HOẠ SĨ HOÀNG TÍCH CHÙ (1912 2003) GIẢI THƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VĂN HỌC - NGHỆ THUẬT

Ngày 1/9/2000 Chủ tịch Nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam Trần Đức Lương ký quyết định trao tặng hoạ sĩ Hoàng Tích Chù Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật (đợt 2) cho các tác phẩm: Tổ đổi công cấy lúa - sơn mài (1958), Bác Hồ HOÀNG TÍCH CHÙ - Bác Hồ trồng trồng cây với thiếu nhi - sơn mài cây với thiếu nhi - sơn mài, 1972 (1971), Mùa gặt - sơn mài (1970), Đêm hậu cứ - sơn mài (1966). Hội đồng Giải thưởng Hồ Chí Minh đã nhận xét:...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
HOẠ SĨ HOÀNG TÍCH CHÙ (1912 2003) GIẢI THƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VĂN HỌC - NGHỆ THUẬT HOẠ SĨ HOÀNG TÍCH CHÙ (1912 - 2003) GIẢI THƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VĂN HỌC - NGHỆ THUẬT Ngày 1/9/2000 Chủ tịch Nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam Trần Đức Lương ký quyết định trao tặng hoạ sĩ Hoàng Tích Chù Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật (đợt 2) cho các tác phẩm: Tổ đổi công cấy lúa - sơn mài (1958), Bác Hồ HOÀNG TÍCH CHÙ - Bác Hồ trồng trồng cây với thiếu nhi - sơn mài cây với thiếu nhi - sơn mài, 1972 (1971), Mùa gặt - sơn mài (1970), Đêm hậu cứ - sơn mài (1966). Hội đồng Giải thưởng Hồ Chí Minh đã nhận xét: Ông là tác giả chuyên vẽ tranh sơn mài về Bác Hồ, về kháng chiến, phong cảnh quê hương với tình cảm trong sáng và có công phu khai thác vốn nghệ thuật sơn mài Việt Nam. Tác phẩm của ông đã đạt được nghệ thuật cao. Ông đã có công giảng dạy, đào tạo nhiều học sinh nay trở thành những hoạ sĩ có tên tuổi ở Việt Nam . Hoạ sĩ Hoàng Tích Chù sinh ngày mùng 1 tết Nhâm Tý (18 tháng 2 năm 1912) tại Tân Hồng, Từ Sơn, Bắc Ninh, mất ngày 25 tháng 9 năm Quý Mùi (22/10/2003), thọ 93 tuổi. Ông sinh trưởng trong một gia đình có truyền thống yêu nước. Bố là Hoàng Tích Phụng - nhà nho đã đỗ tú tài, tham gia phong trào Đông Kinh Nghĩa Thục, sau làm Tri huyện, về hưu sớm, mất năm 1940 (73 tuổi). Mẹ là bà Lê Thị Miên - bần nông, nội trợ, mất năm 1964 (83 tuổi). Năm hơn 10 tuổi, ông ra Hà Nội ở với người họ hàng để trọ học. Năm 20 tuổi làm cho một ban kịch để lấy tiền học vẽ. Sau khi diễn vở Con mèo đen ông không được nhà trường cho học tiếp. Năm 24 tuổi ông vào học tại Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương khoá 11(1936 – 1941), cùng học với ông có các hoạ sĩ Nguyễn Tiến Chung, Nguyễn Văn Tỵ, Bùi Trang Chước, nhà điêu khắc Trần Văn Lắm… Khi học năm thứ 2 ông nhận được giải thưởng đi vẽ ở Campuchia. Ba tháng ở Campuchia ông đã sáng tác được nhiều tác phẩm về di tích Ăngco, sư sãi, con người cảnh vật của đất nước Campuchia tại Phnôngpênh, Xiêm Riệp và tham gia trưng bày một triển lãm cùng với hoạ sĩ Bùi Trang Chước, Nguyễn Văn Huệ, tác phẩm trưng bày tại triển lãm của ông đã đoạt được giải thưởng Ăngco. Sau khi tốt nghiệp Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, ông mở xưởng vẽ sơn mài ở Hà Nội và năm 1943 ông tham gia triển lãm Salon Unique (Duy nhất) và triển lãm FARTA, một tổ chức của các hoạ sĩ Việt Nam có tinh thần dân tộc với biểu trưng Ngôi đình – mái nhà chung của người hoạ sĩ Việt Nam; sáng tác tác phẩm Cảnh chùa Thầy – bình phong sơn mài -1943 hiện lưu giữ tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam. Trong thời gian đi học, ông đã tham gia hoạt động cách mạng ngay từ thời kỳ Mặt trận bình dân trong Hội truyền bá quốc ngữ, làm công tác trí thức vận và công vận đỏ ở xưởng in (theo tự thuật của ông, thời gian này ông đã tham gia Đảng cộng sản Đông Dương năm 1936 và lần thứ hai năm 1941). Ngày 19 tháng 8 năm 1945 Cách mạng tháng Tám thành công ở Hà Nội, tiếp đó là ở nhiều tỉnh thành khác trong cả nước. Ngày 2/9/1945 tại Quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc bản tuyên ngôn độc lập, khai sinh ra Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hoà. Trong những ngày sôi sục khí thế cách mạng, Hội Văn hoá cứu quốc Việt Nam đã tổ chức Triển lãm Văn hoá tại Nhà Khai trí Tiến Đức (nay là số nhà 16 Lê Thái Tổ, Hà Nội). Tại triển lãm này ông đã trưng bày tác phẩm Hoa đăng - sơn dầu, vẽ bốn cô gái Hà Nội với những chiếc đèn lồng, đang vui mừng, phấn khởi chuẩn bị ngày lễ độc lập, nhà sưu tập Đức Minh đã sưu tập tác phẩm này. ông tham gia Hội Văn hoá cứu quốc và sáng tác tranh cổ động Độc lập hay là chết . Nhân dịp kỷ niệm một năm ngày thành lập Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tháng 8/1946 ông gửi tác phẩm Nữ sinh cắp tráp và Vịnh Hạ Long đến tham dự Triển lãm Mỹ thuật tháng Tám. Tại triển lãm này ông đoạt được Giải thưởng Chính phủ (1000đ) cùng với hoạ sĩ Trần Văn Cẩn và nhà điêu khắc Nguyễn Thị Kim Năm 1946 ông cùng với hoạ sĩ Tô Ngọc Vân, Trần Văn Cẩn, Nguyễn Văn Tỵ được Nhà nước giao thành lập Trường cao đẳng Mỹ thuật đầu tiên của nước Việt Nam dân chủ cộng hoà. Nhưng một thời gian ngắn sau đó toàn quốc kháng chiến bùng nổ, ông cùng nhiều văn nghệ sĩ khác lên Việt Bắc ở khu 12, làm trong xưởng tranh khắc mộc, ban kịch Phương Đông, vào Vệ Quốc đoàn. Nhưng để tập trung vào công tác mỹ thuật nên cuối năm đó ông đã chuyển ra ngoài quân đội. Ông vẽ tranh cho Uỷ ban kháng chiến hành chính khu 12, phụ trách các lớp học vẽ và xưởng vẽ tuyên truyền. Năm 1949 ông theo bạn vào Hà Nội làm công việc. Theo ông Nguyễn Bắc cán bộ hoạt động bí mật nội thành Hà Nội, nguyên Giám đốc Sở Văn hoá Hà Nội thì “năm 1951, thực dân Pháp và chính quyền ‘quốc gia’ mời các anh Lương Xuân Nhị, Nguyễn T ...