Hoa văn trống đồng với văn hóa người Việt thời Hùng Vương

Ý nghĩa văn hóa, lịch sử và tinh thần của trống đồng được chứng minh giá trị của mình qua các loại trống đồng đã, đang và sẽ tìm thấy được. Trống đồng Ngọc Lũ với hoa văn hình thuyền và những hoa văn hình chim thú điển hình, trống đồng Sông Đà đã được giảm bớt hoa văn, trống đồng Ngọc Chung hoa văn đã được giản lược đến mức tối đa, đặc biệt đã có 4 tượng hình cóc trên mặt trống. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hoa văn trống đồng với văn hóa người Việt thời Hùng Vương Hoa văn trống đồng với văn hóa người Việt thời Hùng Vương Ý nghĩa văn hóa, lịch sử và tinh thần của trống đồng được chứng minh giá trị của mình qua các loại trống đồng đã, đang và sẽ tìm thấy được. Trống đồng Ngọc Lũ với hoa văn hình thuyền và những hoa văn hình chim thú điển hình, trống đồng Sông Đà đã được giảm bớt hoa văn, trống đồng Ngọc Chung hoa văn đã được giản lược đến mức tối đa, đặc biệt đã có 4 tượng hình cóc trên mặt trống. Trống đồng được công nhận là sản phẩm của 2.500 năm về trước, hoa văn trên trống đồng chính là thông điệp của người Việt thời Hùng Vương gửi cho các thế hệ sau. Cho dù hoa văn trên trống đồng của từng giai đoạn, từng địa điểm cư trú đều được ghi khắc theo một hệ thống và một phong cách ổn định, hoàn chỉnh. Đặt những hình ảnh đó lại gần nhau là sự gắn bó với những phong tục hội hè trong cùng một không gian chung. Một chủ đề rõ ràng, thống nhất được hiện rõ trên các hoa văn của trống đồng, đó là hội làng. Tất cả các biểu tượng được sáng tạo trên trống đồng đã hoàn toàn hợp nhau lại trong một ngày hội, chúng hoàn toàn có sự gắn bó khăng khít giữa 3 mảng hội, đó là: nghi lễ, biểu diễn nghệ thuật, trò vui. Và trong diễn xướng lại được người xưa chuẩn bị rất công phu là: Âm nhạc, thanh nhạc, múa nhạc và nhạc khí. Phó giáo sư - Tiến sỹ Đặng Văn Lung, Viện Văn học, Trung tâm Khoa học xã hội - Nhân văn Quốc gia phát biểu: Về hoa văn trên trống đồng cho chúng ta thấy đây là những lễ hội về nông nghiệp, ngày hội được mùa, nó thu hút được tất cả mọi hoạt động văn nghệ dân gian. Trong đó chúng ta thấy có âm nhạc, múa nhảy và các nhạc khí vì vậy mà nó là cái cứ liệu chắc chắn để xây dựng là trống đồng đã mô tả rất rõ ràng và đáng tin cậy về cách diễn xướng dân ca của những nhạc cụ thời kỳ bấy giờ. Trời và đất là 2 khái niệm, hành vi tượng trưng hóa của con người, là tín hiệu của sự vật được thể hiện trên trống đồng. Vì ngay từ thời Đông Sơn, người Việt cổ đã định cư và làm lúa nước, mà làm lúa nước thì phải Trông trời, trông đất, trông mưa. Và một số nhà nghiên cứu cho rằng trống đồng là trống sấm vì tiếng phát ra như tiếng sấm. Do bám trụ với ruộng đất, muốn cho mùa màng được bội thu, con người phải cầu mưa, cầu nước, cầu tạnh... cầu cho mưa thuận gió hòa, không thiên tai lũ lụt, vạn vật được sinh sôi... và chính vì đó nên những cư dân nông nghiệp hàng năm vẫn tổ chức lễ hội, tiếng trống hội vẫn còn âm vang mãi trong các ngày hội như thế. Ngày hội được ghi khắc trên trống đồng không phải là ngày hội nhỏ, chứng tỏ thời ấy người Việt đã vững mạnh, đã phát triển văn hóa triết lý đến cao độ. Chính những hoa văn trống đồng đã mở ra những cứ liệu phong phú về một nền nghệ thuật diễn xướng có trong các lễ hội thời Hùng Vương. Phó giáo sư - Tiến sỹ Đặng Văn Lung phát biểu: Các hoa văn điêu khắc thể hiện rất cụ thể về các họat động của lễ hội rất thú vị, đó là các hoa văn về đơm đuống mà hiện nay rất dễ sưu tầm các điệu múa hát ở trong các dân tộc thiểu số ví dụ như người Lô Lô, người dân tộc Mường. Trên trống đồng còn có hoa văn nam nữ hát đối đáp trồng nụ, trồng hoa ở trên nhà sàn. Nếu như nhìn vào hoa văn của trống đồng có thể coi mỗi họa tiết là một âm tiết, mỗi hình họa là một từ, mỗi chuỗi hình họa là một câu và mỗi vành hoa văn là một đoạn, còn toàn bộ hệ thống hoa văn là một văn bản. Sau đó đem tất cả đặt nó lên trục phát triển lịch sử để tìm dấu ấn của cả một thời kỳ. Ngày nay, trên hoa văn trống đồng còn lưu lại ở một số dân tộc về các điệu nhảy và nó gần như nguyên vẹn ở đồng bào Ê Đê trong múa cầu mùa vào mùa xuân. Người múa dậm chân xuống đất là dấu hiệu của mùa xuân, muốn đánh thức đất dậy sau đêm đông giá rét. Các điệu múa như thế có thể do một cá nhân tiến hành, có thể do cả một tập thể cùng tham gia. Trong trường hợp chơi cả tập thể thì âm thanh phát ra từ nhạc cụ cộng với tiếng bước chân đã làm khuấy động cả một không gian náo nhiệt và tưng bừng. Điều này đã được hiện rõ trên các dải hoa văn trống đồng chạy vòng tròn. Hoa văn ghi lại người hóa trang thành chim múa hát theo nhịp diệu của khèn, chiêng, trống... Chứng tỏ, người Đông Sơn đã có trình độ rất cao về tạo hình, phản ánh của họ về nhân sinh quan. Phó giáo sư - Tiến sỹ Đặng Văn Lung phát biểu: Nhiều nhà nghiên cứu cổ nhạc đã nói, âm nhạc thô sơ, đó là vũ nhạc. Người ta dậm chân hay đập tay xuống đất, đánh vào thân mình, trong khi toàn thân nhún nhảy theo nhịp điệu. Hay từng đoạn thân, có thể toàn thân, rung động, lắc lư để làm cho đồ vật, trang sức phát ra âm thanh. Một quá trình lao động dài từ thấp đến cao, từ thô sơ lạc hậu đến sự phát triển văn minh rực rỡ mà được đánh dấu là nền văn minh trống đồng, người Việt lúc đó đã phải trải qua một quá trình lâu dài. Và cũng chính từ đây quá trình của tư duy, thẩm mỹ và trình độ nhận thức nhân sinh quan cũng vươn tới một giai đoạn cao hơn, họ - những người Việt thời Hùng Vương bên cạnh nghề trồng lúa nước họ đã biết thể hiện bản thân, thể hiện ước vọng của mìn ...