HỘI CHỨNG ĐẠI TRÀNG DỄ KÍCH ỨNG

Tham khảo tài liệu hội chứng đại tràng dễ kích ứng, y tế - sức khoẻ, y dược phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
HỘI CHỨNG ĐẠI TRÀNG DỄ KÍCH ỨNG HỘI CHỨNG ĐẠI TRÀNG DỄ KÍCH ỨNGI- ĐỊNH NGHĨA Là một trạng thái rối loạn vận động của đại tràng biểu hiện bằng những đợt táobón xen kẽ với tiêu chảy, cùng những rối loạn tiêu hóa khác và trước kia thườngđược gọi với những bệnh danh như viêm ruột kết giả màng(pseudomemembranous) - functional bowel disease …II- DỊCH TỄ HỌC Là một hội chứng khá phổ biến ở các bệnh nhân trong độ tuổi 30 - 40. Hộichứng này thường gặp khoảng 10 - 22% dân số, chiếm khoảng 25 - 50% số bệnhnhân đến khám ngoại trú ở các chuyên khoa tiêu hóa và t ỷ lệ nữ mắc bệnh gấp 2lần nam giới.III- CƠ CHẾ BỆNH SINHA. THEO YHHĐ: Người ta không tìm thấy một tổn thương thực thể nào ở đại tràng của bệnh nhânngoại trừ một tình trạng rối loạn vận động đại tràng. Điều đặc biệt là người ta nhậnthấy hội chứng đại tràng dễ kích ứng có liên quan đến các yếu tố sau đây:- Một trạng thái rối loạn nhân cách: trầm cảm, rối loạn, âu lo …- Sự tăng nồng độ Prolactin/máu, đặc biệt ở phụ nữ trong chu kỳ kinh nguyệt.- Một trạng thái cảm ứng đặc biệt đối với Cholecystokinin.B. THEO YHCT: Những khái niệm về hội chứng đại tràng dễ kích ứng thuộc phạm trù chứngPhúc thống, Trướng mãn, Xôn tiết, Bí kết và Tâm húy, mà yếu tố khởi phátthường do tình chí thất điều đưa đến Can khí uất kết, khiến cho công năng giángnạp và truyền tống của Vị trường bị rối loạn, hoặc thúc đẩy Tâm hỏa vọng độngđưa đến hồi hộp bất an. Lâu ngày, phần do lo âu hoang mang vì bệnh tật, phần doăn uống kiêng khem không đúng cách, khiến cho Tâm tỳ khí huyết lưỡng hư.Sơ đồ cơ chế bệnh sinh ruột già kích ứng theo YHCTIV- PHƯƠNG PHÁP CHẨN ĐOÁNA. THEO YHHĐ: Nên nghĩ đến hội chứng đại tràng dễ kích ứng nếu một bệnh nhân liên tục trong3 tháng luôn luôn có những triệu chứng hoặc những đợt tái phát của:- Cơn đau bụng hoặc cảm giác khó chịu mà nó sẽ giảm sau khi đi cầu và thườngphối hợp với táo bón hoặc tiêu chảy.- Táo bón (< 3 lần/tuần) hoặc tiêu chảy (> 3 lần/ngày) hoặc xen kẽ nhau với cảmgiác đầy chướng bụng, đi cầu ra những chất nhầy hoặc có cảm giác mót, trằn nặnghậu môn khi đi cầu và đi không hết phân. Đứng trước một bệnh nhân như vậy, người thầy thuốc cần phải:- Loại bỏ những triệu chứng không phù hợp với hội chứng đại tràng dễ kích ứngnhư trong phân có máu, sụt cân, sốt, đau bụng hoặc tiêu chảy xảy ra trong đêm.- Loại bỏ tình trạng Lactose intolerance (bất dung nạp Lactose) hoặc sự lạm dụngcác chất Sorbitol, Fructose, và Cafein.- Loại bỏ một bệnh chứng tiêu hóa nào khác như: các bệnh viêm đại tràng mạntính, ung thư đại tràng, sigmoid volvulus, megacolon (ruột già phì đại), đau thắtngực thể bụng (abdominal angina), viêm đại tràng do thiếu máu (ischemie colitis),hội chứng giả tắc ruột không rõ nguyên nhân, ứ đọng phân ở đại tràng, nhiễmGiardiase Lamblia và bệnh ngoài hệ tiêu hóa như lạc nội mạc tử cung(endometriosis).- Chú ý trạng thái trầm cảm hoặc rối loạn cảm xúc có hay không ở bệnh nhân.- Truy tìm thêm các bệnh lý khác nếu qua khám thực thể phát hiện được một dấuhiệu lâm sàng nào khác.- Thực hiện một số xét nghiệm thường quy sau đây: * Công thức máu. * Nội soi trực tràng sigma (trên những người 40 tuổi và những bệnh nhân có tiêuchảy). * Soi phân tìm KST đường ruột, hạt mỡ và bạch cầu, khảo sát chức năng tuyếngiáp và sinh thiết đại trực tràng nếu bệnh nhân bị tiêu chảy là chính.B. THEO YHCT:Các hội chứng đại tràng dễ kích ứng được phân làm 2 thể lâm sàng sau đây:1- Thể Can khí uất kết:- Với triệu chứng lo âu, xúc động hay than thở nhiều về bệnh tật kèm với triệuchứng bụng đầy chướng sau khi ăn.- Đau bụng với cảm giác quặn thắt và giảm sau khi đi xong, bệnh nhân thường táobón hoặc xen kẽ với tiêu chảy và tiêu chảy nếu có thường xảy ra sau khi ăn phảimột số thức ăn.- Các đợt tái phát thường xảy ra khi gặp phải những stress tâm lý.- Khám thường thấy rêu lưỡi vàng, rìa lưỡi đỏ, mạch huyền.2- Thể Tâm Tỳ lưỡng hư:- Mệt mỏi, vô lực, mất ngủ hoặc thường hay chiêm bao mộng mị.- Bệnh nhân thường kém ăn, bụng đầy chướng ngay sau khi ăn.- Thường xuyên đau bụng âm ỉ mơ hồ, kèm đi tiêu phân nhầy nhớt không thànhkhuôn. Ăn thức ăn nào khác lạ cũng có thể làm khởi phát cơn đau.- Thường sợ lạnh, khám thấy lưỡi nhợt bệu, rêu nhớt, tay chân lạnh, mạch nhu tế.V- ĐIỀU TRỊ:A- THEO YHHĐ: Tạo được một tâm lý hợp tác cũng như xóa bỏ những hoang mang, lo sợ nơingười bệnh bằng cách giải thích cho họ biết về bệnh tật của họ.- Điều trị những rối loạn tâm thần như trầm cảm, anxietydisorder, hysteria.- Chọn cho bệnh nhân một chế độ ăn uống phù hợp không làm khởi phát cơn đau,cũng như không kiêng khem đến mức gây thất dinh dưỡng.- Dùng dược phẩm để giải quyết triệu chứng, cụ thể như sau: * Nếu đau là triệu chứng nổi bật, có thể sử dụng:Nhóm chống co thắt như: . Dicyclomine 10 mg - 20 mg x 3 - 4 lần/ngày uống, hoặc . Cimetropium Bromide 50 mg x 3 lần/ ...