Hoàn thiện khung pháp lý để phát triển thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam đáp ứng xu thế hội nhập quốc tế

Bài viết Hoàn thiện khung pháp lý để phát triển thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam đáp ứng xu thế hội nhập quốc tế trên cơ sở khảo sát 60 đối tượng là Ban giám đốc, Trưởng, phó phòng có liên quan của một số công ty chứng khoán tại TP. HCM để nhìn nhận thực trạng áp dụng khung pháp lý thị trường chứng khoán phái sinh tại Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hoàn thiện khung pháp lý để phát triển thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam đáp ứng xu thế hội nhập quốc tế CHÍNH SÁCH & THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH- TIỀN TỆ Hoàn thiện khung pháp lý để phát triển thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam đáp ứng xu thế hội nhập quốc tế Trần Quốc Thịnh Ngày nhận: 18/03/2019 Ngày nhận bản sửa: 27/03/2019 Ngày duyệt đăng: 26/04/2019 Trong xu hướng hội nhập, Việt Nam cần huy động vốn cho tăng trưởng kinh tế thông qua thị trường tài chính nên việc hoàn thiện khung pháp lý tạo nền tảng cho phát triển thị trường chứng khoán phái sinh (TTCKPS) là vấn đề đáng quan tâm. Bài viết trên cơ sở khảo sát 60 đối tượng là Ban giám đốc, Trưởng, phó phòng có liên quan của một số công ty chứng khoán tại TP.HCM để nhìn nhận thực trạng áp dụng khung pháp lý TTCKPS tại Việt Nam. Kết quả cho thấy khung pháp lý hiện hành tương đối hoàn chỉnh nhưng vẫn còn một số vấn đề bất cập về tính thống nhất cũng như kịp thời trong việc sửa đổi, bổ sung trong hệ thống văn bản pháp lý, thanh toán, bù trừ thiếu tính hệ thống, cũng như một số quy định về kế toán, công bố thông tin, giám sát chưa đáp ứng nhu cầu thực tiễn. Từ đó, bài viết đề xuất một số giải pháp theo hướng xây dựng khung pháp lý phù hợp với thông lệ quốc tế, nâng cao tính thống nhất và kịp thời, hoàn thiện hệ thống thanh toán giao dịch, bù trừ cũng như các quy định về thông tin. Điều này góp phần lành mạnh hóa môi trường pháp lý cho TTCKPS Việt Nam phát triển đáp ứng xu thế hội nhập quốc tế. Từ khóa: chứng khoán phái sinh, khung pháp lý, thị trường phái sinh 1. Đặt vấn đề gia nhằm thu hút nguồn lực hình Tổ chức quốc tế các ủy tài chính cho phát triển kinh ban chứng khoán (IOSCO) và rong xu hướng tế. Theo đó, việc hoàn thiện một số quốc gia tiêu biểu như toàn cầu hóa, khung pháp lý cho TTCKPS Mỹ, Trung Quốc, Canada... việc phát triển là vấn đề mang tính thiết yếu, đã có những thay đổi, điều thị trường vốn được nhiều tổ chức quốc tế chỉnh liên tục để đáp ứng xu có ý nghĩa cũng như các nhà nghiên cứu thế toàn cầu hóa. Việt Nam quan trọng đối với các quốc trên thế giới quan tâm. Điển thời gian qua đã có nhiều nỗ © Học viện Ngân hàng Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng ISSN 1859 - 011X 13 Số 203- Tháng 4. 2019 CHÍNH SÁCH & THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ lực trong việc ban hành mới, Thị trường phái sinh được thì khuôn khổ là hệ thống chỉnh sửa, bổ sung hệ thống manh nha từ thời Hy Lạp cổ những quy định và tiêu chuẩn văn bản pháp luật để lành đại và chủ yếu thời kỳ đầu sơ được thiết lập cho hoạt động mạnh hóa môi trường pháp khai là giao dịch phái sinh về nhất định (IFRS Foundation, lý về thị trường tài chính nói hàng hóa, với hình thức tương 2019). Khung pháp lý là hệ chung và TTCKPS nói riêng. tự như hợp đồng quyền chọn thống các văn bản pháp luật Tuy nhiên, thực trạng triển về ô liu (Weber, 2009). Giao từ lập pháp, hành pháp và khai hoạt động của TTCKPS dịch kỳ hạn đã tồn tại trong tư pháp (Chance và Brooks, còn những vướng mắc về thể thế kỷ 12 ở Anh, Pháp và giao 2016). chế và vấn đề pháp lý chưa dịch gạo kỳ hạn được bắt đầu Phái sinh được hiểu đó là sự được thống nhất trong hoạt từ thế kỷ 17 tại Nhật Bản. bắt nguồn từ một thực thể động giao dịch, thanh toán Năm 1982, hợp đồng tương khác và trong hoạt động tài (Nguyễn Thi Lan, 2017). lai về chỉ số chứng khoán chính thì phái sinh được hiểu Các văn bản pháp luật liên S&P 500 đã được hình thành. đó là hợp đồng giao dịch mà quan đến TTCKPS còn một Sàn giao dịch quyền chọn ở mức giá bắt nguồn từ giá số điều luật chưa kịp cải tiến Chicago giao dịch quyền chọn thực tế của một số tài sản cơ và những quy định chế tài trên các chỉ số chứng khoán bản. Theo Luật quy định hợp chưa cụ thể, hoạt động giao S&P 100 và S&P 500, trong đồng chứng khoán (SCRA) dịch thanh toán chưa đồng khi Sở giao dịch chứng khoán năm 1956 thì phái sinh là dẫn bộ, phương thức giám sát Mỹ giao dịch quyền chọn xuất từ một tài sản có thể đảm chưa chặt chẽ (Nguyễn Sơn, chỉ số chứng khoán trên Sàn bảo hoặc không đảm bảo và 2018). Để đáp ứng xu hướng giao dịch chứng khoán New có nguồn gốc từ giá, hoặc chỉ hội nhập quốc tế, Việt Nam York. Năm 1982, Sàn giao số giá của chứng khoán cơ cần nỗ lực nhiều hơn nữa để dịch tài chính tương lai quốc bản (Vashishtha và Kumar, hoàn thiện khung pháp lý tế London được thành lập 2010). Phái sinh chứng khoán TTCKPS trên cơ sở phù hợp (Tiwari và Turan, 2004). Ngày là hợp đồng có giá trị giữa hai với thông lệ quốc tế, đảm bảo nay, TTCKPS đã được triển hoặc nhiều bên dựa trên tài tính thống nhất trong hệ thống khai áp dụng ở hầu hết các sản tài chính cơ bản đã được văn bản pháp luật, cũng như quốc gia trên thế giới với tốc thỏa thuận bắt nguồn từ ngoại sửa đổi, bổ sung các quy định độ tăng trưởng nhanh và điều tệ, lãi suất, chỉ số thị trường, kịp thời để đáp ứng nhu cầu này đã góp phần thúc đẩy thị cổ phiếu, trái phiếu (IFRS thực tiễn... Điều này mở ra trường vốn toàn cầu phát tr ...