Khác biệt giữa chế hòa khí và phun xăng điện tử

Khác biệt giữa chế hòa khí và phun xăng điện tửƯu điểm lớn nhất của phun xăng điện tử là tạo nên hòa khí có tỷ lệ lý tưởng ở tất cả các xi-lanh. Tuy nhiên, do phức tạp nên mỗi khi hỏng
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khác biệt giữa chế hòa khí và phun xăng điện tử Khác biệt giữa chế hòa khí và phun xăng điện tử Ưu điểm lớn nhất của phun xăng điện tử là tạo nên hòa khí có tỷ lệ lý tưởngở tất cả các xi-lanh. Tuy nhiên, do phức tạp nên mỗi khi hỏng hóc, hệ thống nàycũng gây nên nhiều vấn đề.Chế hòa khí (hay còn gọi là bình xăng con), được sử dụng trên cả xe máy và ôtô từnhững năm đầu của ngành công nghiệp này. Nhiệm vụ của nó là hòa trộn không khí vàxăng cho động cơ. Không khí và nhiên liệu sau khi đi qua chế hòa khí bị hút vào xi-lanhvà thực hiện quy trình nén-nổ tại đây. Chế hòa khí chỉ có ở các động cơ xăng, còn độngcơ diesel phun nhiên liệu trực tiếp vào buồng đốt.Chế hòa khí hoạt động theo nguyên tắc: Không khí đi vào qua đường dẫn hẹp (cửaphun) tạo thành chân không một phần. Do chênh lệch áp suất giữa cửa phun và bìnhchứa nên nhiên liệu sẽ đi qua ống phun và hòa lẫn vào dòng không khí. Nguyên lý hoạt động của chế hòa khí. Ảnh: Wikipedia.Một số xe sử dụng loại cửa phun cố định (Fixed Venturi-FV) trong khi số khác lại dụngloại cửa biến thiên VV (Variable Venturi-VV). Ở loại cửa phun biến thiên, kích thướccủa đường dẫn không khí thay đổi theo sự thay đổi để điều khiển lượng nhiên liệuđược phân phối.Mục tiêu của tất cả các chế hòa khí là tạo nên một hòa khí có tỷ lệ khối lượng tối ưugiữa không khí và nhiên liệu là 14,7:1. Với những hòa khí đạt tỷ lệ trên, nó sẽ cháy hoàntoàn. Một hỗn hợp nào đó có tỷ lệ thấp hơn được gọi là giàu do có quá nhiều nhiênliệu so với không khí. Ngược lại, hỗn hợp đó được coi là nghèo.Hỗn hợp giàu sẽ không cháy hết do thừa nhiên liệu và gây hao xăng. Trong khi đó, hỗnhợp nghèo không sinh ra công tối đa, khiến động cơ làm việc yếu và thiếu ổn định. Đểthực hiện điều này, chế hòa khí phải kiểm soát được lượng không khí đi vào động cơvà thông qua đó cung cấp một lượng nhiên liệu phù hợp. Tuy nhiên, điểm yếu của cácloại chế hòa khí là chỉ đáp ứng tỷ lệ lý tưởng ở khoảng vận hành nhất định nên xe hoạtđộng không hiệu quả.Hệ thống phun nhiên liệu điện tửXuất hiện sau kiểu phun nhiên liệu chế hòa khí khoảng 70 năm nhưng hệ thống phunnhiên liệu điện tử EFI (Electronic Fuel Injection) nhanh chóng trở nên phổ biến bởi nókhắc phục được điểm yếu nhất của chế hòa khí. Kim phun của hệ thống phun nhiên liệu EFI. Ảnh: Ford.Do vận hành tự động nên hệ thống EFI cần có các thông số để điều khiển kim phunđóng mở trong khoảng thời gian sao cho lượng nhiên liệu vừa đủ để tạo nên hỗn hợp lýtưởng. Các thông số cần thiết để EFI hoạt động ổn định là góc quay và tốc độ trụckhuỷu, lưu lượng khí nạp, nhiệt độ khí nạp, nhiệt độ nước làm mát, tỷ lệ hỗn hợp,nồng độ oxy ở khí thải....Những số liệu này được thu thập từ các cảm biến đặt khắpnơi trong động cơ.Phân loại theo vị trí đặt kim phun, EFI được chia thành loại phun đa điểm MFI(Multiport Fuel Injection) và phun xăng tập trung (kim phun đặt trước bướm ga). Ở MFI,mỗi xi-lanh sẽ có một kim phun tức động cơ V6 sẽ có 6 kim phun và V8 sẽ có 8 kim.Không khí và nhiên liệu sẽ hòa trộn ngay tại xi-lanh. Trong khi đó, loại phun xăng tậptrung chỉ có một kim phun đặt trên ống nạp cho các xi-lanh.Ưu nhược điểm của các loạiSự phổ biến của phun xăng điện tử EFI đã chứng tỏ ưu điểm lớn của nó. Khác với chếhòa khí, EFI mà đặc biệt là loại đa điểm MFI có thể tạo nên những hòa khí có tỷ lệ gầnngưỡng lý tưởng ở tất cả các xi-lanh, tùy theo điều kiện vận hành của chúng. Điều nàycó nghĩa hòa khí ở các buồng đốt đều cháy hết, qua đó sinh công tối đa trong khi lượngnhiên liệu tiêu thụ ở mức vừa đủ. Hoạt động của kim phun xăng. Ảnh: Leeperformanceproducts.Ngoài ưu điểm trên, EFI có thể điều chỉnh lượng xăng theo từng chế độ vận hành củađộng cơ. Chẳng hạn như khi khởi động, hòa khí cần giàu xăng để cháy, hệ thống sẽphun xăng nhiều hơn. Khi động cơ đã ổn định, máy tính điều khiển sao cho nhiên liệu ởmức vừa đủ. Như vậy, xét trên phương diện sử dụng nhiên liệu, EFI rõ ràng có nhiềuưu điểm hơn so với chế hòa khí.Tuy nhiên, rắc rối của EFI bắt nguồn từ chính sự phức tạp của nó. Nếu xảy ra hỏnghóc, người sử dụng chỉ còn cách mang xe vào garage, nhờ các kỹ thuật viên dùng máyđọc lỗi để xác định nguyên nhân. Trong khi với chế hòa khí, một người thợ bình thườngcũng có thể chẩn đoán và khắc phục được. Ngoài ra, EFI sử dụng rất nhiều cảm biếnnên chỉ cần một chiếc bị hỏng, cả hệ thống sẽ bị ảnh hưởng, động cơ làm việc ổnđịnh.Hỏng hóc thường xảy ra nhất với những loại xe sử dụng EFI ở Việt Nam là tắc đầukim phun. Nguyên nhân do chất lượng xăng ở nước ta chưa cao nên dễ tạo cặn trên đầukim, gây tắc khiến động cơ không khởi động hoặc chết máy.Hiện nay, một vài hãng nhân cơ hội này giới thiệu những sản phẩm có khả năng làmsạch đầu kim bằng cách pha vào xăng. Tuy nhiên, với những chất gây tác động đến cảhệ thống cấp liệu, bạn không nên dùng ngay mà tham khảo thêm ở ...