Kết quả nghiên cứu sản xuất giá thể trồng rau, hoa, cây cảnh từ vỏ cà phê và bã mía

Nội dung bài viết trình bày kết quả của nghiên cứu sản xuất chất nền quên rau, hoa và cây cảnh từ vỏ cà phê và bã mía. Vỏ cà phê và bã mía là những tàn dư nông nghiệp phong phú nhất ở Tây Nguyên. Những chất cặn bã này có thể được sử dụng để sản xuất chất nền để trồng cây trồng theo phương pháp phân hủy hiếu khí hoặc bán hiếu khí. Mục tiêu của nghiên cứu này là thiết lập giao thức sử dụng chế phẩm vi sinh vật để xử lý nhanh các chất cặn này và sản xuất chất nền để trồng rau, hoa và cây cảnh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kết quả nghiên cứu sản xuất giá thể trồng rau, hoa, cây cảnh từ vỏ cà phê và bã míaHội thảo Quốc gia về Khoa học Cây trồng lần thứ nhấtKẾT QUẢ NGHIÊN CỨU SẢN XUẤT GIÁ THỂTRỒNG RAU, HOA, CÂY CẢNH TỪ VỎ CÀ PHÊ VÀ BÃ MÍANguyễn Thái Huy, Nguyễn Mai Hương,Lê Thị Ngọc ThúyTrung tâm Nghiên cứu Thực nghiệm Nông Lâm nghiệp Lâm Đồng Viện KHKT Nông Lâm nghiệp Tây NguyênSUMMARYResults of the study producing substrates forgowing vegetables, flowers andornamental plants from coffee husk and sugarcane bagasseCoffee husk and sugarcane bagasse are the most abundant agricultural residues in TaynguyenHighland. These residuces can be used to produce substrates for growing horicultural plants in the way ofaerobic or semi-aerobic decomposition. The objective of this study is to set up protocol for usingmicroorganism inoculants to rapid treatment of these residues and to produce substrates for growingvegetables, flowers and ornamental plants. The results showed that using microorganism inoculantscould decrease the time of semi-aerobic decomposition of coffee husk and sugarcane bagasse from 5months to 3 months. 6 substrates made from peat + organic manure + decomposed coffee husk +kaolinite in different ratios were definited, which make vegetables, flowers and ornamental phants havegood growth & development and higher yield in comparision with the control.Keywords:decomposition.Media,coffehusk,sugarcaneI. ĐẶT VẤN ĐỀ *Tại Việt Nam, bã mía và vỏ cà phê là nhữngphế liệu của ngành công nghiệp thực phẩm đangđược thải ra với số lượng lớn. Ở ngành míađường cứ 100 tấn mía cây đưa vào sản xuất chỉthu được 10 - 12 tấn đường còn lại là 23 - 28 tấnbã mía; 3 - 4 tấn mật rỉ; 1,5 - 3,0 tấn bùn lọc(Nguyễn Đức Lượng, 2008). Như vậy chỉ riêngchương trình 1 triệu tấn đường đã để lại 2,3 triệuđến 2,8 triệu tấn bã mía. Còn đối với ngành côngnghiệp chế biến cà phê, trong năm 2006 chỉ vớisản lượng trên 300.000 tấn nhân/năm, lượng vỏcà phê thải ra khoảng 200 ngàn tấn/năm (Chu ThịThơm, Phạm Thị Hải, 2006). Bã mía và vỏ càphê bị thải ra trong quá trình chế biến đều là tácnhân gây ô nhiễm môi trường nặng nề nếu khôngđược xử lý phù hợp.Để tận dụng các nguồn phế liệu này, ở nhiềunước trên thế giới, bã mía và vỏ cà phê đã đượcnghiên cứu sử dụng theo nhiều cách khác nhau.Bã mía được dùng làm nhiên liệu, giấy, bìa, vánép, sản xuất fufural, -cellulose, ethanol, cho lênmen để làm thức ăn cho gia súc, làm tấm phủ đấtđể chống xói mòn, làm giá thể trồng hoa hồngmôn (Rita Nowbuth, 2001). Vỏ cà phê thải ratrong quá trình chế biến ướt có thể bổ sung vàoNgười phản biện: TS. Trương Hồng.bagasse,aerobicdecomposition,semi-aerobicthức ăn cho bò, heo, giá thể trồng nấm bào ngư,linh chi, làm rượu, nước giải khát, phân hữu cơ.Vỏ cà phê thu được khi chế biến bằng phươngpháp chế biến khô dùng làm nhiên liệu do cónhiệt lượng cao - khoảng 14 MJkg-1 (Sivetz, Mvà Foote, HE, 1963). Tại Việt Nam bã mía cũngđược sử dụng làm nhiên liệu cho nhà máy đường,làm giấy, bìa, ván ép song với số lượng khôngđáng kể, vỏ cà phê khô thường bị đốt bỏ hoặclàm nhiên liệu cho các lò sấy cà phê, làm phânhữu cơ.Trong những năm gần đây, tốc độ đô thị hóaở Việt Nam ngày càng nhanh. Diện tích đất trồngtrọt bị thu hẹp. Việc tìm kiếm các khoảng khônggian ở thành phố để trồng rau sạch, hoa, cây cảnhlà vấn đề nan giải. Chính vì vậy việc trồng câytrên giá thể (trồng cây không cần đất) đã từngbước được phát triển ở Việt Nam. Nhiều loại giáthể hữu cơ đã được đưa ra thị trường như GT05của Viện Thổ nhưỡng Nông hóa, Đasa của Côngty Đất sạch Bến Tre, Đất trồng cây hệ Multi củaCông ty Nguyên Nông - GINO Co, Ltd. Các loạigiá thể này chủ yếu là mụn dừa đã qua xử lý.Việc nghiên cứu sử dụng vỏ cà phê làm giá thểươm cây đã được Viện KHKT Nông Lâm nghiệpTây Nguyên tiến hành vào năm 2003 - 2004(Trương Hồng và cs.). Kết quả nghiên cứu chothấy vỏ cà phê khi được ủ bằng phương pháp bánhảo khí với sự có mặt của chế phẩmTrichoderma, sau 80 - 100 ngày có thể sử dụng807VIỆN KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP VIỆT NAMlàm giá thể. Cây rau cải sinh trưởng và pháttriển tốt khi trồng trên giá thể từ vỏ cà phê đãxử lý được phối trộn với 15 - 30% đất. Đối vớicác lọai cây dài ngày như ca cao sau khi trồng40 ngày, sinh trưởng của cây có phần chậm hơnvà biểu hiện triệu chứng thiếu dinh dưỡng.Năm 2006 (Nguyễn Duy Hạng và cs.) đã thửsản xuất giá thể trồng lan từ nguyên liệu là giáthế đã qua trồng nấm bào ngư với thành phầnchính là bã mía, cộng với lõi ngô, vỏ đậuphộng, vỏ cà phê. Kết quả khảo nghiệm cũngcho thấy hoa địa lan sinh trưởng tốt trên giá thểnày. Tuy nhiên do nguồn nguyên liệu hạn chếnên kết quả nghiên cứu không được phổ biếnrộng rãi.Xuất phát từ những kết quả trên thì việcnghiên cứu sản xuất giá thể trồng rau, hoa câycảnh từ vỏ cà phê và bã mía là việc làm mangtính khả thi cao, có ý nghĩa thực tiễn và góp phầnsử dụng hiệu quả các nguồn phế liệu phong phútại Tây Nguyên là vỏ cà phê và bã mí ...