Hội Chứng rối loạn chức năng đa cơ quan – Phần 1

Khái niệm chung +Hội chứng rối loạn chức năng đa cơ quan (Multiple Organ Dysfunction Syndrome: MODS) - Là kết cục không mong muốn của quá trình hồi sức chống sốc không thành công. - Chỉ có những bệnh nhân không tử vong nhanh chóng do nhiễm trùng hoặc xuất huyết, mới sống một thời gian đủ dài để biểu hiện các dấu hiệu của MODS. +Vào đầu những năm 1990, - Các thuật ngữ thường được dùng để mô tả nhiễm trùng huyết và rối loạn chức năng cơ quan theo cách hiểu cũ đã không còn phù...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hội Chứng rối loạn chức năng đa cơ quan – Phần 1 Hội Chứng rối loạn chức năng đa cơ quan – Phần 1I.Đại cương1.Khái niệm chung+Hội chứng rối loạn chức năng đa cơ quan(Multiple Organ Dysfunction Syndrome: MODS)- Là kết cục không mong muốn của quá trình hồi sức chống sốc không thànhcông.- Chỉ có những bệnh nhân không tử vong nhanh chóng do nhiễm tr ùng hoặcxuất huyết, mới sống một thời gian đủ dài để biểu hiện các dấu hiệu củaMODS.+Vào đầu những năm 1990,- Các thuật ngữ thường được dùng để mô tả nhiễm trùng huyết và rối loạnchức năng cơ quan theo cách hiểu cũ đã không còn phù hợp nữa.- Một hội nghị đồng thuận được tổ chức tại Hoa Kỳ để thống nhất đưa ra cácthuật ngữ mới phù hợp hơn.. Hội chứng lâm sàng trước đây thường gọi là nhiễm trùng huyết - được thaythế bằng hội chứng đáp ứng viêm hệ thống (systemic inflammatory responsesyndrome: SIRS), và. Thuật ngữ nhiễm trùng huyết (sepsis) mới - chỉ dùng khi nguyên nhân c ủaSIRS được cho là do nhiễm trùng.+Thuật ngữ MODS được sử dụng thay cho- thuật ngữ suy đa cơ quan (Multiple Organ Failure: MOF)- vì nó nhấn mạnh đến cả tiến trình rối loạn chức năng cơ quan- chứ không chỉ nói đến hậu quả cuối cùng của quá trình này là suy cơ quan.2.Định nghĩa+MODS - định nghĩa như là sự. thay đổi chức năng cơ quan. trong bối cảnh nhiễm trùng huyết,. sốc nhiễm trùng huyết hoặc. hội chứng đáp ứng viêm hệ thống.+ MODS là- tình trạng suy giảm chức năng các tạng. ở bệnh nhân có hội chứng đáp ứng viêm hệ thống (SIRS). mà cần phải can thiệp để duy trì tình trạng cân bằng nội môi.+ Các tạng thường bị tổn thương trong MODS. hô hấp (ARDS), tim mạch, thận,. gan, dạ dày ruột, huyết học,. nội tiết và hệ thần kinh trung ương.+Gọi là suy đa tạng khi có hai tạng trở lên bị suy cùng lúc hay lần lượt.+Trong cúm gia cầm, nguyên nhân gây ra SIRS và MODS là do virút cúm A(H5N1).3.Các khái niệm liên quan MODS+Hội chứng đáp ứng viêm hệ thống (SIRS):- Khi bệnh nhân có từ 2 dấu hiệu sau đây trở lên:- Nhiệt độ > 380Choặc < 360C- Nhịp tim > 90 ck/phút- Tần số thở > 20 lần/phút hoặc PaCO2 < 32 mmHg- Bạch cầu < 4.000/mm3, hoặc > 12.000/mm3, hoặc bạch cầu trung tínhchưa trưởng thành > 10%;+Tình trạng nhiễm khuẩn (sepsis):- SIRS + có bằng chứng hoặc nghi ngờ nhiễm khuẩn nói chung và nhiễmvirus nói riêng+Tình trạng nhiễm khuẩn nặng (severe sepsis):- Tình trạng nhiễm khuẩn + bằng chứng suy giảm chức năng của 1 hoặcnhiều tạng- Phổi:. tổn thương phổi cấp PaO2/FiO2 < 300,. ARDS PaO2/FiO2- Toan chuyển hoá: pH≤7,30;. hoặc lượng kiềm thiếu hụt > 5 mEq/L và. lactat > 2,5 mmol/L+Sốc nhiềm khuẩn (septic shock):Tình trạng nhiễm khuẩn nặng:- Huyết áp tâm thu < 90mmHg hoặc giảm hơn 40 mmHg so với huyết áp nềnkéo dài ít 1 giờ mặc dù đã được bù đủ dịch.- Phải dùng thuốc vận mạch để duy trì huyết áp tâm thu > 90 mmHg hoặchuyết áp trung bình > 70 mmHg.- Lactate máu > 4mmol/LII. Sinh lý bệnh1.Các hệ thống phòng vệ của cơ thể bao gồm:- đại thực bào và các sản phẩm của chúng như TNF, IL-1, IL-6;- bạch cầu trung tính và các sản phẩm của quá trình phóng hạt;- tiểu cầu và các yếu tố đông máu trên bề mặt chúng;- các dẫn xuất của arachidonic acid;- các tế bào lympho T và B cùng với các sản phẩm của chúng- và nhiều chất khác nữa.*MODS đã được xem xét với các thuyết sau2.Thuyết do nhiễm trùng không kiểm soát được- Đầu tiên, nguyên nhân của MODS được cho là do nhiễm trùng không kiểmsoát được.- Điều trị nhiễm trùng huyết, hay sốc nhiễm trùng huyết thường dựa vào việcdùng kháng sinh, và mục đích điều trị là kiểm soát nhiễm trùng.- Tuy nhiên nếu xem nhiễm trùng là nguyên nhân duy nhất của MODS, thìkhông giải thích được vì sao hội chứng này cũng xảy ra ở các bệnh nhânviêm tụy cấp, bỏng rộng, đại phẫu, tổn thương thiếu máu cục bộ/tái tưới máuvà chấn thương.- Hơn nữa, nếu xem MODS là do nhiễm trùng không kiểm soát được, thìcũng không thể giải thích thỏa đáng vì sao rất nhiều bệnh nhân bị MODS màkết quả cấy máu âm tính.3.Thuyết do viêm quá mức- Viêm gần đây được xem là một giải thích hợp lý cho quá trình hình thànhvà phát triển MODS.- Viêm là hiện tượng hoạt hóa các tế bào lưu thông trong máu (bạch cầu), tếbào nội mô, gan và một mạng lưới vô số các chất trung gian.- Nói chung, sau một tác động có hại, sẽ xuất hiện một đáp ứng ban đầuđược điều hòa bởi gan, bạch cầu trung tính, đại thực bào và tế bào nội mô.- Các protein viêm như CRP, là những tác nhân có chức năng tạo opsoninvới các protein, và acid nucleic giáng hóa, có nguồn gốc từ các tế bào bị tổnthương, và những chất này có thể chuyển hóa thành các chất có độc tính caohơn.- Đáp ứng của đại thực bào, bao gồm giải phóng một loạt các chất trung giangây viêm (như TNF, IL-1, IL-6).- Những chất này lại điều hòa tăng cường lên các thụ thể của bạch cầu trungtính (như L-selectin), và tế bào nội mô (P-selectin, E-selectin, ICAM-1 vàVC ...