Hoạt tính kháng oxy hóa của cao chiết cây Mía dò (Costus specciosus (Koen.) Sm.)

Trong nghiên cứu này, hoạt tính kháng oxy hóa của cao chiết từ rễ, thân và lá cây Mía dò được khảo sát. Chiết ngấm kiệt bột nguyên liệu khô từ rễ, thân và lá Mía dò bằng cồn tuyệt đối để thu cao toàn phần. Hoạt tính kháng oxy hóa của các cao được đánh giá bằng thử nghiệm quét gốc tự do DPPH và năng lực khử ion sắt. Kết quả cho thấy, các cao chiết đều có hoạt tính bắt gốc tự 3+ 2+ do DPPH và khử Fe thành sắt Fe một cách hiệu quả. Khả năng pháp quét gốc tự do DPPH của cao chiết từ lá cây Mía dò cao hơn so với cao chiết từ thân cây và cao chiết từ rễ cây. Tại nồng độ 400 µg/mL, năng lực khử của cao thân (OD = 1.059) mạnh hơn so với lá (OD = 0.894) và rễ (OD = 0.573).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hoạt tính kháng oxy hóa của cao chiết cây Mía dò (Costus specciosus (Koen.) Sm.)Tạp chí Khoa học Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng - Số 24 - 7/2023: 131-136 131DOI: https://doi.org/10.59294/HIUJS.24.2023.322Hoạt tính kháng oxy hóa của cao chiết cây Míadò (Costus specciosus (Koen.) Sm.) 1 2* Đỗ Thị Anh Thư và Lê Văn Út 1 2 Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng, Trường Đại học Bình DươngTÓM TẮTĐặt vấn đề: Cây thuốc đóng một vai trò quan trọng trong điều trị và phòng ngừa bệnh tật. Trong đó,cây Mía dò (Costus specciosus (Koen.) Sm.) là một dược liệu phân bố rộng rãi ở khu vực nhiệt đới. C.specciosus có nhiều hoạt tính sinh học và nó được sử dụng trong y học cổ truyền để điều trị các bệnhkhác nhau. Mục tiêu: Trong nghiên cứu này, hoạt tính kháng oxy hóa của cao chiết từ rễ, thân và lácây Mía dò được khảo sát. Chiết ngấm kiệt bột nguyên liệu khô từ rễ, thân và lá Mía dò bằng cồn tuyệtđối để thu cao toàn phần. Hoạt tính kháng oxy hóa của các cao được đánh giá bằng thử nghiệm quétgốc tự do DPPH và năng lực khử ion sắt. Kết quả cho thấy, các cao chiết đều có hoạt tính bắt gốc tự 3+ 2+do DPPH và khử Fe thành sắt Fe một cách hiệu quả. Khả năng pháp quét gốc tự do DPPH của caochiết từ lá cây Mía dò cao hơn so với cao chiết từ thân cây và cao chiết từ rễ cây. Tại nồng độ 400µg/mL, năng lực khử của cao thân (OD = 1.059) mạnh hơn so với lá (OD = 0.894) và rễ (OD = 0.573).Từ khóa: Mía dò, bắt gốc tự do DPPH, năng lực khử, kháng oxy hóa1. ĐẶT VẤN ĐỀCây Mía dò (Costus specciosus (Koen.) Sm.) phytylplastoquinone, α-to- cophero-lquinone, …thuộc họ Costaceae thuộc loại cây thảo có Ngoài ra, cây Mía dò còn chứa các hoạt chất nhưchiều cao khoảng 1,5-3m. Mía dò là một loại β-amyrin, camphene, costunolide, diosgenin,dược liệu quan trọng và phân bố rộng rãi ở Ấn α-humulene, lupeol và zerumbone có tác dụngĐ ộ , Tr u n g Q u ố c , Vi ệ t N a m , L à o v à kháng ung thư đã được thử nghiệm [4 - 6].Campuchia... Ở nước ta, cây Mía dò mọchoang thường được tìm thấy ở ven rừng, núi, Nehete và các cộng