Hợp đồng canh tác với doanh nghiệp và ảnh hưởng của nó đến thu nhập của hộ nông dân ở thành phố Hồ Chí Minh

Bài viết Hợp đồng canh tác với doanh nghiệp và ảnh hưởng của nó đến thu nhập của hộ nông dân ở thành phố Hồ Chí Minh phân tích tác động của hợp đồng canh tác (HĐCT) đến thu nhập của hộ nông dân (HND) ở Thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hợp đồng canh tác với doanh nghiệp và ảnh hưởng của nó đến thu nhập của hộ nông dân ở thành phố Hồ Chí MinhTẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG - VOL. 17, NO. 10.1, 2019 35 HỢP ĐỒNG CANH TÁC VỚI DOANH NGHIỆP VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA NÓ ĐẾN THU NHẬP CỦA HỘ NÔNG DÂN Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH CONTRACT FARMING WITH ENTERPRISES AND IMPACT OF IT ON INCOME OF FARMERS’ HOUSEHOLD IN HO CHI MINH CITY Huỳnh Đạt Hùng Trường Đại học Công nghiệp TP. Hồ Chí Minh; hhuynhdat@gmail.comTóm tắt - Bài báo phân tích tác động của hợp đồng canh tác Abstract - The paper analyzes the impacts of the contract farming(HĐCT) đến thu nhập của hộ nông dân (HND) ở Thành phố Hồ Chí (CF) on income of farmer households (FH) in the Ho Chi Minh City. TheMinh (TPHCM). Cách tiếp cận sinh kế bền vững được vận dụng sustainable livelihood approach is used to understand the incomeđể tìm hiểu thu nhập thông qua tìm hiểu tài sản sinh kế và chiến through understanding the livelihood capitals and livelihood strategies.lược sinh kế. Phương pháp nghiên cứu định tính xuyên suốt, kết Qualitative research methods throughout, combined with quantitativehợp với nghiên cứu định lượng. Sử dụng dữ liệu khảo sát mẫu research. Using data through the sampling survey in 2017, 2018 withnăm 2017, 2018 với 532 HND và bằng phương pháp hai bước hồi 532 FH and by two-step regression method. In the first step, the Probitquy. Bước thứ nhất, mô hình Probit dùng để phân tích tác động model used to analyze the impact of factors on the opportunity tocủa các nhân tố đến cơ hội thực hiện HĐCT; bước thứ hai, mô implement the CF; in the second step, the OLS model to verify thehình OLS để kiểm chứng ảnh hưởng của HĐCT đến thu nhập của influence of CF on the income of the FH. The results show thatHND. Kết quả cho thấy vốn đầu tư, thu nhập, đất đai và giá bán investment capital, income, land and prices increase the possibility oflàm tăng khả năng hợp tác. Ngược lại, thủ tục rườm rà, tuổi cao cooperation. On the contrary, cumbersome procedures, advanced agevà thu nhập khá hơn từ hoạt động phi nông nghiệp sẽ cản trở HND and better income from non-agricultural activities will prevent the FHtham gia HĐCT. Đồng thời, kết quả cũng chứng tỏ HĐCT làm tăng participating in the CF. At the same time, the results also show that CFthu nhập của HND. Nghiên cứu có hàm ý hướng đến nâng cao cơ increases the income of the FH. The study has implications towardshội thực hiện HĐCT của HND. improving opportunities for implementing CF of the FH.Từ khóa - Thu nhập của hộ nông dân; TPHCM; Hợp đồng canh Key words - Farmer household’s Income; Ho Chi Minh City;tác Contract farming1. Đặt vấn đề cơ hội tham gia HĐCT của HND như thế nào? (2) HĐCT Đóng góp chưa đến 1% trong GDP của TPHCM, nông có làm tăng thu nhập của HND không?nghiệp vẫn giữ một vai trò quan trọng vì là sinh kế của 2. Cơ sở lý luận và khung phân tích314 ngàn hộ gia đình nông thôn, với hơn 1,6 triệu cư dânvà chiếm 19,2% dân số thành phố (Cục Thống kê TPHCM, 2.1. Khái niệm thu nhập của hộ nông dân2016). Tốc độ đô thị hóa (ĐTH) và công nghiệp hóa (CNH) Có rất nhiều khái niệm về thu nhập của HND, tuy nhiên,tăng nhanh kể từ năm 1995 khiến cho đất nông nghiệp ngày nội dung của chúng gần như không khác nhau. TCTKcàng bị giảm mạnh, bình quân mỗi năm, TPHCM mất đi (2012) đưa ra khái niệm thu nhập của HND, bao gồm tổng1.300 hec-ta. Đất canh tác bị mất đi hay bị thu hẹp đã ảnh các nguồn thu từ tất cả thành viên của hộ: (1) thu nhập từhưởng trực tiếp đến sản xuất nông nghiệp (SXNN), làm cho tiền công, tiền lương; (2) thu nhập từ sản xuất nông, lâmthu nhập của nhiều HND đã thấp lại bấp bênh. Đa số HND nghiệp, thuỷ sản (sau khi trừ chi phí sản xuất và thuế sảnthiếu vốn đầu tư, canh tác với quy mô nhỏ, manh mún, sản xuất); (3) thu nhập từ sản xuất các ngành nghề phi nông,lượng thấp. Mặt khác, chậm đổi mới tổ chức sản xuất nên lâm nghiệp và thuỷ sản (sau khi trừ chi phí sản xuất và thuếchưa phát huy tốt các nguồn lực, chưa đủ sức phát triển sản xuất); và (4) là thu nhập khác như những khoản đượcmạnh sản xuất hàng hoá nên thiếu sức cạnh tranh, chỉ tiêu cho, biếu, mừng, tiền lãi tiết kiệm, v.v.thu nhỏ lẻ. Báo cáo của Sở Nông nghiệp TPHCM (2017) Từ khái niệm này, cách tính thu nhập của HND có thểcho thấy, có đến 65% nông hộ vẫn canh tác cá thể nên đầu ...