Hoa silicat: Chương 1 (Phần II)

Tham khảo sách hoa silicat: chương 1 (phần ii), kỹ thuật - công nghệ, hoá học - dầu khí phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hoa silicat: Chương 1 (Phần II)Chöông 1: Nhöõng khaùi nieäm cô baûn 87PHAÀN THÖÙ HAI GIAÛN ÑOÀ CAÙC HEÄ SILICATCHÖÔNG 1 NHÖÕNG KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN 1.1 CAÂN BAÈNG CUÛA HEÄ ÑOÀNG THEÅ Heä ñoàng theå laø moät heä caùc caáu töû taïo neân heä naèm trong cuøng moät pha loûng haycuøng moät pha khí vaø giöõa caùc caáu töû khoâng coù beà maët phaân chia giôùi haïn vôùi nhau. Ví duï: hoãn hôïp khí laø moät heä ñoàng theå. Phaûn öùng giöõa caùc khí vôùi nhau, hay giöõa caùc dung dòch tan laãn voâ haïn laø phaûnöùng trong heä ñoàng theå. Ngöôïc laïi neáu trong moät heä maø coù phaûn öùng giöõa khí vaø raén,hay raén vaø loûng…goïi laø heä dò theå vì caùc phaàn taïo thaønh heä bò taùch bieät nhau bôûi moätmaët giôùi haïn. Phaûn öùng ñoàng theå coù tröôøng hôïp thuaän chieàu (phaûn öùng tieán tôùi voâ cuøng) haythuaän nghòch (phaûn öùng theo hai chieàu ôû cuøng moät ñieàu kieän nhö nhau). Ví duï: ôû nhieät ñoä cao khí cacbonit (CO2) seõ taùc duïng vôùi hydro (H2) ñeå taïothaønh oxit cacbon vaø nöôùc CO 2 + H 2 CO + H 2 O (1) Khí CO2 phaûn öùng vôùi H2 ôû 12000C ñeå taïo thaønh CO vaø H2O laøm cho soá phaântöû CO2, H2 ngaøy caøng giaûm vaø soá phaân töû CO vaø H2O ngaøy caøng taêng leân. Neáu löôïngphaân töû CO vaø H2O taêng leân quaù nhieàu seõ coù thôøi gian naøo ñoù xaûy ra phaûn öùngngöôïc laïi CO taùc duïng vôùi H2O taïo thaønh CO vaø H2. Do ñoù phaûn öùng treân seõ ngöøngkhi löôïng vaät chaát tham gia phaûn öùng baèng löôïng vaät chaát taïo thaønh sau phaûn öùng,khi ñoù giöõa caùc vaät chaát tham gia phaûn öùng vaø vaät chaát taïo thaønh sau phaûn öùng taïoneân moät caân baèng ñoäng hoïc. Töø ñoù ta ruùt ra keát luaän: “Caân baèng cuûa moät heä laø traïng thaùi cuûa vaät chaát trong phaûn öùng khi coù toác ñoäphaûn öùng thuaän baèng toác ñoä phaûn öùng nghòch”. Trong ñieàu kieän aùp suaát, nhieät ñoä, noàng ñoä nhö nhau thì heä naèm ôû traïng thaùicaân baèng beàn. Nhöng neáu ta thay ñoåi nhieät ñoä, aùp suaát, hay noàng ñoä thì caân baèng bòphaù vôõ, sau ñoù noù laïi laäp neân caân baèng khi taïo neân moät tyû leä töông öùng giöõa caùc vaätchaát tham gia phaûn öùng saûn phaåm taïo thaønh sau phaûn öùng. Toùm laïi: caân baèng cuûa moät heä coù theå phuï thuoäc vaøo ba yeáu toá cô baûn: nhieät ñoä,aùp suaát, vaø noàng ñoä. Xeùt phöông trình phaûn öùng sau: A + B C + D (2) Taïi thôøi ñieåm caân baèng toác ñoä phaûn öùng thuaän baèng toác ñoä phaûn öùng nghòch(V1 = V2). A + B ⎯⎯ V1 →C + D C + D ⎯⎯ V2 →A + B 87Chöông 1: Nhöõng khaùi nieäm cô baûn 88 Toác ñoä cuûa phaûn öùng löôõng phaân töû tæ leä vôùi tích soá noàng ñoä cuûa vaät chaát thamgia phaûn öùng: V1 = K .CA .CB V2 = K .CC .CD trong ñoù CA: noàng ñoä chaát A CB: noàng ñoä chaát B CC: noàng ñoä chaát C CD: noàng ñoä chaát D Taïi thôøi ñieåm caân baèng ta coù V1 = V2, do ñoù K .CA.CB = K .CC .CD hay CA .CB K = (3) CC .CD K K C .C ta kyù hieäu: = K C , töø ñoù phöông trình treân seõ laø A B = K C (4) K CC .CD keát quaû laø “Taïi thôøi ñieåm caân baèng tyû leä giöõa tích soá noàng ñoä vaät chaát ban ñaàutreân tích soá noàng ñoä vaät chaát cuoái laø moät ñaïi löôïng khoâng ñoåi goïi laø haèng soá caânbaèng” –tyû leä treân bieåu thò ñònh luaät taùc duïng khoái löôïng. Khi xeùt toång quaùt, ta coù: mA + nB pC + qD (5) (m, n, p, q) heä soá chæ löôïng phaân töû vaät chaát coù trong phaûn öùng töø ñoù ta ruùt ra: CmA .CBn = KC (6) CCp .CqD Heä soá chuyeån thaønh muõ thöøa Kyù hieäu Noàng ñoä CA cuûa vaät chaát A laø [A] Noàng ñoä CB cuûa vaät chaát B laø [B] Noàng ñoä CC cuûa vaät chaát C laø [C] Noàng ñoä CD cuûa vaät chaát D laø [D] A m .Bn Thay vaøo (6), ta coù = KC (7) ...