sự (2010) đã tiến hànhnơi có độ ẩm cao và được bán ở nhiều nơi trong chiết tách các hoạt chất trong cây C. speciosusnước. Cây mọc rải rác trong các lùm bụi, trên bằng các dung môi khác nhau để đánh giá khảcác gò đất, ven rùng, dựa suối hoặc ở chỗ đất năng chống các chất oxy hóa thông qua việcẩm mát [1]. cản các gốc tự do, kháng các chất có tính oxyDược liệu có hoạt tính chữa bệnh hoặc kiểm hóa hay xử lý các ion. Kết quả cho thấy: Dịchsoát dịch bệnh được con người quan tâm rất chiết trong benzene có khả năng kháng cácnhiều bởi vì tính hiệu quả và an toàn của nó. chất có tính oxy hóa cao nhất; trong khi dịchTrong đó, Mía dò (Costus specciosus (Koen.) chiết trong methanol có khả năng kháng tốt cácSm.) là một dược liệu quan trọng bởi Mía dò gốc tự do [7]. Vijayalakshmi và Sarada (2008)được sử dụng rất nhiều trong y học cổ truyền, đã phân tích và tìm thấy các thành phần khácđặc biệt là ở các nước đang phát triển [2]. Thân nhau trong cây C. speciosus, đặc biệt có hàmrễ của C. speciosus được sử dụng trong y học lượng polyphenol và chất kháng oxy hóa rất caocổ truyền để điều trị các loại bệnh như tiểu buốt, [8]. Hoạt động chống lại các chất tính oxy hóatiểu rắt, các bệnh đường tiêu hóa, tiểu đường, này giúp bảo vệ cho cơ thể và tăng cường sứcviêm, nhiễm khuẩn, … Ngoài ra, C. speciosus đề kháng. Hoạt động kháng oxy hóa liên quancòn được sử dụng để chăm sóc làn da. Hiệu đến sự hiện diện của các chất có hoạt tính nhưquả y học của C. speciosus có được là do chứa anthocyanin, catechin, coumarin, flavone,các hoạt chất như sapogenin, diosgenin, …[3]. flavonol, lignan, acid phenolic, proanthocyanin,Cây Mía dò có chứa nhiều chất có hoạt tính sinh quinone, stilbene, tannin và xanthone [9].học như diosgenin, β-sitosterol, saponin Hiện nay, các bằng chứng khoa học cho thấy sựfurostanol-costusoside, β-D-glucoside, gia tăng nồng độ các gốc tự do trong tế bào làprosapogenin, dioscin, gracillin, đihydro- một trong những nguyên nhân chủ yếu gây nênTác giả liên hệ: TS. Lê Văn ÚtEmail: levanut.edu@gmail.comHong Bang Interna onal University Journal of Science ISSN: 2615 - 9686132 Tạp chí Khoa học Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng - Số 24 - 7/2023: 131-136các vấn đề bệnh tật như: xơ vữa động mạch, tiểu 24 giờ theo tỉ lệ 1:20 (g/mL). Sau 24 giờ, dịchđường, ung thư, ...[10]. Vì vậy, các nhà nghiên chiết được lọc qua giấy lọc và loại cặn để lấycứu trên thế giới không ngừng tìm tòi và sàng lọc dịch chiết. Dịch chiết được cô quay để thu cao ocác hợp chất có nguồn gốc tự nhiên để giải chiết ở nhiệt độ 50 C, áp suất 175 mbar. Caoquyết các vấn đề trên. Do đó, nghiên cứu về khả chiết được để khô tự nhiên và được bảo quản ở onăng kháng oxy hóa là một vấn đề thiết thực. 40 C [14].Ở Việt Nam, nghiên cứu về đặc điểm hình thái 2.3.2. Đo khả năng kháng chất oxy hóa bằngvà cấu trúc giải phẫu của cây Mía dò đã được phương ...