Hoạt động thương mại của các vương quốc cổ Thái Lan

Với mục tiêu cố gắng phác dựng những nét cơ bản về quan hệ giao thương của Thái Lan thời trung đại, bài viết muốn hướng đến một cái nhìn tổng thể để từ đó thấy được vị trí kinh tế của Thái Lan, các mối quan hệ khu vực, quốc tế cũng như tiền đề mà hoạt động giao thương truyền thống tạo ra cho sự phát triển của nền kinh tế Thái đặc biệt là ngoại thương của nước này trong những thế kỷ sau. Về cơ bản, bài viết dừng lại ở cuối thế kỷ XV tức là khi nền kinh tế Thái vẫn chủ yếu hoạt động trong khuôn khổ của Hệ thống thương mại nội Á (The intra-Asian trading system), chưa dự nhập, chịu tác động và phải đối chọi với những thách thức kinh tế, xã hội của các tập đoàn thương mại phương Tây.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hoạt động thương mại của các vương quốc cổ Thái Lan HOAT DONG THUONG MAI CUA CAC VUONG QUOC CO THAI LAN NGUYEN VAN KIM* N am d phia Tay Nam ciia ban dao Ddng Nam A. viiOng qud'c Thai Vdi muc tieu cd' gang phac diing nhiing net cd ban ve quan he giao thUdhg ciia Thai Lan thdi cd trung dai, bai viet mudn Lan viia gan vdi luc dja chau A viia hda nhap vdi mdi triidng kinh te bien Thai hudng den mot cai nhin tdng the de tit dd Binh Diidng va An Do Diidng. Tii nhung tha'y dUdc vi tri kinh te cua Thai Lan, cac the ky dau sau Cdng nguyen, mot sd'qud'c md'i lien he khu viic. qud'c te cung nhu tien gia hinh thanh tren lanh thd Thai Lan de ma hoat ddng giao thUdng truyen hien nay da cd md'i lien he sdm vdi khu vUc thdng tao ra cho sii phat trien cua kinh te Ddng A, Tay Nam A cung nhieu trung tam Thai dac biet la ngoai thuong cua nudc kinh te, van hda xa xdi khac. Vi tri dia ly nay trong nhiing the ky sau. Ve cd ban, gida hai dgi dUdng, sii ket ndi cua bien vdi bai viet difng lai d cudi the ky XV tdc la luc dia cung cdc dong thien di, cdc mdi khi nen kinh te Thai van chu yeu boat dong trong khudn khd cua He thdng quan he rong md, da dgng, da chieu... dd thiidng mai ndi A (The intra-Asian trad- tgo nen bdn tinh ndng dgng, khong ngdng ing system), chUa dii nhap, chiu tac dong bien ddi ud khd ndng thich dng cao cua va phai ddi choi vdi nhiing thach thiic con ngUdi, xd hgi, udn hod Thdi. kinh te, xa hoi cua cac tap doan thUdng Hoa nhap vdi sU phat trien chung cua mai phUdng Tay. cac vUdng qud'c co hinh thanh tren quan Tii nhieu the ky TCN, do nhiing ban dao Inddnexia. Malaixia cung nhu Ddng che ve kha nang di bien nen chu nhan cua Nam A ban dao, cac tdc ngUdi chu yeu ndi cac vUdng qud'c cd chUa the td chiic cac ngdn ngii tien Khmer va Mdn thuoc ngii doan thuyen ldn, thiic hien nhiing chuyen he Nam A (Austroasiatic languages), da hai trinh xa. NhUng, do nam d vi tri ban lap nen vUdng qud'c cua minh. Cd the ke dao nen Thai Lan da sdm trd thanh diem den Dvaravati (TK VI-XII). Lavo (VII- den cua nhieu doan thuyen budn qud'c te. 1388), Sukhothay (1238-1438), Lanna Cac cang bien d day viia la ndi cung cap (1269-1774)... Nhin chung, cac viidng dich vu hang hai viia la dia diem trung qud'c dd deu sdm cd tam nhin hudng bien chuyen hang hoa giiia cac trung tam va truyen thd'ng khai thac bien. nguyen lieu, tieu thu san pham cua he * PGS.TS Nguypii Van Kiin, Tnidng Dai hoc KJioa hoc Xa hoi va Nhan van, DHQG HN  iMifhicn cuu Dong iWini A 7,2()(i9 thdng hai thUdng Ddng N a m A - Nam A. Nam An. T r u n g Can Ddng ciing nhu Dia Nhin n h a n sii tiep giao kinh te theo hudng Trung Hai. d U Thong, mot ddng tien La Bac - Nam chung ta thay. tii thdi Han Ma thudc thdi cam quyen cua hoang de (203TCN-220) dac biet la tu thdi Luong Victorius ciing da dUdc p h a t hien. Qua (502-557) cac doan t h u y e n buon Trung giam dinh, hien vat quy cd nien dai 258- Hoa ciing ngay mot xua't hien thiidng 270 SCN. Den k h o a n g the ky VII. mot sd xuyen d vinh Xiem {Siam gulf) cung nhieu ddng tien Ba Tu ciing dugc tim thay d thi tru'dng Ddng Nam A''. Thong qua cdc huyen Yarang tinh P a t t a n i . Bang chiing mdi quan he, giao lUu kinh te, vdn hod da khao cd hoc da cung cap nhieu thdng tin dgng do, cdc cong dong cii ddn cd khong gia tri ve boat dong cua tuyen giao thudng chi CO dUdc cdc thUdng phdm qudc te, tiep nay tii' thdi tien va sd sit. Theo q u a n diem nhdn ky thudt che tdc sdn phdm thii cong cua nha khao co, chuyen gia ve Ddng Nam md con tich luy dUdc tri thdc, kinh nghiem A ngudi Anh Ian C. Glover thi: 'Khi chiing budn bdn. Ben cgnh do, hg cung co nhdng ta ndi. dudi gdc do lich sit, nhiing md'i lien nhgn thdc sdm, tiidng do'i ddy du vc gid tri he giiia An Do va Ddng N a m A, dieu dau ciia tdng nguon thiidng phdm cung tiem tien phai ngh! den la van de An Do hoa ndng, sdc mgnh kinh te ciia nhieu qudc {hidianization). q u a t r i n h phiic hdp. gia trong khu viic. m a n h me nay cd the dUdc khdi dau tit dau Cdng nguyen da t r u y e n tai biet bao gia tri Cac bang chiing khao cd hoc cho thay, van hoa den phUdng Ddng thdng qua vung khoang 3.000 nam triidc, nhieu cong ddng vinh Bengal'*'^'. cU dan sinh sd'ng tren lanh thd Thai Lan hien nay da cd mdi lien he vdi An Do va Mac dii nhieu hoc gia tin r a n g giiia An cac qud'c gia hai dao de n h a p ve chuoi hat. Do va Dia T r u n g Hai da sdm cd quan he Nhiing di viit jjhat hien dudc d hang giao thuong nhUng p h a i k h o a n g tif the ky Bucng Baeb huyen K h i n a l Nikhom, tinh III trd di thi n h u n g md'i giao lUu dd mdi Surat Thani cho tha'y rd dieu dd. Ve sau. ngay cang trd nen dam net. Cac p h a t hien trong cac di chi d Non Nok Tha. Ban Na khao cd hoc trong 4 t h a p ky qua ciing cho Di. Ban Khok thuoc tinh Khon Kaen va tha'y cd rat nhieu chudi hat, dd ddng, con Ban Chiang... deu cung cap nhiing bang da'u, tien, hide nga voi, gd'm ciing nhieu chiing tin cay ve mdi li ...