Hoạt động giáo dục và tư vấn pháp luật cho phạm nhân - Thực tiễn tại tỉnh Thừa Thiên Huế: Phần 2 - PGS.TS Đoàn Đức Lương và ThS. Lý Nam Hải

Cuốn sách này còn phân tích và đánh giá thực trạng hoạt động giáo dục, tư vấn pháp luật cho các phạm nhân tại Việt Nam. Trong đó, xác định chủ thể, đối tượng giáo dục, tư vấn pháp luật, các nhu cầu pháp lý của phạm nhân. Ngoài ra, cuốn sách còn phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động giáo dục, tư vấn pháp luật cho phạm nhân, lồng ghép các đánh giá nhằm nêu bật các hạn chế, bất cập trong hoạt động tổ chức thực hiện giáo dục, tư vấn cho phạm nhân. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung phần 2 cuốn sách.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hoạt động giáo dục và tư vấn pháp luật cho phạm nhân - Thực tiễn tại tỉnh Thừa Thiên Huế: Phần 2 - PGS.TS Đoàn Đức Lương và ThS. Lý Nam Hải Chương 3 GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC, TƯ VẤN PHÁP LUẬT CHO PHẠM NHÂN TẠI VIỆT NAM 3.1. Giải pháp đối với các trại giam tại Việt Nam 3.1.1. Nhóm giải pháp hoàn thiện pháp luật Để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giáo dục pháp luật cho phạm nhân, cần có các giải pháp hoàn thiện pháp luật sau: 3.1.1.1. Xây dựng, hoàn thiện hệ thống các quy định pháp luật hướng dẫn tổ chức thực hiện hoạt động giáo dục pháp luật cho phạm nhân Hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật về giáo dục pháp luật cho phạm nhân trong trại giam bao gồm: Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2012, Luật Thi hành án Hình sự năm 2010, Thông tư liên tịch số 02/2012/TTLT-BCA-BQP-BGDĐT ngày 6/2/2012 Hướng dẫn việc tổ chức dạy văn hóa, giáo dục công dân, phổ biến thông tin thời sự, chính sách và thực hiện chế độ sinh hoạt, giải trí cho phạm nhân và Thông tư số 39/2013/TT-BCA ngày 10/5/2013 của Bộ Công an quy định về giáo dục và tư vấn cho phạm nhân sắp chấp hành xong án phạt tù. Những văn bản quy phạm pháp luật nêu trên là cơ sở pháp lý quan trọng để triển khai công tác giáo dục pháp luật cho phạm nhân. Để nâng cao hiệu quả công tác giáo dục pháp luật cho phạm nhân cần nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung các quy định của Thông tư liên tịch số 02/2012/TTLT-BCA-BQP-BGDĐT theo hướng tách riêng nội dung giáo dục công dân và nội dung giáo dục pháp luật thay vì quy định chung tại Điều 8 của Thông tư này. Bởi vì, theo khoản 1, Điều 28 Luật Thi hành án hình sự quy định: “Phạm nhân phải học pháp luật, giáo dục công dân và được học văn hóa, học nghề”. Theo đó, việc học pháp luật phải được đặt ngang hàng với giáo dục công dân. Cần phải sửa đổi, bổ sung Điều 8 Thông tư liên tịch số 02/2012/TTLT-BCA-BQP-BGDĐT theo hướng tách riêng hai nội dung này để các chủ thể giáo dục pháp luật dễ dàng 72 xây dựng các chương trình giáo dục công dân, giáo dục pháp luật phù hợp, tránh hiện tượng nhầm lẫn hoặc xem nhẹ một trong hai phần nội dung quan trọng trong công tác giáo dục, cải tạo phạm nhân. Năm 2009, Tổng cục VIII đã phối hợp với Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam (Bộ Giáo dục và Đào tạo) biên soạn Bộ tài liệu “Giáo dục công dân” gồm 03 tập dành cho 03 đối tượng phạm nhân đang chấp hành án tại các trại giam thuộc Bộ Công an. Trong Bộ tài liệu này, nội dung giáo dục pháp luật cho phạm nhân chỉ là một chủ đề thuộc nội dung giáo dục công dân. Điều đó dễ dẫn đến tình trạng cán bộ giáo dục pháp luật xem nhẹ phần giáo dục pháp luật và về mặt hình thức trình bày cũng như tên gọi của Bộ tài liệu “Giáo dục công dân” nhiều người nhầm tưởng không có phần giáo dục pháp luật. Vì vậy, phải tách chủ đề giáo dục pháp luật ra khỏi Bộ tài liệu và biên soạn thành tài liệu với tên gọi “Giáo dục pháp luật cho phạm nhân” trong đó vẫn gồm 03 phần: Phần I dành cho phạm nhân mới đến trại giam chấp hành án phạt tù, Phần II dành cho phạm nhân đang chấp hành án phạt tù, Phần III dành cho phạm nhân sắp chấp hành xong án phạt tù. Bên cạnh đó, phải thay đổi phần nội dung pháp luật về Thi hành án phạt tù và Quy chế trại giam trong Bộ tài liệu “Giáo dục công dân” hiện hành vì chúng đã hết hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/07/2011 khi Luật Thi hành án hình sự chính thức có hiệu lực. Việc biên soạn tài liệu “Giáo dục pháp luật cho phạm nhân” phải kế thừa những nội dung giáo dục pháp luật phù hợp trong tài liệu “Giáo dục công dân” hiện hành mặc khác phải bổ sung những nội dung giáo dục pháp luật mới được quy định tại Khoản 1, Điều 21 Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2012 và Khoản 2, Điều 8 Thông tư liên tịch số 02/2012/TTLT-BCA-BQP-BTP-BGDĐT nhằm bảo đảm thực hiện nghiêm túc các quy định pháp luật về giáo dục pháp luật cho phạm nhân tại các trại giam thuộc Bộ Công an. 3.1.1.2. Ban hành văn bản pháp luật quy định về tiêu chuẩn chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ giáo dục pháp luật cho phạm nhân Theo quy định tại khoản 1, Điều 10 Thông tư liên tịch số 02/2012/TTLT-BCA-BQP-BTP-BGDĐT ngày 06/02/2012 Hướng dẫn việc tổ chức dạy văn hóa, giáo dục pháp luật, giáo dục công dân, phổ 73 biến thông tin thời sự, chính sách và thực hiện chế độ sinh hoạt, giải trí cho phạm nhân, thì: “Giáo viên dạy pháp luật, giáo dục công dân cho phạm nhân là lãnh đạo, chỉ huy và cán bộ làm công tác giáo dục của các trại giam, trại tạm giam, cơ quan Thi hành án hình sự Công an cấp huyện có trình độ từ đại học trở lên”. Theo đó, cần có các quy định chi tiết về tiêu chuẩn chuyên môn, nghiệp vụ của cán bộ giáo dục pháp luật cho phạm nhân, như: phải có trình độ chuyên môn từ cử nhân luật trở lên; được tập huấn, bồi dưỡng các chuyên đề về kỹ năng nghiệp vụ sư phạm, tin học, phương pháp giảng dạy và các kỹ năng mềm khác (thuyết phục, làm việc nhóm, soạn giáo án điện tử, kỹ năng đánh giá,...); cần xác định cụ thể lộ trình để mỗi cán bộ giáo dục pháp luật cho phạm nhân có thể đạt được các tiêu chuẩn đó. Cùng với đó, những cán bộ, giảng viên được mời về giảng dạy tại trại giam cũng phải đạt tiêu chuẩn theo quy định. 3.1.1.3. Cần quy định chi tiết về việc kiểm tra, đánh giá, báo cáo, sơ kết, tổng kết công tác giáo dục pháp luật cho phạm nhân Việc kiểm tra, đánh giá, báo cáo, sơ kết, tổng kết công tác giáo dục pháp luật cho phạm nhân còn chưa phản ánh đúng thực tế công tác giáo dục pháp luật tại các trại giam. Để đảm bảo cho công tác giáo dục pháp luật cho phạm nhân đi vào thực chất, chiều sâu cần có các quy định chi tiết, cụ thể, đánh giá đúng kết quả đạt được của công tác này. Đầu tiên, cùng với việc các trại giam dùng Bản thu hoạch khảo sát kết quả học tập pháp luật của phạm nhân để kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục pháp luật cho phạm nhân thì cần có các quy định chi tiết, cụ thể về vấn đề tổ chức đánh giá và cho điểm, thông báo công khai kết quả điểm ...