Học thuyết thể nhiễm sắc của Di truyền Thí nghiệm của T. Morgan

Từ năm 1910, các nhà di truyền học giả thiết rằng các nhân tố di truyền Mendel là gen. Gen định khu trong thể nhiễm sắc bởi vì tập tính của thể nhiễm sắc qua phân bào nguyên nhiễm, phân bào giảm nhiễm, thụ tinh thể hiện tập tính của gen, tức là của nhân tố di truyền Mendel qua các thế hệ. Nhưng các nhà di truyền tế bào cần chứng minh bằng thực nghiệm là các gen định khu và liên kết với thể nhiễm sắc. Năm 1909, Thomas H.Morgan đã tiến hành nghiên cứu với đối tượng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Học thuyết thể nhiễm sắc của Di truyền Thí nghiệm của T. Morgan Học thuyết thể nhiễm sắc của Di truyền - Thí nghiệm của T. MorganTừ năm 1910, các nhà di truyền học giả thiết rằng các nhân tố di truyềnMendel là gen. Gen định khu trong thể nhiễm sắc bởi vì tập tính của thểnhiễm sắc qua phân bào nguyên nhiễm, phân bào giảm nhiễm, thụ tinh thểhiện tập tính của gen, tức là của nhân tố di truyền Mendel qua các thế hệ.Nhưng các nhà di truyền tế bào cần chứng minh bằng thực nghiệm là các genđịnh khu và liên kết với thể nhiễm sắc.Năm 1909, Thomas H.Morgan đã tiến hành nghiên cứu với đối tượngruồi quả (Drosophila melanogaster). Ruồi quả là đối tượng thí nghiệm lýtưởng về di truyền học do chúng dễ nuôi trong phòng thí nghiệm, sinh sảnnhanh và trong thời gian ngắn có thể quan sát được nhiều thế hệ con cháu.Hơn nữa, tế bào của chúng chỉ chứa 4 đôi thể nhiễm sắc (2n=8) trong đó có 3đôi thể nhiễm sắc thường và 1 đôi thể nhiễm sắc giới, đối với ruồi đực là XYvà đối với ruồi cái là XX, do đó dễ dàng phân tích kiểu nhân (caryotip) củachúng. Một trong các đặc tính rất quí của ruồi là qua các thế hệ con cháu rấtdễ quan sát thấy thể đột biến về màu mắt, dạng cánh v.v.. Bằng nhiều thínghiệm rất tỷ mỷ, Morgan đã chứng minh rằng đột biến về màu mắt ở ruồiquả là có liên quan đến thể thể nhiễm sắc X và giả thiết là gen qui định màumắt là định vị trong thể nhiễm sắc X.Khi quan sát các quần thể ruồi quả, Morgan nhận thấy có nhiều ruồi đựcmang mắt trắng trong lúc đó ruồi dạng dại mang mắt đỏ. Ruồi đực mắt trắnglà dạng đột biến : khi đem lai ruồi đực mắt trắng với ruồi cái mắt đỏ (dạngdại) thì cho F1 toàn ruồi mắt đỏ. Như vậy, mắt trắng là tính trạng lặn sovới tính trạng mắt đỏ. Khi đem lai các ruồi mắt đỏ F1 với nhauMorgan quan sát thấy sự phân tính đặc biệt ở F2 : tất cả các ruồi cái đềumang mắt đỏ, trong lúc đó ruồi đực có 1/2 là mắt đỏ và 1/2 là mắt trắng.Morgan đã giả định là ở ruồi quả tính di truyền của màu mắt là có liên quanđến thể nhiễm sắc giới tính cụ thể là gen qui định màu mắt định vị trong thểnhiễm sắc X. Như vậy, gen qui định màu mắt có 2 alen: alen Wlà alen độtbiến (lặn) và alen dại W+ (trội).Ruồi cái (kiểu gen XX) nếu mang 2 alen W+ W sẽ là ruồi cái mắt đỏ (vì alenW+ trội qui định mắt đỏ). Nếu chúng mang 2 alen WW sẽ là ruồi cái mắttrắng (vì alen W là lặn qui định mắt trắng).Đối với ruồi đực XY, vì X không có alen tương ứng (thường được gọi là bánhợp tử - hemizygote) cho nên ruồi đực chỉ cần mang một alen W+ sẽ có mắtđỏ và khi mang một alen W sẽ có mắt trắng.Ta hãy xem xét các công thức lai mà Morgan đã thí nghiệm dưới đây sẽ thấyrõ giả thiết của Morgan:Di truyền các tính trạng do các gen định vị trong thể nhiễm sắc giới tính đượcgọi là di truyền liên kết giới tính. Đối với người di truyền các tính trạng bệnhmù mầu, bệnh máu khó đông v.v. đều liên kết giới tính, tức là các gen quiđịnh các bệnh đó đều định vị trong thể nhiễm sắc X.