Hóa silicat: Chương 2 (Phần III)

Tác dụng của hoá học trong hỗn hợp vật chất rắn có những đặc tính riêng biệt: phản ứng xảy ra trên bề mặt phân chia của các pha rắn, mang đặc tính dị thể và phụ thuộc vào sự phân bố không gian của phối liệu hay của những tác nhân phản ứng và do sự tác dụng liên kết với pha mới xuất hiện có thành phần hoá học thay đổi.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hóa silicat: Chương 2 (Phần III) Chöông 2: Cô cheá phaûn öùng traïng thaùi raén CHÖÔNG 2 CÔ CHEÁ PHAÛN ÖÙNG TRAÏNG THAÙI RAÉN Taùc duïng hoaù hoïc trong hoãn hôïp vaät chaát raén coù nhöõng ñaëc tính rieâng bieät: phaûn öùng xaûy ra treân beà maët phaân chia cuûa caùc pha raén, mang ñaëc tính dò theå vaø phuï thuoäc vaøo söï phaân boá khoâng gian cuûa phoái lieäu hay cuûa nhöõng taùc nhaân phaûn öùng vaø do söï taùc duïng lieân keát vôùi pha môùi xuaát hieän coù thaønh phaàn hoaù hoïc thay ñoåi. Theo huùt- tích quaù trình taùc duïng cuûa taùc nhaân phaûn öùng trong vaät chaát raén coù theå chia laøm 6 giai ñoaïn chính. a) Bao phuû- tieáp xuùc cuûa caùc haït vôùi nhau gaây cho caùc taùc nhaân tieán tôùi nhöõng vò trí tieáp xuùc. b) Giai ñoaïn hoaït hoùa laàn thöù nhaát- taïo neân maøng nguyeân toá töø nhöõng ion linh ñoäng (ion chuyeån ñoäng) cuûa nhöõng caáu töû linh ñoäng hôn ñeán beà maët nhöõng haït keùm linh ñoäng hôn cuûa loaïi caáu töû keùm linh ñoäng. c) Phaù vôõ hoaït tính- söï giaûm tính linh ñoäng cuûa nhöõng haït vaät chaát beân trong maøng môùi taïo thaønh do keát quaû taêng löïc lieân keát cuûa chuùng vôùi maïng löôùi cuûa caáu töû bò bao phuû vaø nhöõng vaät chaát bao phuû trôû neân baõo hoøa treân beà maët chaát bao phuû. d) Giai ñoaïn hoaït hoùa laàn thöù hai- baét ñaàu quaù trình khuyeách taùn cuûa caáu töû linh ñoäng hôn vaøo beân trong maïng löôùi cuûa caáu töû keùm linh ñoäng. e) Taïo thaønh saûn phaåm tinh theå cuûa phaûn öùng, maïng löôùi saûn phaåm phaûn öùng môùi taïo thaønh coù nhieàu khuyeát taät veà caáu truùc. g) Ñieàu chænh khuyeát taät maïng löôùi cuûa saûn phaåm môùi taïo thaønh. Nghieân cöùu quaù trình taïo thaønh pha môùi do keát quaû xaûy ra phaûn öùng vaät chaát ôû traïng thaùi raén chöùng toû ñieàu quan troïng laø kieåm tra caùc giai ñoaïn cuûa quaù trình phaûn öùng khi xuaát hieän vaø phaùt trieån maàm tinh theå cuûa pha môùi. Toùm laïi quaù trình dieãn bieán bao goàm: taïo neân nhöõng maàm, taâm cuûa phaûn öùng, söï phaùt trieån nhöõng taâm ñoù thaønh nhöõng nhaân vaät chaát beàn vöõng cuûa saûn phaåm vaø phaùt trieån maïng khoâng gian cuûa caùc nhaân taïo thaønh ñeå taïo neân maët phaân chia giöõa pha cuõ vaø pha môùi. Treân beà phaân chia hai pha hoaøn toaøn ngaên caûn quaù trình taïo neân nhöõng maàm cuûa pha môùi. Nhieàu coâng trình nghieân cöùu cuûa caùc taùc giaû ñaõ keát luaän: trong tröôøng hôïp toång quaùt thì quaù trình hoùa lyù bieán ñoåi (chuyeån hoùa) trong hoãn hôïp vaät chaát raén coù theå goàm nhöõng giai ñoaïn cô baûn sau: 1- Söï xuaát hieän nhöõng khuyeát taät laøm tôùi maïng löôùi tinh theå. 2- Ñieàu chænh laïi maïng löôùi do söï bieán ñoåi thuø hình. 3- Taïo thaønh dung dòch raén vaø phaân huûy dung dòch raén. 4- khuyeách taùn ngoaïi, noäi vaø beà maët. 5- Keát khoái, giai ñoaïn nghæ vaø taûi keát tinh. 202 Chöông 2: Cô cheá phaûn öùng traïng thaùi raén 6- Noùng chaûy, hoøa tan caùc caáu töû cuûa heä trong hoãn hôïp noùng chaûy. 7- Keát tinh pha môùi trong pha loûng. 8- Thaêng hoa, bay hôi. 9- Phaân ly, phaân huûy. 10- Taùc duïng hoaù hoïc. Vì theá muoán hieåu bieát baûn chaát vaø ñieàu kieän xaûy ra phaûn öùng vaät chaát trong hoãn hôïp vaät chaát traïng thaùi raén caàn phaûi nghieân cöùu cô cheá vaø quy luaät nhöõng quaù trình cô baûn , neáu vaät chaát traïng thaùi raén ñaõ phaùt hieän ra nhöõng chæ soá khoâng hôïp lyù cuûa lyù thuyeát Tamman- Hecvan ôû chôõ chæ coù moät phaàn thöïc chaát cuûa quaù trình xaûy ra phaûn öùng trong traïng thaùi raén khi nung noùng coù theå daãn tôùi taïo neân caáu truùc cuûa pha raén môùi. 203