Huyệt nội quan

Nội quan là một huyệt vị quan trọng thường dùng trong lâm sàng, tất cả các thày thuốc châm cứu từ xưa đến nay đều biết tới. Trong những nǎm gần đây, nhiều tác giả đã đi sâu khảo sát lâm sàng và tìm hiểu cơ chế tác dụng của huyệt này. Tựu chung có mấy vấn đề đáng chú ý sau đây:1. Phương pháp lấy huyệt và cách châm Nội quan có nguồn gốc được ghi trong "Linh khu - Kinh mạch": "Thủ tâm chủ chi biệt, danh viết nội quan, khứ uyển nhị thốn, xuất vu lưỡng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Huyệt nội quan Huyệt nội quanNội quan là một huyệt vị quan trọng thường dùng trong lâm sàng, tất cả các thàythuốc châm cứu từ xưa đến nay đều biết tới. Trong những nǎm gần đây, nhiều tácgiả đã đi sâu khảo sát lâm sàng và tìm hiểu cơ chế tác dụng của huyệt này. Tựuchung có mấy vấn đề đáng chú ý sau đây:1. Phương pháp lấy huyệt và cách châmNội quan có nguồn gốc được ghi trong Linh khu - Kinh mạch: Thủ tâm chủ chibiệt, danh viết nội quan, khứ uyển nhị thốn, xuất vu l ưỡng cân chi gian. Nội làchỉ mặt trong, quan là chỉ quan khẩu. Nội quan là huyệt Lạc của kinh Quyết âmtâm bào, nối với kinh thiếu dương tam tiêu, giao hội của kinh Quyết âm ở tay vớimạch âm duy.Cách lấy huyệt: lấy ở trong khe của gân 2 cơ gan tay lớn và gan tay bé trên nếpgấp khớp cổ tay 2 tấc (gấp bàn tay vào cẳng tay và nghiêng tay vào trong cho nổirõ khe cơ).Cách châm:(1) Sau khi lấy huyệt dùng kim châm vuông góc với mặt da vào huyệt, sâu từ 0,5 -1 tấc,(2) dùng móng tay cái bên trái bấm sát huyệt rồi dùng kim châm thằng góc,(3) đồng thời châm thẳng cả 2 huyệt cùng một lúc(4) châm từ Nội quan xuyên Ngoại quan nhưng mũi kim không lộ ra ngoài mặt da,sâu chừng 1-2 tấc,(5) từ huyện Nội quan mũi kim châm chếch 450 xuyên tới huyệt Chi câu, sâu sâuchừng 1,5 - 2,5 tấc.2. Thủ pháp và hiệu quả diều trịNội quan là huyệt có phạm vi sử dụng rất rộng rãi. nó là huyệt Lạc nối với kinhTam tiêu, còn thông qua giao hội với mạch âm duy liên lạc với lục kinh ở vùngngực. bụng. đặc biệt có quan hệ mật thiết với kinh Nhâm, Xung, Can, Phế. TheoGiáp ất kinh nó cũng là một trong Bát mạch giao hội huyệt. Bởi vậy, nó có tácdụng điều chỉnh hữu hiệu các rối loạn bệnh lý ở ngực, sườn, phổi, họng, thựcquản, dạ dày tạo nên những công dụng đặc trưng của nó.2.1. Đối với bệnh lý hô hấpLan giang phú viết: Hung trung chi tật nội quan đảm. Tiêu u phú viết:Hung mãn phúc thống thích nội quan. Nội quan là huyệt chủ trị bệnh lý vùngngực. Có tác giả đã châm Nội quan đơn thuần điều trị 285 ca có cơn hen phế quảncấp tính đạt kết quả khá tốt chỉ sau 1-2 lần châm đã cắt được cơn hen. Thôngthường phải dùng tả pháp và lưu kim 30 phút. Huyệt Nội quan có tác dụng làmgiãn