Kết quả tuyển chọn cây đầu dòng hồng Hạc Trì - Phú Thọ

Nội dung đề tài được thực hiện để góp phần phát huy tiềm năng của một trong số những giống hồng quý của Vùng miền núi phía Bắc, chúng tôi thực hiện tuyển chọn các cá thể ưu tú hồng Hạc Trì tại Phú Thọ và đề xuất công nhận làm cây đầu dòng phục vụ nhân giống phát triển sản xuất, Nghiên cứu thực hiện trên giống hồng Hạc Trì tại Phú Thọ từ năm 2011-2014. Sử dụng phương pháp chọn cá thể: Dựa trên các đặc điểm về kiểu hình chọn ra các cá thể tốt rồi tiếp tục chọn các cây đầu dòng theo tiêu chuẩn định sẵn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kết quả tuyển chọn cây đầu dòng hồng Hạc Trì - Phú Thọ Hội thảo Quốc gia về Khoa học Cây trồng lần thứ hai  KẾT QUẢ TUYỂN CHỌN CÂY ĐẦU DÒNG HỒNG HẠC TRÌ – PHÚ THỌ Hà Quang Thưởng, Hán Thị Hồng Ngân, Đỗ Thế Việt, Hán Thị Hồng Xuân I. ĐẶT VẤN ĐỀ Hồng là một trong những cây ăn quả á nhiệt đới, quả ngon và bổ. Thành phần hóa học của quả thay đổi tùy theo giống, độ chín và tuổi cây. Quả hồng chứa 10 – 16% đường, trong đó chủ yếu là fructose, đường glucose rất ít nên có thể dành cho ăn kiêng. Ngoài ra trong quả chín còn chứa vitamin C, PP, B1, B2, caroten, hợp chất hữu cơ có sắt và tanin. Ở Việt Nam, hồng được trồng phổ biến ở các tỉnh miền Bắc và vùng cao của miền Nam (Đà Lạt). Miền Bắc có nhiều giống hồng quý và mang tên khác nhau theo từng địa phương như: Hồng ngâm Lạng Sơn, hồng Ngâm Hạc Trì, hồng Ngâm Thạch Thất, hồng ngâm Nhân Hậu, hồng Quản Bạ, hồng Việt Cường, hồng Bắc Kạn, hồng Nhân hậu, hồng Lục Yên … Cây hồng đã và đang có đóng góp không nhỏ trong thu nhập của người dân nhiều địa phương đặc biệt là vùng miền núi phía Bắc. Tuy nhiên, thời gian vừa qua việc phát triển bền vững cho cây hồng còn gặp khá nhiều khó khăn, như: sản phẩm quả không đồng đều về chất lượng, năng suất thiếu ổn định… mà một trong những nguyên nhân chủ yếu là chất lượng giống chưa được tốt và đồng đều. Để góp phần phát huy tiềm năng của một trong số những giống hồng quý của Vùng miền núi phía Bắc, chúng tôi thực hiện tuyển chọn các cá thể ưu tú hồng Hạc Trì tại Phú Thọ và đề xuất công nhận làm cây đầu dòng phục vụ nhân giống phát triển sản xuất. II. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. Vật liệu nghiên cứu - Vật liệu nghiên cứu: Giống hồng Hạc Trì tại Phú Thọ. - Thời gian nghiên cứu: Năm 2011 – 2014. 2.2. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp bình tuyển cây đầu dòng: Sử dụng phương pháp chọn cá thể: Dựa trên các đặc điểm về kiểu hình chọn ra các cá thể tốt rồi tiếp tục chọn các cây đầu dòng theo tiêu chuẩn định sẵn. + Sơ đồ tuyển chọn như sau: Đánh giá hình thái Điều tra hiện trạng Đánh giá sinh trưởng, năng suất   Chọn lọc, đánh dấu, lập hồ sơ đề nghị công nhận cây đầu dòng  Phục vụ công tác nhân giống Đánh giá Chất lượng + Phương pháp đánh giá hình thái: Căn cứ vào báo cáo điều tra, đánh giá đặc điểm thực vật học hồng Hạc Trì, lựa chọn các cây mang các đặc điểm đặc trưng của giống. + Phương pháp đánh giá năng suất được mô phỏng theo sơ đồ sau: 629 Chỉ tiêu định lượng VIỆN KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM  Lựa chọn Loại bỏ Giá trị tiêu chuẩn Phần lựa chọn trên sơ đồ chỉ các cá thể có giá trị đo đếm lớn hơn hoặc bằng giá trị trung bình của giống. + Phương pháp đánh giá các chỉ tiêu