nguyªn tö cña nguyªn tè (mang ®u«i O) míi thay vµo trong gèc, tªn cña acid ban ®Çu ®−îc gi÷ nguyªn. VÝ dô: H2CrO4 (acid cromic) → H2CrO3.O2- → H2CrO3.S2- → H2SCrO3 (acid sulfocromic) H2SO4 (acid sulfuric) → H2SO3.O2- → H2SO3.S2- → H2S2O3 (acid thiosulfuric). L−u huúnh (S) cßn ®äc lµ thio khi thay thÕ O trong c¸c hîp chÊt kh¸c. H2CO3 (acid carbonic) → H2CS3 (acid trithiocarbonic). b. Hydroxyd base: R(OH)n R lµ nguyªn tè hay mét gèc cã møc oxy hãa d−¬ng thÊp ®Ó t¹o tÝnh base. − Theo quy ®Þnh: Tªn nguyªn tè (sè oxy hãa) hydroxyd VÝ dô: Fe(OH)2 s¾t(II) hydroxyd Cr(OH)3 Crom(III) hydroxyd NaOH Natri hydroxyd Ca(OH)2 Calci hydroxyd NH4OH Amoni hydroxyd − Tªn riªng: NaOH xót; KOH potat; NH4OH dung dÞch amoniac. 2.2.3. Muèi cña oxoacid − Quy ®Þnh: Tªn cation(sè oxy hãa) tªn gèc acid Acid cã ®u«i ¬ → gèc acid cã ®u«i it Acid cã ®u«i ic → gèc acid cã ®u«i at vµ gi÷ nguyªn c¸c tiÕp ®Çu cña acid (nÕu cã) ë gèc acid. VÝ dô: NaClO Natri hypoclorit Co2(SO4)3 Cobalt(III) sulfat Ca(ClO2)2 Calci clorit N a 2S 2O 3 Natri thiosulfat KClO3 Kali clorat K NO 2 Kali nitrit NH4IO3 Amoni iodat NaNO3 Natri nitrat Mg(ClO4)2 Magnesi perclorat K2CrO4 Kali cromat 293 Fe(BrO4)3 S¾t(III ...