Iod kali và việc phòng ngừa nhiễm xạ

Sau thảm họa nổ Nhà máy điện nguyên tử Chernobyl Ukraina năm 1986, những người có nguy cơ nhiễm chất phóng xạ đều được uống viên iod kali. Vì thế, những ngày qua, sau sự cố Nhà máy điện nguyên tử Fukushima - Nhật Bản, nhiều người dân ở một số nước Đông Nam Á đã đổ xô đi tìm mua viên nén iod kali nhằm phòng ngừa nhiễm phóng xạ. Vậy tác dụng của viên thuốc này như thế nào? Cách dùng nó ra sao để đạt được hiệu quả? Phản ứng hạt nhân và chất phóng xạ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Iod kali và việc phòng ngừa nhiễm xạ Iod kali và việc phòng ngừa nhiễm xạSau thảm họa nổ Nhà máy điện nguyên tử Chernobyl -Ukraina năm 1986, những người có nguy cơ nhiễm chấtphóng xạ đều được uống viên iod kali. Vì thế, những ngàyqua, sau sự cố Nhà máy điện nguyên tử Fukushima - NhậtBản, nhiều người dân ở một số nước Đông Nam Á đã đổ xôđi tìm mua viên nén iod kali nhằm phòng ngừa nhiễmphóng xạ. Vậy tác dụng của viên thuốc này như thế nào?Cách dùng nó ra sao để đạt được hiệu quả?Phản ứng hạt nhân và chất phóng xạCác chất đều có cấu tạo nguyên tử. Nguyên tử là nhữngphần tử vô cùng nhỏ bé, không thể phân chia ở những phảnứng hóa học thông thường. Chúng có cấu tạo bao gồm mộthạt nhân mang điện tích dương, xung quanh có các điện tửquay với những quỹ đạo khác nhau. Bình thường nguyên tửtrung hòa về điện. Tuy nhiên trong các lò phản ứng hạtnhân, khi nguyên tử urani hoặc plutoni hấp thụ mộtneutron, nó có thể trải qua phản ứng phân hạch hạt nhân đểtách thành nhiều hạt nhỏ hơn. Phản ứng phân hạch sản sinhmột lượng nhiệt lớn cùng với nhiều neutron mới. Nhữngneutron mới tiếp tục bắn phá nguyên tử urani hoặc plutoniđể tạo nên phản ứng dây chuyền. Năng lượng nhiệt do phảnứng tạo ra khiến nước sôi và bốc hơi được dùng làm quaycác turbin và tạo ra điện. Theo thời gian, nhiên liệu hạtnhân biến thành nguyên tố nhẹ hơn và không thể gây nênphản ứng phân hạch. Nếu không được tái chế hoặc làmgiàu, chúng sẽ trở thành chất thải hạt nhân. Khi lò phản ứnghạt nhân gặp sự cố, các hệ thống làm lạnh trục trặc, nhiệtđộ trong lò sẽ nóng lên quá mức, đặc biệt khi nhiệt độ lênquá cao, vỏ kim loại bọc quanh nhiên liệu uranium của lòphản ứng tan chảy các chất phóng xạ caesium và iodine sẽtheo hơi nước thoát ra ngoài. Tại Chernobyl, mọi vụ nổ đềuphơi lõi của lò phản ứng ra không khí và hỏa hoạn kéo dàinhiều ngày đã đẩy chất phóng xạ vào khói bụi bốc lên bầutrời, các chất phóng xạ đã phát tán theo không khí, nguồnnước cũng như động thực vật gây ô nhiễm nặng nề cho môitrường. Khi uống, iod kali sẽ đọng lại ở tuyến giáp. Khi iod phóng xạ xâm nhập vào cơ thể sẽ không bị đọng lại và bị đào thải khỏi cơ thể. Ảnh: doctissimo.fr.Cần làm gì để tránh phơi nhiễm phóng xạ?Ngay khi một lò phản ứng hạt nhân gặp sự cố, một lượnglớn phóng xạ có thể thoát ra ngoài. Quá trình phân rã củaurani và pluton trong lò phản ứng hạt nhân đã sinh ra nhiềuchất đồng vị phóng xạ. Nếu bị thoát ra ngoài các chấtphóng xạ sẽ phát tán theo gió bụi, nguồn nước, động thựcvật… gây ô nhiễm môi trường. Nếu tiếp tục với cường độlớn chất phóng xạ, người ta sẽ bị bỏng da, thậm chí có thểtử vong. Nếu tiếp xúc ngoài với các tia gamma, hoặc nuốtphải chúng nếu ăn thực phẩm và nước nhiễm xạ, cơ thể sẽkhông cảm nhận được nhưng sẽ gây hậu quả nặng nề chosức khỏe. Thảm họa Chernobyl năm 1986 đã khiến rấtnhiều người bị ung thư tuyến giáp. Caesium phóng xạ tíchlại trong mô mỏng, không tồn tại được lâu trong cơ thể -phần lớn mất đi trong vòng một năm. Tuy nhiên, nó tồn tạitrong môi trường và có thể tiếp tục là một vấn đề trongnhiều năm. Còn plutonium tích trong xương và gan.Nitrogen phóng xạ phân rã ngay sau khi thoát ra vài giây.Lượng phóng xạ này còn được xuất hiện dưới dạng iodphóng xạ, và sẽ ảnh hưởng đến dân cư xung quanh khu vựcbị nhiễm xạ. Loại iod độc hại này có xu hướng đọng lại ởtuyến giáp, do vậy làm tăng nguy cơ xuất hiện hạch tuyếngiáp cũng là các tế bào ung thư. Hoặc ung thư tuyến giápcũng có thể xảy ra do triệu chứng suy chức năng của tuyến.Đối với viên nén iod kali sau khi uống iod sẽ được hấp thutrên tuyến giáp, làm bão hòa khả năng hấp thụ của cơ quannày và ngăn cản iod phóng xạ đọng lại trên tuyến giáp.Theo các tài liệu y học, ngoài việc phòng ngừa ung thưtuyến giáp, viên nén iod kali còn có tác dụng làm giảmnguy cơ nhiễm phóng xạ. Nhân đây cũng xin đề cập đếnnhững trường hợp người bệnh điều trị bằng iod phóng xạ(radioactive iodine treatment). Sau đợt điều trị bạn có thểvề nhà được ngay, nhưng không được tiếp xúc lâu dài vớingười khác trong nhiều ngày, nhất là đối với phụ nữ có thaihoặc trẻ em. Gần như hầu hết hàm lượng iod phóng xạ sẽ rakhỏi cơ thể bạn trong vòng hai ngày sau khi điều trị, chủyếu là qua đường tiểu, một lượng nhỏ chất phóng xạ có thểđược thải qua nước bọt, mồ hôi, nước mắt, chất tiết âm đạovà phân… Nếu có thể được thì dùng toilet riêng và dội 2lần sau khi sử dụng, tắm hàng ngày và thường xuyên rửatay. Uống một lượng nước bình thường, sử dụng dụng cụăn uống chỉ dùng một lần (như là ly giấy, chén giấy, muỗngnhựa…) hoặc phải rửa riêng và cất riêng chúng. Ngủ mộtmình và tránh tiếp xúc thân mật lâu dài. Được phép bắt tayhoặc ôm nhau trong thời gian thật ngắn. Giặt mùng mền,khăn trải giường, khăn tắm và áo quần hằng ngày tại nhàriêng nhưng không cần phải rửa sạch máy giặt một cáchđặc biệt sau khi giặt xong để giặt đồ của người khác.Không chuẩn bị bữa ăn cho người khác nếu phải thực hiệnl ...