định lượng quả: Căn cứ vào tiêu chuẩn tuyển chọn, lựa chọn cá thể có các chỉ tiêu nằm trong khoảng giới hạn tuyển chọn. + Phương pháp đánh giá chất lượng: Quan sát mẫu mã quả và phân tích các chỉ tiêu sinh hoá trong phòng thí nghiệm. Các bước tiến hành: - Bước 1: + Tổ chức điều tra, đánh giá đặc điểm nông sinh học của giống, xác định các thể mang đặc tưng điển hình của giống. + Phỏng vấn hộ nông dân về năng suất các vụ quả trước kết hợp đánh giá trực tiếp các đặc điểm hình thái, sinh trưởng trên đồng ruộng, chọn các cá thể sinh trưởng khỏe, không hoặc ít nhiếm sâu bệnh nguy hiểm, năng suất ổn định (cao hơn bình quân quần thể 10% trở lên). - Bước 2: Tiếp tục đánh giá một số chỉ tiêu sinh trưởng, năng suất, chất lượng từ các cá thể đã chọn ở bước 1, chọn ra các cá thể ưu tú. - Bước 3: Phân tích thành phần sinh hoá nhóm cá thể B2, chọn ra các cá thể s cá tưu tú nhất. Lập hồ sơ đề nghị công nhận cây đầu dòng. Các số liệu được xử lý bằng phần mềm Excel. III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 3.1. Kết quả tuyển chọn cây đầu dòng hồng Hạc Trì tại Phú Thọ 3.1.1. Tiêu chuẩn cây đầu dòng hồng Hạc Trì Căn cứ vào phương pháp bình tuyển cây ưu tú, dựa vào kết quả điều tra, đánh giá đặc điểm nông sinh học cây hồng Hạc Trì tại Phú Thọ cụ thể hóa các tiêu chí cây đầu dòng giống hồng Hạc Trì thể hiện trong bảng 1. Bảng 1. Tiêu chí tuyển chọn cây đầu dòng hồng Hạc Trì Chỉ tiêu Năng suất (kg/cây) (Cao hơn 15% so với năng suất trung bình của giống) Khối lượng trung bình quả (g/quả) Độ đồng đều về hình dạng, kích thước quả (%) Tỷ lệ phần ăn được (%) Số hạt/quả Hình dạng và màu sắc vỏ quả Hương vị Độ Brix (%) 630 Yêu cầu cần đạt > 50 85 – 95 > 80 80 – 90 0 Quả hình trụ hơi thuôn về phía đáy, có bốn rãnh chia quả thành 4 múi rõ ràng, khi chín có màu vàng đỏ Không chát, ngọt đậm 20-22 Hội thảo Quốc gia về Khoa học Cây trồng lần thứ hai  3.1.2. Tóm tắt quá trình bình tuyển cây đầu dòng Căn cứ vào kết quả điều tra, đánh giá tình hình sản xuất và đặc điểm nông sinh học cây hồng Hạc Trì tại Phú Thọ, kết hợp với phỏng vấn hộ nông dân về năng suất các vụ quả trước, trực tiếp theo dõi và đánh giá trên vườn trồng các đặc điểm hình thái, sinh trưởng, xác định nhóm cá thể ưu tú mang đặc trưng của giống, sinh trưởng khỏe, năng suất cao và ổn định, không nhiễm các loại sâu bệnh hại nguy hiểm. Kết quả thu được ở bảng sau: Bảng 2. Danh sách nhóm cá thể hồng Hạc Trì ưu tú B1 STT Mã số cây Tuổi cây Tên chủ hộ 1 B1.01 85 Lưu Trọng Hiền 2 B1.02 35 Nguyễn Văn Tới 3 B1.03 33 Triệu Tiến Tục 4 B1.04 20 Hán Văn Lâu 5 B1.05 20 Trần Thị Hương 6 B1.06 20 Trần Thị Hương 7 B1.07 20 Nguyễn Trọng Yên 8 B1.08 28 Hán Liên Hoàn 9 B1.09 15 Hán Khắc Lữ 10 B1.10 35 Phạm Đức Lợi 11 B1.11 35 Phạm Đức Lợi 12 B1.12 100 Trần Ngưỡng 13 B1.13 100 Trương Đình Sự 14 B1.14 100 Trương Đình Sự 15 B1.15 50 Nguyễn Hữu Yết 16 B1.16 105 Nguyễn Hữu Yết 17 B1.17 40 Nguyễn Hữu Mẫn 18 B1.18 100 Nguyễn Ngọc Doãn 19 B1.19 36 Nguyễn Văn Hãn 20 B1.20 30 Nguyễn Văn Hãn 21 22 B1.21 B1.22 75 75 Vũ Văn Vụ Vũ Văn Vụ Địa chỉ Khu 8, Gia Thanh, Phù Ninh, Phú Thọ Khu 7, Gia Thanh, Phù Ninh, Phú Thọ Khu 6, Gia Thanh, Phù Ninh, Phú Thọ Khu 6, Gia Thanh, Phù Ninh, Phú Thọ Khu 1, Gia Thanh, Phù Ninh, Phú Thọ Khu 1, Gia Thanh, Phù Ninh, Phú Thọ Khu 1, Gia Thanh, Phù Ninh, Phú Thọ Kh ...