cơ trơn phế quản rõ rệt.2.2. Đối với bệnh lý tuần hoàn(1) Điều trị bệnh lý mạch vànhGiáp ất kinh viết: Thực tắc tâm bạo thống, nội quan chủ chi. Đây có thể nói lày thư cổ nhất bàn đến việc điều trị tâm giảo thống. Nhiều tác giả nhận đinh khixuất hiện tâm giảo thống nếu châm Nội quan với lượng kích thích mạnh sẽ làm hếtđau nhanh chóng, có thể kết hợp châm thêm Giản sử, Túc tam lý. Một nghiên cứuđiều trị 36 ca trấn tâm thống bằng cách châm cả 2 huyệt Nội quan, vê nhanh chóngtrong 2 phút, lưu kim 30 phút, mỗi ngày châm 1 lần, 10 lần là 1 liệu trình, kết quả:16 ca thực chứng đều có hiệu quả, 20 ca hư chúng có 18 ca có hiệu quả.Một nghiên cứu khác châm Nội quan, Quyết âm du xuyên Tâm du điều trị 30 catâm giảo thống đạt hiệu quả 93,3%, trong đó tỷ lệ diện tim chuyển biến tốt l à33,3%. Cũng có tác giả nhận xét đối với nhồi máu cơ tim châm bổ Nội quan cókhả nǎng hồi dương cứu thoát cơ bản khá tốt.(2) Điều trị loạn nhịp timMột nghiên cứu dùng phương pháp châm Nội quan điều trị 50 ca nhịp nhanh kịchphát với phương thức : sau khi đắc khí, vê kim mạnh cho đến khi nhịp tim trở lạibình thường rồi lưu kim 10 phút, kết quả cho thấy: nhịp tim trở lại bình thường sau20 giây là 17 ca, sau 3 phút là 33 ca. Một nghiên cứu khác châm Nội quan vàNhân nghênh điều trị 1 7 ca nhịp nhanh kịch phát trên thất đạt hiệu quả 85,2%.Cũng có tác giả dùng dung dịch Đương quy thủy châm hai huyệt Nội quan vàThần môn điều trị 4 1 ca ngoại tâm thu đạt hiệu quả 87,8%. Một nghiên cứu châmNội quan điều trị 84 ca loạn nhịp tim với phương thức: bệnh lâu hư chứng châmbổ lưu kim 15 - 30 phút, bệnh mới thực chứng kích thích mạnh và lưu kim 3 - 5phút hoặc không lưu kim, đạt hiệu quả 92,8%. Một nghiên cứu khác châm Nộiquan và Túc tam lý điều trị nhịp chậm xoang nhận thấy thường chỉ sau 6 phút nhịptim đã nâng lên trên 60 lần phút, sau 5 ngày châm phục hồi về mức bình thường.Điều này chứng tỏ tác dụng điều tiết của Nội quan có tính 2 chiều theo h ướng khôiphục hằng số sinh lý.(3) Điều trị cao huyết ápTác dụng an thần của Nội quan có ý nghĩa rất lớn trong việc d ùng huyệt này điềutrị cao huyết áp. Vả lại Nội quan còn có khả nǎng điều chỉnh mỡ máu. Một nghiêncứu đã tiến hành điều trị 72 ca rối loạn lipid máu bằng cách châm Nội quan đ ơnthuần, kết quả cho thấy các chỉ số cholesterol toàn phần, triglycerid và b -lipoprotein đều giảm có ý nghĩa thống kê so với trước khi điều trị (p < style=text-decoration: underline;>2.3. Đối với hệ tiêu hóa(1) Điều trị ẩu thổ.Có tác giả đã châm bình bổ bình tả Nội quan. Thiên đột và Túc tam lý điều trị 81ca ẩu thổ do thần kinh đạt hiệu quả 97,8%, trong đó 63 ca khỏi an to àn (77,8%).Ngoài ra. các trường hợp ẩu th ...